Уло Россий мучко Калык фронтын самырык волонтёржо-влак военный специальный операцийын участникше да у регионлаште илыше калыклан полшаш Ростов-на-Дону олаш каят. Кажне кок арнян элнан субъектлаж гыч команде-шамыч «Чылажат Сеҥымаш верч» гуманитарный складыште пашам ыштат да адресный йодмаш-влак почеш Мариупольыш кудалыштыт. Черетан тыгай сменыште Марий Эл гыч волонтёр-шамычын командышт лийын. Мемнан ӱдыр-рвезе-влак могай полышым пуэныт – отрядым вуйлатыше да чумырышо, Марий Элыште «Россий верч» Калык фронтын» регионысо пӧлкаштыже молодёжь проектым илышыш пуртымо шотышто координаторжо Анна Вылегжанина дене мутым вашталтышна.
– Анна, у регион-шамычлан полшаш каяш мыняр еҥан командым погенда, нуно кӧмыт улыт?
– Эн ончычак тидым каласыман, Марий Элысе Калык фронтын молодёжь «шулдыржо» деч гуманитарный миссий дене Ростов-на-Дону олаш, тыгак Донецк Калык Республикын Мариуполь олашкыже ме нылымше делегаций миенна. Мемнан деч ончыч тушто Самара, Саратов, Якутий гыч лийыныт, а мемнан деч вара Удмуртийын командыже каен. Ме 23 майыште корныш лектынна да 6 июньышто кастене мӧҥгышкына пӧртылынна гын, нуно ты кечын эрдене пашам ышташ тӱҥалыныт. Мый денем пырля 14 еҥ лийынна, тӱҥ шотышто ӱдыр-рвезе-шамыч Рӱдоласе бизнес-колледжын, Кугыжаныш да муниципальный службо колледжын да Марий чодыра озанлык техникумын студентше улыт.
– Тендан тӱҥ задачыда могай лийын?
– Ме Ростов-на-Дону оласе гуманитарный складыште пашам ыштенна. Задачына тыгай лийын – маскировко сетьлам ямдылаш. Военный специальный операцийыште, передовойышто, улшо салтак-шамыч техникылан тудым шуко ышташ йодыныт. Тидын деч посна складыш кондымо полышым ойыркаленна. Тушто у регионлаште илыше калыклан вургем, локтылалтдыме кочкыш, бытовой химий, медикамент да молат лийыныт. 130 коробкам погенна, МЧС-ын «Камазышкыже» чылажымат оптенна. Тудыжо вигак Бердянскыш кудалын.
– Мариупольышто мыняр лийында да тушто тыланда могай сомылым ӱшаненыт?
– Мариупольышто кум кече пашам ыштенна. Икымше кечын пӧрт-влак воктенысе кумдыкым шотыш конденна. Туштыжо ийготан-шамыч илат, нунылан тидым ышташ неле. Адакшым йырваш пудештарыме, шалатыме – арулыкым ышташ куштылго огыл. Ме икмыняр пӧрт йырысе кумдыкым шотыш конденна, подъездлам эрыктенна, тидлан тушто илыше-влак мучашдымын тауштен ойленыт… Тидын деч вара Марупольысо рӱдӧ тӱшкагудыш каенна, тушто илыме деч посна кодшо еҥ-влак улыт, тӱҥ шотышто – сулен налме канышыште улшо-шамыч. Ик поро айдеме, предприниматель, нунылан 240 кроватьым налын пуэн. Ме чылажымат тӱшкагудыш нумалынна, пӧлем еда шындылынна. Уке гын тушто илыше-шамычлан кӱвар ӱмбалне малашышт логалеш.
Вес кечын тиде оласе «Азовец» стадионышто пашам ыштенна. Ончыч тушто йоча-влаклан спорт да моло занятийым эртареныт, но тудымат шалатен пытареныт. Но лишыл жапыште теннис, футбол дене модаш площадкылам шотыш кондаш тӱҥалыт. Кызытеш тиде стадионышто гуманитарный складым ыштыме, тушко уло Россий гыч ик эн кӱлешан кочкышым, вургемым, бытовой химийым да молымат кондат. Ме адакат нуным писын гына ойыркаленна, коробкалаш оптенна. Мыланна моло ола гыч волонтёр-шамыч полшеныт. Эрлашымак коробка-шамычым адрес почеш наҥгаеныт.
Мариупольышто лиймына годым тыгак кок ӱдырамаш деке адресно миенна. Нуно йӧршеш нимо да нигӧ деч посна кодыныт, сандене палымышт дене иленыт. Ме ойгыш логалше-влаклан кочкышым намиенна… Тыгай вашлиймаш-шамыч шинчавӱд деч посна эртен огытыл.
Кум кече лиймеке, ме уэш Ростов-на-Дону олаште верланыше тӱшкагудышкына пӧртылынна. Тушко мемнан деке Российын Калык фронтшым вуйлатыше Михаил Михайлович Кузнецов толын, чылаланнат Тауштымашан серышым кучыктен, а ӱдыр-влаклан эше – пеледышым.
– Тыгай кундемыш каяш лӱдыкшын чучын огыл? Поснак Мариупольышто улмо годым могай шижмаш лийын?
– Мылам лӱдыкшӧ лийын огыл. Тургыжланенат омыл. Мый еҥ-влаклан полшаш каем – да чыла. Туге, мылам «Аня, можыч, от кай» ойленыт, но тиде чараклен огыл. Пырля мийыше-влак коклаште ала-кӧжӧ мыйын семынак ойлен, а кӧжӧ тургыжланен, очыни, туге гынат иктат шеҥгеке чакнен огыл. Адакшым Мариупольыш мемнан иктат виеш наҥгаен огыл, кумылан-шамычым гына погеныт.
– Шкан могай-гынат иктешлымашым ыштенда, очыни.
– Волонтёр пашам мый 14 ияш гычак шуктем, сандене мылам еҥ-влаклан полышым пуаш – вожылмаш огыл да поснак тудлан, кӧлан тиде чынжымак кӱлеш. А у регионласе калыклан тудо моткочак кӱлеш. Кунам кочкышым намиенна, тунар тауштеныт! Эше тидым каласыме шуэш: нуно моткочак молодец улыт, вет тыгай годымат шочмо верыштым, олаштым коден каен огытыл да, нимом шотыш налде, умбакыже илат. Ала-могай кугу ойгым эртеныт гынат, шочмо верыштлан ӱшанле улыт.
Г.Кожевникова
Фотом Марий Элын Калык фронтшо гыч налме.
