«Шочмо мландын кугу вийже» калык усталык фестиваль умбакыже шуйна. Эртыше шуматкечын Сеҥымашын XXX идалыкше лӱмеш культур полатыште Волжск оласе коллектив-влак мастарлыкым ончыктен.
«Ме Ачамландыште илена»
Волжск ола гыч Кугу Отечественный сарыш 8753 еҥ каен. Нунын кокла гыч 3753 салтак мӧҥгыжӧ пӧртылын огыл. Сарыште чолгалыкым ончыктымылан да тушманым кырен шалаташ полшымылан ныл еҥ Совет Ушем Герой лӱм дене палемдалтын. Михаил Федин, Михаил Елисеев, Зинон Прохоров, Андрей Кошкин. Ты кундем Йошкар Знамя орден дене палемдалтше, Чап орденын тичмаш кавалерже Иван Субботинын ыштыме подвигшым шарна да тудын дене кугешна.
Марий мландына эҥер ден ер, ший вӱдан памаш-влаклан, чодыралан, олыклан… поян. Шочмо кундемнам моктен кайык-влакат вуй ӱмбалне эреак куанен мурат, поэт ден писатель-влакат шке произведенийыштышт моктен возат, сандене ме тудым тушман деч аралышаш улына. Шочмо элым моктымо муро дене почыч шке театрализоватлыме представленийыштым Волжск оласе усталык коллектив-влак. Но кенета уло мландына пычкемышалтын, шикшыш савырнен, йырваш тул озаланен. Сар! Тиде шомак чылалан кугу ойгым конден. Элышкына керылт пурышо немыч кашакым кырен шалаташ манын, тӱрлӧ калыкын шочшыжо-влак тушманым сеҥаш каеныт. Татьяна Григорьеван «Вставай, страна огромная» мурыж почеш «Школа танца» ансамбль ден «Артес» шоу-группо мастарын куштен ончыктышт. Куштымашышт гоч азапыш логалмым, чон ойгым почын пуышт. Пӧръеҥ, рвезе-влакым сарыш ужатен колтымеке, пасу да моло неле паша ялыш кодшо ӱдыр ден ӱдырамаш-влаклан логалын.
Сар нигӧм да нимом чаманен огыл. Титакдыме мыняр йоча фашист-влакын кидышкышт логалын?! А нуныжым кузе гына индырен, орландарен огытыл?! Эсогыл илышнек йӱлалтеныт, тоеныт… Илышын тамжын шижын шуктыдымо мыняр йочан ӱмыржӧ кӱрылтын?! Тидым куштымаш гоч волжск артист-влак моткоч сайын ончыктышт. А экраныште тидын дене кылдалтше сӱрет чоным туржын, шинчавӱдым лукто.
Сеҥымашым лишемдаш манын, сӧй пасушто самырыкшат, илалшыжат чот тыршеныт. Идалыкын кеч-могай пагытыштыжат нунылан чыташ пернен. Южгунам, пуля шӱшкен чоҥештылме, снаряд пудешталтме йӱк шыпланымеке, салтак-влак йоча-пагытыштым, самырык годсыштым шарналтеныт, родо-тукымыштлан, лишыл еҥыштлан серышым возеныт але нунылан толшо серышым шергалыныт. Южгунам сар мландыш мийыше концерт бригадын мастарлыкшымат ончен кертыныт. Лач тыге салтак-влак ик татлан ойгыштым монденыт, ончыко каяш вийым налыныт да сеҥымашлан ӱшаненыт.
45 ий шошо фашист ваштареш кредалше-влаклан куаным конден. Сеҥымаш — мемнан кидыште. Тидлан йывыртен изижге-кугужге муреныт, куштеныт. Марий мландына, Шочмо элна уэш вияҥын, кушкын, чодыра ден олыклаште уэш чечен саска ден емыж, сылне пеледыш-влак мемнам куандарат, весела кайык муро чоннам вӱчка. Тидым мурышо-влак ден куштышо коллектив-влак раш почын пуышт да Шочмо мландына верч кугешнаш кӱлмым эше ик гана пеҥгыдемдышт.
Икманаш, Волжск олан концерт программыже шокшо кидсовышым сулыш. Кажне мурын, почеламутын «илышыжым» куштымаш дене ончыктышт, тусо пагытым илен лекташ «таратыш».
Алевтина БАЙКОВА
М.Скобелевын фотожо
