Оршанке район Аппаково ялыште ятыр ойыртемалтше сурт уло, но мыланна ялыш пурымаште шинчыше сурт поснак келшыш. Озаватыже Любовь Валентиновна Соловьёва дене оралтым, кудывечым, мастерскойым ончен лекна. Вара тудо шкеж да ешыж нерген каласкалаш тӱҥале.
– Тиде ялыштак шочынам. Кевытчат, поварат, чоҥышат улам. Школым тунемын пытаренам да Оршанкысе СПТУ-што штукатур-маляр специальностьым налынам. Ончыч документым кидышке пуэн огытыл, сандене ялыштак кодаш верештын. Пелашем Эдуард Зинев чоҥымо пашаште тырша. Суртнажым индешлымше ийлаште нӧлтымӧ, – мане озавате.
Любовь Валентиновна «Маяк» колхозыш пашам ыштен. Тунам озанлыкым Алексей Иванович Шарапов вуйлатен.
– Тудын годым чыла сомылжат сайын воранен, озанлыкна тӱзланен. Варажым колхозым панкрутыш луктыч. Ялыште паша пытыш. Ончыч Оршанкыште иленна. Икмыняр жап гыч авам деке Аппаковыш кусненна. Ача-ава суртым уэмденна, пӧрт воктеке ешартыш пӧлемым, гаражым, вӱтам да моло оралтым нӧлтымӧ. Марием ӱмыр мучко чоҥышылан пашам ышта: кермычым опта, леведышым ышта. Кок эргым ончен куштенна, эше кум ӱдырым ончаш налынна. Эргына-шамыч кушкын шуыныт, вес вере илат. Мемнан деке шуэн толыт, – мутшым умбакыже ронча озавате.
Соловьёв-Зиневмыт суртыштым чыла могырым фанер гыч пӱчкеден лукмо тӱр дене сылнештареныт. Тидыже пӧртлан шкешотан сыным пурта.
– Ачам уста кидмастар лийын. Окнасергам изи пила дене пӱчкеден ышта ыле. Тудын пашаже ятыр суртын окналажым сылнештара. Мутат уке, тунам тудын кызытсе гай чапле инструментше лийын огыл, туге гынат пашаже ойыртемалтше. Шкежат пелашем дене пырля пу гыч пӱчкедаш йӧратем. Ончыч ачамын ыштымыжым онченам, ынде шкежат ты сомыллан шӱмаҥынам. Кидпашажым ужалаш огыл, шкаланна ыштена. Южо пошкудо юмылукым ышташ йодеш, йодмыштым шуктена. Кеҥежым суртым тӱжвачын сылнештараш шонена. Оралтым тӧрлаш кӱлеш. Тылеч посна эше ятыр сомыл уло. Илен-толын, газым пуртынена, коҥгамат пужен оптыман. Вольыкымат ончыман. Ончыч ятыр ӱшкыжым ашненна. Шылым ужалыме оксаж дене суртым чоҥенна. Кызыт чывым, комбым кучена. Шошым-кеҥежым пакчаште шогылтына. Мый пеледышым кушташ йӧратем. Розам, клематисым, жасминым, каштаным, туям, шелковицым шындем. Кеҥежым унала толза, тиде сӧраллыкым шке шинчада дене ужыда, – каласыш Любовь Соловьёва.
Михаил СКОБЕЛЕВ,
Лидия ШАБДАРОВА.
Михаил Скобелевын фотожо.
Снимкыште : Любовь Соловьёва – пӧртшӧ ончылно.
