МАРИЙ ЙӰЛА СТАТЬИ

Коҥга пайремлан телын пел йолжо тодылалтеш

«Коҥга» мутым колатат, шинча ончылно пӧрт покшелне верланыше ош коҥга, коҥга ончылно мелнам кӱэшт шогышо марий ӱдырамаш шинчалан сӱретлалтеш. Йоча пагыт гыч весат конча: теве ме, изи ньога-влак, йӱштӧ теле кечын урем гыч кылмен тӱҥын куржын пурена, лум йӧршан пижергынам кудаш кудалтена да киднам, шӱргынам коҥгашке тушкалтен ырыктена, чулымракше коҥгамбакат кӱзен возына. Коҥга тулшолгымеш шоганым кӱктымына, аванан «Кочса, кочса, огыда черлане» манмыже шарналтыт… Тидын деч вара жап чот вашталтын, кызыт телыжат ожнысыла чатлама огыл, кӱктымӧ шоган олмеш йоча-влак чипсым кочкыт, а яллаште шукышт коҥгаштым пуженыт – пӱртӱс газ толмо дене кӱлешлыкше йомын пуйто.

Илалшырак ийготан-влак шарнат, марий калык йӱла пайрем-влак: Шорыкйол, Ӱярня, Семык, Агавайрем да молат совет жапыште йӧршын манме гаяк «йомын» шуктеныт ыле, икмынярышт вес сыным налыныт. Мутлан, Ӱярням культпашаеҥ-влак Телым ужатыме кече дене вашталтеныт. Но варажымат, нине пайрем-влакым илышыш уэш пӧртылтымекат, Коҥга пайремым эше ятыр ий тӱҥ йӱла пайрем-влак радамыш пуртен огытыл, тудым «втростепенныйлан» шотленыт, эсогыл кечышот календарьыштат палемден огытыл. Тидын ик амалжым теве мом ончыктыман, очыни: Коҥга пайремым Марий Элыште ожнысек посна кундемыште гына, рашрак каласаш гын, Кужэҥер, У Торъял, Шернур районлаште (но тӱҥ шотышто Кужэҥер велне) пайремленыт. Моло районышто илыше-влак ты пайрем йӱла нерген книга да журналла, интернет гоч пален шогат.

Л.СЕМЕНОВА

Тичмаш материалым 2022 ий 11 февральыште лекше газетыштына лудса.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий