Рак – приговор огыл, а диагноз гына!
Республикыштына тӱрлӧ чер ваштареш кучедалме да таза илыш-йӱлалан кумылаҥдыме мероприятий-влак кышкарыште 30 январь – 5 февраль Онкологий чер деч профилактикым эртарыме арня семын палемдалтеш. Тудо Рак ваштареш кучедалме тӱнямбал кечылан пӧлеклалтын.
- 2022 ийыште Марий Элыште осал пуалше чер дене 16247 еҥ учётышто шоген, да тиде чот ончылийысе деч 6,3 процентлан кугу лийын;
- 2263 пациентлан диагнозым икымше гана шындыме – ончылийысе деч 11 процентлан шукырак;
- 61 процент еҥын чержым вияҥме I да II йыжыҥыште рашемдыме;
- диагнозым пеҥгыдемдыме икымше ийын 19,3 процент пациент колен;
- диагнозым шындыме деч вара 53 процент черле вич ий илен.
Черланыме структурышто икымше верым коваште рак, ты шотыштак меланомо, налеш – 16,1 процент, кокымшым – кӱжгышоло рак (13%), кумшым – шӧрту рак (12,3%), нылымшым – ӱдырамаш половой органын ракше (9,7%), вара – предстательный тун ракше (8,3%), кукшылогар, бронхо да шодо рак (7,5%), пагар рак (6%).
Пӧръеҥ-влак чӱчкыдынжӧ предстательный тун ракше дене черланат, вара кукшылогар, бронхо да шодо рак дене, кумшо верыште – кӱжгышоло рак, нылымшыште – коваште рак.
Ӱдырамаш-шамыч кокла гыч шукынжо шӧрту рак дене орланат, кокымшо верыште – коваште рак, кумшышто – кӱжгышоло рак, нылымшыште – авагудын ракше.
Эн шуко пациент шодын осал пуалше чержылан кӧра кола, вара – пагарынлан, кӱжгышолынлан да шӧртунлан.
Эртыше ийын Республиканский онкодиспансер пациент-влаклан 45598 приёмым эртарен.
Онкологический пациент-шамычым эмлыме тактикым врач-влакын консилиумышт рашемда. Нелырак случайыште медицине полышым Радиологийын национальный медицине шымлыме рӱдерже телемедицине технологий йӧн дене пуа. 2022 ийыште тудо 190 еҥым консультироватлен.
Ӱмаште 17714 КТ-шымлымашым эртарыме, тидыже ончылийысе деч 21,4 процентлан шукырак. 2021 ий дене таҥастарымаште 2022 ийыште эндоскопический шымлымашымат 31 процентлан шукырак, 4285 гана, эртарыме.
2022 ий декабрь гыч диспансерыште МРТ аппарат пашам ышташ тӱҥалын, тудын полшымыж дене 105 шымлымашым эртарыме.
Ӱмаште стационарыште операцийымат ончылийысе деч 8 процентлан шукырак ыштыме. Хирургический отделенийлаште мокшышто, шекшкалташте, пагар-шолора корнышто, пагарйымал тушто, вергыште, шондыгалташте, предстательный тушто да ӱдырамаш половой органыште операцийым ыштат, шӧрту ракым, коваштын да пушкыдо тканьын осал пуалшыштым хирургический йӧн дене эмлат.
Ӱмаште 277 пациентлан кӱкшӧ технологиян хирургический полышым пуымо.
Келшыше препарат дене эмлалтше, ты шотыштак кечывал стационарыште полышым налше, пациент-влакынат чотышт 28 процентлан кугемын. Кызыт арсеналыште 200 наре эмлыме схеме уло!
2022 ийыште 95 процент пациент лучевой терапийым Clinac да Halсyon манме у оборудованийыште налын. Clinac iX линейный ускоритель ден Halcyon Varian ускоритель лучевой терапийын кызытсе методикыж-влакым илышыш ӱшанлын да кугу рашлык дене пурташ йӧным ыштат. Тылеч посна онкодиспансерыште коваште ракым эше фотодинамический терапий дене эмлат.
Онкодиспансерыште диагностике шотан шымлымашым эксперт классан Logic xDclear УЗИ аппарат, mindray DC-8EX УЗИ аппарат, SIEMENS SOMATOM КТ-аппарат, SIEMENS-Fusion маммограф, SIEMENS Symbia ОФЭКТ-КТ, SIEMENS Amira МРТ аппарат, OLYMPUS EU-ME2 PREMIER эндоУЗИ аппарат гай у оборудований дене эртарат. ImmunoChem-2100 изи планшетан фотометр чыла биохимический шымлымашым ыштен кертеш.
Анжелика ЖЕЛАЕВА,
Марий Эл Тазалык аралтыш министерствын штат деч ӧрдыжсӧ тӱҥ онкологшо
Снимкыште: А.Желаева
Фотом Марий Элын Тазалык аралтыш министерствыж гыч налме