КУЛЬТУР ДА ИСКУССТВО

«Мыланна огеш кӱл сар»

Сар  — шучко, нигöлан кӱлдымӧ неле саман. Мутшак кочо, чоным туржшо, шинчавӱд йöршан. 1941-1945 ийлаште эртыше Кугу Отечественный сар мыняр шуко еҥым тулыкеш коден, мыняр илышым пеленже наҥгаен, мыняр шуко ял ден олам, курал-ӱдымӧ мландым вӱр дене амыртен. 1418 кече ден йӱд мучко шуйнышо тиде сар 20 утла миллион ӱдыр ден эргым пытарен. Сарыште сеҥымылан ынде ятыр ий эртен гынат, тудын нерген кочо шарнымаш кызытат кажнын ушышто ила, чоным корштара. Чаманаш кодеш, сарыште илаш-колаш кредалше да сеҥымашым лишемдаш полшышо ветеранна-влак жап эртыме семын шагалемыт. Тиде вӱран пагыт ынже мондалт манын, республикыштына шуко паша ышталтеш. Нунын кокла гыч иктыжлан 14 январьыште Мер-политике рӱдерыште почылтшо выставкымат шотлыман.

Тудо Кугу Отечественный сарыште сеҥымылан 75 ий теммылан пӧлеклалтын. Тушто Йошкар-Ола, Волжск, Козьмодемьянск олала ден республикысе индеш районысо йоча художественный ден сымыктыш школлаште мастарлыкым шуарыше 200 утла икшывын пашажым ужаш лиеш.

Выставкым почмаште республикын тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министрже Константин Иванов, Российын калык сӱретчыже Александр Бакулевский да молат лийыныт.

— 2020 ий — Шарнымаш да чап идалык. Лач тений ме кугу Отечественный сарыште сеҥымылын 75 ий теммым палемдаш тӱҥалына. А тиде выставке дене идалыкым почаш — моткоч куанле. Тыште ме талантан икшыве-влакын пашаштым ужына. Нунын сӱретышт гоч тунамсе шучко сарын кочыжо, калыкын ойгыжо да 1945 ийысе сеҥымашлан куаныме палдарна. Сарын участникше-влак ий гыч ийыш шагалемыт гынат, нунын ыштыме подвигышт огеш мондалт, курымеш – мемнан чонышто, — палемден К.Иванов да йоча-влаклан ончыкыжымат тӱрлӧ выставкыш ушнаш тыланен.

— Паша-влакым ончен лекмеке, шканем келшышыжын авторжын лӱмжым блокнотышкем возен кодем манын шоненам ыле. Но выставкысе сӱрет-влак мыйым чотак ӧрыктареныт. Талантан ӱдыр-рвезе-влакын пашаштым ондакырак ужам ыле гын, сар нерген ямдылыме шкемын («Черная акварель войны» — авт.) проектыш пуртымо  сӱретем-влак вестӱрлырак, поянрак лийыт ыле. Шуко ужынам, шуко эрташ логалын, ятыр награде лийын. Но икана мыйын мастерскойышкем ик художник толын да, ик сӱретем воктеке ик татлан шып лийын шогалын да манын: «Класс!». Сандене тендан пашада шотыштат тыгак ойлен кертам — класс! Те молодец улыда, — манын Александр Сергеевич.

Художникын ойлымо кажне шомакшым йоча-влак тӱткын колыштыныт, вет опытан еҥ нунын мастарлыкыштым кӱкшын аклен. А тачысе тукымлан тиде моткоч кӱлешан: тыге нуно сӱрет сымыктышлан эшеат шӱмаҥыт да чолгарак лийыт.

Выставкыш чумырымо кажне сӱрет шонаш тарата да сар жапысе кочо илышым ончыкта.

— Шучко сар нерген шуко книгам лудынам, кином онченам, коча-кова-влакын каласкалымыштымат колынам. Чынжымак тудо моткоч шуко ешыш ойгым конден, — каласкала конкурсышто кумшо вер дене палемдалтше, Национальный президент сымыктыш школын тунемшыже Анастасия Калугина. — Сӱретем «Ава» манын лӱмденам. Мутат уке, ончылно ава ончыкталтын. Тудо сӧй пасу, пудештарен шалатыме оралте кокла гыч  икшывыже-влакым ласкарак верыш наҥгая. Тек нигунам огеш лий сар, тек тыныс илыш эреак лиеш.

Йоча художественный ден сымыктыш школлаште тунемше-влак коклаште эртыше конкурсышто сеҥыше-шамычым культур министр да сӱретче А.Бакулевский саламленыт, диплом ден пӧлекым кучыктеныт.

 

А.БАЙКОВА

(Фотом национальный президент искусство

школын архивше гыч налме)

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий