Пытартыш жапыште фельдшер да акушер у пункт республикнан ятыр районыштыжо почылтын. Тыгаяк чатка медицине учрежденийым Морко районысо Унчо кундемыште илыше-влакат вучен шуктеныт.
У ФАП верысе кыдалаш школ воктенрак, тоштыж деч пешыжак тораште огыл верланен. Фельдшерлан Галина Правда тырша.
Ты медицине учреждений верысе ял шотан администрацийыш пурышо кандаш ялыште илыше 1622 еҥым обслуживатла. Нунын кокла гыч (18 ияш марте) – 353 йоча.
– Ялласе моло ФАП семын меат иктаж-мо лийын кайыше еҥлан полышым пуэна, шочшо аза-влакым мӧҥгышкышкак миен тергена, калык дене профилактике пашам эртарена, тыгак Морко рӱдӧ эмлымверын организоватлыме дене диспансеризацийым эртарена, калыкым флюорографийым ышташ ӱжына, – пашашт дене палдара Галина Александровна. – Пытартыш жапыште ОРВИ черлан-влак улыт, коронавирус инфекций дене черланыше-влакат Унчо кундемыште лийыныт. Нелын черланыше-влакым Звенигово эмлымверыш наҥгаят. Пытартыш жапыште грипп деч аралалтме шот дене прививкым ышташ толшо-влак улыт, но шагалрак. Шыжым, мутлан, эн ончычак школ, почто, администраций пашаеҥ, тыгак ужалыме сферыште тыршыше, кугурак ийготан-влакым прививатленна. Тӱнямбалсе пандемийлан кӧра прививкым шагалынрак ыштыктат.
Молгунамсе ийла дене таҥастарымаште, Унчо кундемыштат шочшо аза шагалемеш. Тений лу наре йоча шочын, а ӱмаште тиде жапланак – 14 икшыве. Илалше-влакат шукын ош тӱня дене чеверласеныт. Тидлан у вирусат амалым ыштен докан.
– Ялысе медицине учрежденийыште пашам ышташ куштылгыжак огыл. Йӱр ма, поран ма полышым йодшо еҥ деке каяш перна. Но Унчо кундемыште калык поро, пашам йӧратыше. Южгунам лӱмын мутланаш толыт да пуйто эмлалт каят, – чонжым почеш фельдшер.
Ойгыш логалше еҥлан кертме семын икымше полышым пуаш манын, медицине пашаеҥ-влак суткасе жапымат шотыш огыт нал. Кеҥежым але шошым да шыжым кукшо игече годым эн ӱшанле йолташыштлан велосипедым шотлат.
– Кызыт «Вашкеполышым» ӱжыкташ 112 номер дене йыҥгыртыман. Тидын дене мемнан пашана изиш куштылемынат манаш лиеш, – мутшым шуя Г.Правда. – Йӧра кеч ындежым Морко-Унчо корно сай. Уке гын ик жап пеш орланышна.
Унчо кундемысе мӱшкыран ӱдырамаш-влак Морко консультацийыште эскералтыт, а йочам ышташ Марий Турекыш, Йошкар-Олаш каят.
ФАП-ыште медшӱжарлан Валентина Константинова тырша. Тудо кажне кечын чон йодмо пашашкыже Уньжинский посёлко гыч кудалыштеш.
– Ончыч шкенан дене пашам ыштенам, но тушто ныл-вич ий ончыч петырышт да тышке кусненам, – палемдыш В. Константинова.
Валентина Викторовна медициныште – 35 ий.
Медицине учрежденийыште арулыкым манын Ирина Николаева эсера. Тудат ынде кужу жап ты сферыште тырша.
Фамилийжак чыным ойлаш кӱшта
Галина Александровна Уньжа посёлкышто шочын-кушкын. Верысе, а вара Петровский школлаште тунемме деч вара 7-ше классыш Унчысыш вончен. 1987-1991 ийлаште ӱдыр Йошкар-Оласе медколледжыште шинчымашым нӧлтен. Туддеч вара самырык специалист Унчо ФАП-ыш толын да тачат уло кумылын пашажым шукта. Тунам верысе медицине учрежденийым Мария Янситовна Николаева вуйлатен. Опытан чолга ӱдырамаш деч самырык ӱдыр моткоч шукылан тунемын шуын.
Галина изиж годсекак медицине пашаеҥ лияш шонен, эсогыл модыш пӧртла модмышт годым курчак-шамычым эмлен, нунылан уколым шынден.
Жап шумеке, мотор капкылан, шыма ӱдыр Параньга районысо Элнет ялысе каче Алексей Правдалан марлан лектын. Тушто паша укелан кӧра ик жап гыч Унчыш илаш кусненыт. Самырык ешлан илыме вер шотыштат йӧным муаш пернен. Вате-марийым ты селаштак Романовмытын суртышкышт вераҥденыт. Мо оҥайже – тиде пӧртыштӧ моткоч тале фельдшер Иван Егорович Егоров илен. Галиналан Унчо селасе ФАП-ыште кугу опытан фельдшерын пашажым шуяш пӱралтынак улмаш. Ты кундемыште тудым першыл Йогорыч маныныт да изижге-кугужге тудым моткоч сайын паленыт.
– Тиддеч вара ме вес уремысе пӧртыш илаш кусненна, – ешарыш шомакшым Галина Правда. – А вара, кокымшо йочана шочмеке, маткапитал окса дене пӧртым чоҥышна.
Правда – моткоч оҥай фамилий. Тиде шомакым рушла гыч марлаш кусараш гын, чылан палена, «чын» манмым ончыкта. Правда – украин фамилий. Тудым пелашыжын коваже Чернигов гыч конден улмаш.
– Правда, не правда, но Правда, – воштылеш ӱдырамаш. – Сандене ондалаш огеш лий, фамилий эреак чыным ойлаш кӱшта. Южгунамже иктаж вере фамилийым йодмекышт вашештем да анекдот шочеш.
Алевтина БАЙКОВА
Авторын фотожо