Марий Эл вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Юрий Зайцев 31 августышто Морко районыш миен коштын.
Курыкӱмбал ялым райрӱдӧ дене ушышо корным ыштыме пашам тергышыжла тудо палемден: ялысе калыклан тыгай корно моткоч кӱлешан, еҥ-влаклан социальный тӧнежлашке кудалышташышт куштылгырак лиеш. Тачысе кечылан объектыште паша мучашлалтын манаш лиеш, кызыт асфальтым да бетоным варыман шартышым оптат. Чумыр паша ак 45 миллион теҥгеш шуын.
Марий Элын транспорт да корно озанлык министрже Александр Герасименкон ойлымыж почеш, окса тичмашнек федеральный бюджет гыч ойыралтеш, тидеже республикын казнажым аныклаш полша.
ххх
«Полимер Лимитед» компаний мланде йымач кайыше газ пучым, тыгак озанлыклаште кучылталтше да калыклан йӱшаш вӱдым тулышо пучым ыштен луктеш. Российысе производитель-влакын кӱкшӧ качестван сырьёштым кучылтыт, тылеч посна шкеныштын лабораторийышт уло, тушто ыштен лукмо продукцийын качествыжым тергыме шот дене приёмно-сдаточный испытанийым эртарат. Юрий Зайцев предприятийын производственный вий-куатшым аклен.
Компанийын директоржо Николай Пеплайкин рашемден: предприятийыште 51 еҥ тырша, тылзаш кокла пашадар 78,5 тӱжем теҥгеш шуэш. Чыла продукцийым сертифицироватлыме, налше кажне ийын шукемеш, тӱҥ шотышто Россий мучко ужалат.
ххх
«Социальный сферым мый эн ончыл верыш шындем», – тыге каласен Марий Эл вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо районын чолга еҥже-влак дене вашлиймаште. Тудо ятыр йодышлан вашештен.
Морко посёлкышто Кооперативный да Советский уремлам олмыктымо шотышто йодыш лектын: «Тиде урем дене ме, изи йочан ача-ава, школьник-влак да кугурак ийготан-шамычат, 3-шо №-ан йочасадыш, 6-шо №-ан школыш коштына. Тиде велнак пожарный часть, «Гармония» медицине рӱдер, физкультур да капкылым тазаҥдыше комплекс, бассейн верланеныт. Кудал эрташ куштылгыжак огыл». Регион вуйлатышын пашажым жаплан шуктышын мутшо почеш, Морко посёлкын рӱдӧ площадьшым да Карл Маркс, Заозёрный, Ленин уремлам олмыкташ окса ойыралтын. Кооперативный уремым корно фондын оксаже кӱшеш 2023 ийыште тӧрлаш палемдыме.
«Зеленогорск посёлкыш кунам газ миен шуэш?» йодышлан Юрий Зайцев вашештен: «2021-2025 ийлаште республикыште 17 газификаций объектым почаш палемдыме, посёлкыла кокласе кугу давлениян 3 газ пучшо Морко район мучко шуйна. Тидыже 19 илемыш газым пурташ йӧным пуа. Зеленогорскышкат пура, но кызытеш вучалташ перна».
Петровский селаште илыше Ировко эҥер гоч кӱвар верч тургыжланен ойлен «Кокрем – Петровский корнӱмбалне вашлиялтше Ировка эҥер гоч кӱварым тений чоҥымо шотышто проект документаций ямде, экпертизымат эртыме. Кызыт Росавтодор дене йодыш рашемдалтеш», вашештен Юрий Викторович. Зеленогорский кыдалаш школын директоржо яллаште вӱдым ситарыме йодышым тарватен. «Тиде проблемым кораҥдыман, оксам ойырыман. Правительстве келшыше пунчалым луктеш», – каласен Ю.Зайцев.
Морко районышто эртыше стратегический сессийыште тарватыме йодышат йоҥгалтын. Мутлан, Красный Стекловар психоневрологий интернатын директоржо палемден: «Верысе инициативе кӱшеш шыҥдарыме программе дене келшышын, Кульбаш ялыште кум кугу проектым шуктымо. Чумыр акше 3 миллионат 700 тӱжемыш шуын. Поселенийлан ты окса кугытым кугемдаш огеш лий мо?» Марий Эл вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо ты программым сайлан да пайдалылан шотла, сандене заявке чотым ешараш да тудым пуымо жапым кужемдаш, йодмо субсидийым 2 пачаш кугемдаш пунчалым луктын.
Коркатово лицейын директоржо школ пеленысе интернатын чот тоштеммыжым палемден. Тудын мутшо почеш, 2014 ийыштак республикысе адресный инвистиций программе почеш 168 веран малыме корпусым чоҥаш тӱҥалме. Но окса укелан кӧра пашам чарыме. Юрий Зайцев ты йодышым контрольыш налаш, кузежым-можым шымлен лекташ, федеральный программыш пураш кӱлешан проект да смете документ-влакым ямдылаш кӱштен.
Марий Эл Республикым вуйлатышын организаций да аналитике виктемжын уверже негызеш Л.СЕМЕНОВА ямдылен
Д.РЕЧКИНЫН фотожо