Экономике
Кундемын брендше – тудын илышыже
Мо тыгай брендинг? Тиде ойыртемым почын ончыктымаш. Кузе але мо дене палат – тиде бренд.
«Кундемын брендингше: шонымаш гыч шуктымашке» – тыге маналтын Марий Эл Торгово-промышленный палатын эртарыме форум.
Тудо Россий предпринимательстве кече вашеш эртен гын, республикысе предприниматель-влаклан вияҥашышт могай йӧным ыштыме да нунын праваштым кузе аралыме нерген ушештарыме, тыгак регистрироватлыме сату знаклан свидетельствылам кучыктымо.
Тӱҥалтыште «Российысе ӱдырымаш-влакын ушемышт» мер-кугыжаныш организацийын республикысе председательже Нина Иванова мутланымашым тарватыш. Кундемнан еҥ-влаклан келшыше брендшым кузе ышташ? Тидыже, мутат уке, турист-влакым савырышашлан кӱлеш, шоналтет. Но вет бренд эн ончычак тыште илыше-влакын Изи Шочмо элышт дене кугешнымашым лукшаш, каласыш эксперт. Тудын ойлымыж почеш, кундемын чын брендше кум вий – верысе калыкын тӱҥалтышыже, бизнесын полышыжо да кучемын раш корныжо – ушнымо негызеш шочшаш. А предприниматель-влак дене каҥашыме деч вара тыгай шонымаш лекте: республикысе районлаште кеч изи, но удан огыл пашам ыштыше практиклан утларакше лачак нунын велым шӱкалтыш ышталтын.
Форумышто эксперт семын ыштымаш Нина Ивановалан шканжат пайдале лийын: пырля проектым ямдылаш кум предприниматель дене кылым ыштен. Да тыгай шонымашке толын: кундемын брендше – тиде тудын илышыже. Але оҥай ой ден флаг-влак огыл, а событий, еҥ-влак да ту шӱлыш, мо верч тыште илымет шуэш.
Вес эксперт, Людмила Воронцова, – шке брендым ыштыме да, маркетингыш нейросетьым шыҥдарен, проектым вияҥдыме шотышто специалист. Тудо MiLaV сӧрастарышын (украшений) авторский брендшым негызлен. Предприниматель ден вес эксперт-влаклан шкенышт дене палдарымым утларак вияҥдаш да кушмаште цифр технологийым пайдалын кучылташ полша.
Кундем дене палдарыме годым кызыт логотип нерген веле огыл, а тусо палыме еҥ дене кылдыме нерген утларак ойлаш тӱҥалыныт, палемдыш тудо. Тыге предприниматель, эксперт да палыме еҥ-влак кундемын амбассадорышкыжо савырнат. Тидыже мом ончыкта, маныда? Брендым, продуктым але услугым вияш рекламе гоч огыл, а шке илыш гоч ончыктышо да шӱкышӧ еҥым. Таклан огыл кызыт шуко рекламыже палыме еҥ-влакым ончыктымо гоч ышталтеш. Да тидым тудо примерла дене пеҥгыдемдыш.
Форумым почмо годым икмыняр предпринимательлан регистрироватлыме сату знаклан свидетельствым кучыктышт. Тидыже молан кӱлеш да тудым налаш шонышылан мом палыман? – тыгай темым тарватыш вес спикер – Луиза Бибарсова, Марий Эл Торгово-промышленный палатын экспертиз пӧлкажын начальникше, бизнес, сату знак, патент права да кычалмаш шотышто эксперт.
Предприниматель-влаклан рынке илышыште куштылго огыл – шыгыр чонан конкурент-влак деч шке пашам эреак аралаш да бизнесым вияҥдыме у корным кычалаш логалеш. Кок случайыштыжат сату знакым регистрироватлымаш полша, палемдыш эксперт.
Мо тыгай сату знак да могай тудо лиеш? Сату знак – тиде моло предприниматель деч ойыртемалтмым ончыктышо пале. Тудын гоч бизнес нерген пален налыт, а потребитель-влак шарнен кодыт да ончыкыжо продуктым ойырымо годым лачак тидлан эҥертат. Сату знак семын мутым, логотипым, ойсавыртыш ден сӱретым, тӱсым, наста кугытым, йӱк радамым да эсогыл ӱпшым регистрироватлен кертыт.
Чыла тиде мутланымаш кӱлдымӧ огыл. Россий предпринимательстве кече вашеш ик тӱҥ мутланымаш лийын манынат кертына. Ты форум уым кычалше еҥ-влакым чумырен. Нуно регионысо экономикым вияҥдымашке пале надырым пыштат, тудын нерген рашрак пален налаш да турист-влакым савыраш полшат. Эксперт-влакын ойлымышт почеш, республикна тӱрлӧ велымат вияҥ кертеш, да тидлан йӧнжӧ уке огыл, тудым пайдалын гына кучылтман.
Юрий ИСАКОВ.
Снимкыште: Нина Иванова.
Виталий Кудрявцев, «Пу вий»:
– Мый цифровой огыл, а аналоговый айдеме, тугеже мланде деке лишкырак, улам. Сатуш шындышаш шке клеймом – «Пу вий» знакем – уло. Тудым шындем – сатуэм палат, марий тӱран вургемем чием – Марий Эл гыч улмем умылат. Сатум ужалыме палатке ден стендыштат бренд палем ончыкталтын. Мыйын суртем – пашам ыштыме да турист-влакым вашлийме верем. Тыште у деч у продукцийлам шочыктем.
Снимкыште: Виталий Кудрявцев шке сатужым темла.
Анна Краснощёкова, «Алатойс»:
– Йоча-влаклан вияҥаш полшышо пу модышым ыштен лукшо «Алатойс» фабрикна – социальный ответственностьым шижын шогышо предприятий. Шуко тӱрлӧ сай сатум ямдылена. Кок ий ончыч уна-влаклан промышленный туризм шотан производствым почынна. Тылзыште элнан тӱрлӧ кундемже гыч ятыр уна лиеда. Кодшо ийын тӱнямбал туризм конкурсышто шкенан программына дене кокымшо верым налынна.
Снимкыште: Анна Краснощёкова фабрикын пашаж дене палдара.
Юрий Исаковын фотожо.
