Фермер Лесников А.Н.
Кок пачаш ешаралтын
Яллаште вольыкым ашныше ий еда шагалемеш. Теве Учимсола гай кугу ялыштат вич ий ончыч калыкын 20 да фермерын 10 ушкалышт кӱтӱш лектыныт гын, кызыт кокымшыжак гына тиде сомылым шуя. Йӧра, кеч тудыжын вольыкшо кок пачаш утла ешаралтын. Сандене тугеат ойлаш лиеш: могай ялыште фермер уло, туштак гына вольыкым ашнымаш эше аралалт кодеш.
Фермер Альберт Николаевич Лесников дене тений вич ий гыч уэш вашлиймеке, тудын вашталтмыжым ончалтышыж гычак шижым. Тунам фермерын пашам тӱҥалмыжлан кок ий наре веле эртен ыле. Еш фермым вияҥдаш пуымо грант окса дене сай урлык вольыкым да ялозанлык техникым налмат нӧлтшӧ кумылым ешарен. А кызыт тудын ончалтышыже эртышым вискален аклыме дене шыҥдаралтше ыле.
Шоналташ гын, мландат тунарак кодын: 10 гектарым пай шотеш налме, 20 гектарым район администраций пуэн. Тӱҥ техникыжат – МТЗ-82 да куатанрак МТЗ-892.2 трактор-влак – тунамсак улыт. Но тыгодымак вольык вуят, кажне вуйлан шотлымаште шӧр лӱштышат кок пачаш утла ешаралтыныт. Мо кӱшеш?
– Ончычсо семынак шукияш шудым (клевер ден люцерным) да пырчым (шӱльым, шыдаҥым, шожым, уржам) куштена. Кормажым шудо шотеш тыглай пресс дене пӱтырена гын, сенажлан – вес элысе утларак пеҥгыде пресс дене, да эше ӱмбачше полиэтилен плёнко дене вӱдылына. Тыге кокымшыжо утларак сайын аралалтеш да тутло лиеш. Тидлан кӱлшо техникым – вес элысе прессым, рулон вӱдылшӧ аппаратым, тыгак косилке ден шудо пудыратылшым – пытартыш жапыште налме. А пырчым фуражлан кучылтына. Эше ушкаллан витамин шотеш жмыхым пукшаш тӱҥалынна. Чыла тидак лӱштышым нӧлталаш полшен, – каласыш Альберт Николаевич.
Тудын ойлымыж почеш, вольык вуйым эшеат шукемден кертыт ыле, кормат утыж дене ямдылалтеш, эсогыл ужалалтеш. Но тидлан вӱтам ешарен чоҥаш кӱлеш. Кызытеш вер мо улыжлан гына сита, вет ушкал деч посна эше презе ден туна-влакым кӱлмӧ семын кодат. А моло презыжым изимак ялысе-влаклан ужалат – нунышт ашнаш огыл гын, шыллан куштат. Адакше вольыкым шукемдаш ешартыш паша вий кӱлеш. Но кызыт ялыште кумылан пашаеҥжымат от му. Санденак ушкалым аппарат дене лӱштымӧ сомылым тӱрыснек фермерын пелашыже Алевтина Григорьевна шукта. Йӧра, кеч вольыкым пукшымо, вӱтам эрыктыме да терысым лукмо пашажлан кок полышкалышым – изак-шоляк Юрий ден Иван Маршаровмытым – муыныт. Мийыме кечынат нуно вӱташте тыршат ыле. Жап улмо годым фермер шкежат ты пашаш ушна. Вольыкым кӱтӱш лукмо годым полышкалыше кокла гыч иктыже кӱтӱчылан ышта гын, весыже вӱта кӧргӧ сомылым тӧрла.
– Ага да корма тургым жапыште технике дене шкетынак ыштеда мо? – фермер деч йодде шым чыте.
– Тымарте эргым-влак Александр ден Данииллан эҥертенам. Кугуракше, Александр, ончыч «Магнит» супермаркет сетьлан грузым автомобиль дене шупшыктен гын, кызыт – «Wildberries» интернет-кевыт сетьлан. Ешан, олаште ила, но кӱлмӧ годым рейс деч вара эреак толын полша. Изиракше, Даниил, агроколледжым тунем пытарыме деч вара Зеленодольскысо судным чоҥышо заводышто ыштен, но кодшо ий мучаште армийыш нальыч. Сандене кугураклан гына ӱшан. А толын ок шу гын, ала-кӧм полшаш йодаш логалеш. Тургым годым шкетын шукташ ок лий, – вашештыш Альберт Николаевич.
Тудын техникыже телымат яра ок шого. Пакча шеҥгеч прессоватлыме сенаж рулоным конден пыштыш, да полышкалышыже-влак, тудым рончен, вольыклан нумалаш тӱҥальыч. Вара шкежат нунын деке ушныш. А пелашыже кас лӱштышлан аппаратым ямдылаш пиже. Тыге кече еда. Тыгае фермерын пашаже.
Юрий ИСАКОВ
Снимкылаште: А.Лесников – тракторжо воктене; А.Лесникова – вольык вӱташте.
Авторын фотожо
