26 мартыште Марий Эл Кугыжаныш Погынын регионым вуйлатыше Юрий Зайцевын темлымыж почеш чумырымо нылле нылымше сессийыштыже депутат-влак кум йодышым онченыт.
Россий президентын «Шуко шочшан еш-влаклан социально полшымо мере-шамыч нерген» указшым илышыш пуртымо кышкарыште регионын правительствыже «Марий Эл Республикыште шуко шочшан еш да тудлан социально полшымо мере-влак нерген» законын проектшым ямдылен. Тудын дене паша да социальный аралымаш министр Марина Островская палдарен. Парламентарий-шамыч законын проектшым ик йӱкын пеҥгыдемденыт.
Палемдыме закон дене келшышын, республикыштына шуко шочшан ешын статусшым регионыштына эреак илыше, кум да тылеч шуко йочам ончышо еш налаш праван.
Ешым шуко шочшанлан шотлымо годым составыштыже шотыш налыт: мужыраҥмым регистрироватлыше, кум але тылеч шуко йочан ача-аважлан, эргылыкеш але ӱдырлыкеш, тыгак ешыш налшыже, опекунжо-влаклан шотлалтше вате-марий; мужырдымо, кум але тылеч шуко йочан ачажлан але аважлан, эргылыкеш але ӱдырлыкеш, тыгак ешыш налшыжлан, опекунжылан шотлалтше гражданин; вате-марийын але шкет аван (ачан) йочашт; эргылыкеш але ӱдырлыкеш, тыгак ешыш налме икшыве-шамыч, опекыш але попечительствыш налме йоча-влак. Марий Элын Паша да социальный аралымаш министерствыжын увертарымыж почеш, республикыштына 3 тӱжем наре тыгай еш уло. Нунылан кажныжлан пеҥгыдемдыме образецан удостоверенийым оформитлат.
Законышто шуко шочшан еш-влаклан образований, тазалык аралтыш, социальный аралымаш, культур, транспорт да илыме-коммунал озанлык, капкыл культур да спорт аланлаште социально полшымо мере-шамычым ончыктымо. Шуко шочшан ача-ава-влак тыгак квалифицироватлыме юристын полышыж дене яра пайдаланен, амалкалчын пашажым тӱҥалме годым полышлан эҥертен кертыт. Икшыве-шамычын шочмышт годым регионысо ава капиталын ик гана тӱлыман выплатыжым палемдыме условий ден радамымат пеҥгыдемдыме. Социальный полышын закон дене пеҥгыдемдыме мерыже-влак шуко шочшан ешын мынярак тӱнен илымыжым шотыш налде ышталтыт, палемден М.Островская.
Ешыш, опекыш, попечительствыш налме йочан шуко шочшан еш-влаклан кугурак социальный гарантий лиеш.
Социальный полышын мерыже-влакым кугурак йочан 18 ийым, а очно тунеммыж годым 23 ийым темымыж марте ыштат. Тыгодым шуко шочшан ешын составышкыже огыт пуро: тичмаш кугыжаныш обеспеченийыште улшо йоча-влак; ача-аван праваж деч посна кодымо граждан-шамычын икшывышт; вес ешын опекышкыже (попечительствышкыже) пуымо ньога-влак; пашам ыштен кертшылан шотлымо але мужыраҥше 18 ияш марте ийготан йоча-шамыч; эрык деч посна кодымо верлаште наказанийым шуктышо икшыве-влак.
Депутат-влак кок але утларак инвалид йочам ончышо, пашам ыштен кертше, но паша деч посна кодшо ача-ава кокла гыч иктыжлан тылзе еда тӱлыман окса выплатым 500 гыч 5000 теҥге марте кугемдаш пунчалыныт.
Парламентарий-шамыч нылле нылымше сессийыште Марий Элын 3 законжо ден Кугыжаныш Погынын 6 пунчалжым приниматленыт.
Тиде кечынак, сессий деч вара вигак, Кугыжаныш Погын депутатын кечыже эртен. Тушто Марий Эл прокурорын пашажым шуктышо Дмитрий Талипов ден Россий Федераций Следствий комитетын Марий Элысе следствий виктемжын вуйлатышыжым алмаштыше Евгений Тумандейкин 2023 ийыште шуктымо пашам иктешленыт.
М.ИВАНОВА
Марий Эл Кугыжаныш Погынын фотожо
