«Мый изи ял гыч улам, но шонымашем кугу», – ойла шкеж нерген газетнан тачысе геройжо, Угарман кундемысе Тоншай район Кӹвервуй ял гыч марий рвезе Анатолий Кондратьев. Шукерте огыл тудо ММА смешанный единоборство дене кучедалмаште AСА лигын чемпионжо кумшо гана лийын, экс-чемпион Имран Букуевым сеҥен.
А ты лигыже ММА кучедалмаште ик эн престижныйлан шотлалтеш. «Пуыза мыланем лу эн тале ТОП боец кокла гыч иктажшым, вес ийын ямде лиям», – каласен Анатолий кодшо ийын черетан сеҥымашыж деч вара. Мутшым пеҥгыдемденак толеш. ММА-м «правил деч посна бой-влак» маныт гынат, правилже тушто шуко, палемдат специалист-влак. Таклан огыл пытартыш жапыште тыгай таҥасымашым телевизорышто, ютубышто ончышо-влак шукемыт. А боец-шамыч, чынжымак, илаш-колаш кучедалыт гай чучеш. Тидлан кӧрат ты спорт вияҥеш, очыни.
Анатолийын моло сеҥымашыж денат палдарыме шуэш. ММА дене Нижегородский областьын кум гана чемпионжо Юл кундемыште ик гана чемпион лийын шуктен. Армейский рукопашный бой дене спорт мастер, ММА дене спорт мастерыш кандидат Нижний Новогородысо «ММА Профи» единоборство рӱдерыште тренерлан ышта.
29 ияш рвезын капкылжым ончалаш гын, ны кугу, ны изи огыл, топкатажат от ман, бой жаплан нелытше 57 килограмм наре веле. Лач ты нелытан, эн куштылго-влакын, весовой категорийыштыже тудо кучедалеш да икте почеш весым сеҥа. Физический веле огыл, кӧргӧ вийжак чыла чыташ да сеҥен лекташ мыняр кӱлеш. Туге гынат, шкенжын ойлымыж почеш, тудо кызыт ынде кажне бой деч куаным налеш. «Уке гын, молан чыла тиде», – манеш.
Спорт коментатор-влак тудым «русич из Нижнего Новгорода» маныт. Анатолий нерген ме газетнан сай йолташыже, Тоншай район Ошкӓтӓ ремесла пӧрт-клуб вуйлатыше Вячеслав Тёркин гоч пален нална. Клубын лаштыкыштыже чемпион землякшын шочмо ялышкыже толын кайымыж нерген серен. Анатолий коча-коважын кийыме шӱгарлаш, аважын шочмо Ошкӓта ялыш, тыгак ремесло мастерскойыш пурен лектын, ончал савырнен. Анатолий нерген утларак пален налаш манын, интернет тӱням шерын лектым. Шкеж дене кылым ышташ манын, паша верышкыже йыҥгыртышым. Икмыняр жап гыч Анатолий йыҥгыртыш да «мый кызыт лачак Йошкар-Олаш толынам» манын увертарыш. Вашлийын, интервьюм пуашат вигак келшыш. Пел шагат гыч Карина йолташ ӱдыржӧ дене мемнан редакцийышкат тольо. Коллективнам поген, чайым йӱын, мутланен шинчышна. Тыгай проста, марлат умыла улмаш.
Анатолий шочмо ялышкыже чӱчкыдын коштеш, поснак бой деч ончыч да вара: вийым погаш, каналташ. Тыштак тудо тӱҥалтыш, вара Кугу Пижмыште общеобразовательный школым тунем пытарен.
Кугу спортын меркыж дене рвезе боксыш вараш кодын толын. 15 ияш Нижний Новгородыш куснен, кӱртньгорно техникумышто машинистын полышкалышыжлан тунемын. Тыглай илышыште шкем арален налын керташ манын, бокс секцийыш кошташ тӱҥалын. Шкенжын ойлымыж почеш, тунам хобби семын веле тидым ончен. Профессионал семын единоборствышто кучедалаш тӱҥалме нерген шоналтенат огыл. 18 ияш годым икымше разрядлан нормативым сдатлен, вара армийыш каен. Юж-десант войскаште разведке ротышто служитлен. Парашют дене 11 гана тӧрштен. Ойлымыж почеш, армий тудлан кушкаш, илыш деке отношенийжым вашталташ полшен.
Пӧртылмекыже, тудым оласе «ММА-Профи» единоборство рӱдерын тренерже Сергей Яковлев ӱшаным пуышо боец семын ужын шуктен. Тудо шкежат палемда: «Толик тыгай айдеме, тыглай илышыште моткоч ласка, эмоциональный огыл, а клеткыш лектеш гын, шоум ончыкта». Толикшат икымше гана ММА-ш тренержын бойлаште кредалмыжым ужынак тренировкыш миен.
Кыртменак пыжын, шкенжым шуарен толын да пеҥгыдемден, икымше таҥасымашла гоч эртен, тудо сеҥымашке шуаш тӱҥалын. Эсогыл профессионал карьерыште ик ганат сеҥалтдыме Магеран Гасанзадем сеҥен кертын. Но Анатолийын амбицийже кушкын толын. «Генерал лияш шоныдымо салтак – начар салтак, боецат UFC-ш логалаш ок шоно гын, тудат начар боец. Сандене ончыч титулым налман, а вара ончалына», – лач тыге тудо икмыняр ий ончыч ойлен. «Кызыт «кына очким» шинча гыч кораҥденам» манеш.
Анатолийым спортлан ачажак шӱмаҥден. Бокс перчаткым налын, грушо олмеш пилашӱк дене темыме мешакым келыштарен пуэн. «Пӧртна ваштареш- кумда вер. «Ачам «йолташ рвезе-влакым ӱж да боксла модса» манын икана. Мыйже паленам – ачам окна гыч эскера, сандене уло вий-куат дене тыршенам», – шарналта тудо кызыт.
Туге гынат таче Владимир Александрович ден аваже Галина Леонидовна эргыштын ойырен налме корныж дене пешыжак огыт келше. Аваже, эсогыл, эргыжын кредалме программым вигак огешат ончо, сеҥымеке гына.
Кызыт Анатолий 10-16 ияш рвезе-влакым тренироватла. Тудо нунын деч дисциплиным эскераш, шке тӱткышым шуктымо процессыште чумыраш йодеш. Рвезе-шамычланат эре ойла: «ММА – куштылго корно огыл. Эн тӱҥ –тиде шонымашке шуаш тыршымаш да дисциплине». Шкенжымат тыгак шуарен толеш. Яра жапыште тудо поҥгымат погаш, колымат кучаш, мончашкат пураш йӧрата. Шуко лудеш, поснак психологий темылан жапым ойыра. Шкенжын карьерыштыжат тудо физический да технике шотышто ямдылалтмаш дене пырля психологически ямдылалтмым тӱҥлан шотла. Тидын шотышто сай негызым тудо йоча годым ялысе илыш гыч налынам манеш.
Газетнам лудшо-шамычлан эше ик марий рвезын чапым налын толмо корныж нерген пален налаш куанле лиеш, очыни. Шарнеда, тӱнямбалнат палыме тыгаяк боец Олег Тактаровын марий тукым гыч улмыж нерген уверым кузе куанен вашлийынна ыле? Анатолият эше ятыр сеҥымашыж дене мемнам куандара манын ӱшанен кодына. Таклан огыл тудо ойла: «Мый моло семынак йӧратыме пашам ыштем. Тиде мыланем сай илаш корным почын. Изи ял гыч лекше проста рвезылан мӧҥгеш корно уке, мучаш марте каем!»
Анатолийын кызытсе цельже – АСА лигыште чемпионын ӱштыжым сеҥен налаш. Пытартыш сеҥымаш тудым лигын рейтингыштыже визымше верыш нӧлталын. Икымше вер марте шукыжак кодын огыл ынде. Ола воктене кугу пӧрт, шуко икшыван пиалан еш дене илыме нергенат шонкалымыжым луктын ойлыш.
Йошкар-Олаште Анатолий икымше гана огыл. ММА дене тӱшка калык ончылно эртыше икымше бойжо тудын лач рӱдоласе Чарла кремльыште лийын. Тунам тудо Йошкар-Ола гыч Андрей Ивановлан модын колтен. Варажым почела 6 сеҥымашыже лийын. «Южо боец сеҥалтмеке, психологически тодылалтынат кертеш. Тиде мыйынлык огыл. Кажне бойлан шкемым ямдылем, кажне бой деч куаным налаш тыршем», – каласыш тудо. Шомакшым сеҥымашыже-влак пеҥгыдемдат: тиде жапыште тудо 11 гана сеҥен да ныл гана веле сеҥалтын.
Светлана Носова
Снимкылаште: Анатолий Кондратьев
Фотом А.Кондратьевын еш альбомжо гыч налме.