Пеледышым кужу жап ончышо-влак тиде сомыллан сентябрьын кокымшо пелыштыже пижыт. Южо сорт кушкылым икымше кылме толмо годым гына кораҥдат. Тыгодым теве мом шотыш налаш темлат: гладиолусын пеледме татше гыч шоганын лийын шумешкыже ик тылзе деч шагал огыл жап эртышаш.
Эн ончычак шемалге (кандалге, шеме, шемалге вишне тӱсан) да лаванде-канде сорт гладиолусым кӱнчен лукман, пытартышлан – кеҥежым кушшо иге-влакым. Тидым ояр игечыште, мландын кукшырак улмыж годым ышташ тыршыман. Кече еда йӱр йӱреш гын, пеледышын лукмо шоганжым мушман.
Кушкылым шаньык дене кӱнчен лукташ келшен толеш. Гладиолусым лышташыж гыч кучен шупшаш огеш темлалт – шоган сусырген, иге-влак йомын кертыт.
Кӱнчен лукмо кушкыл гыч вондым йытыран кораҥдыман, шоганым мушман да вредитель деч обработатлыман. Мут толмашеш, гладиолусым шуэн огыл трипс авалта. Шоганым 10-15 минутлан карбофос растворыш але тыгай шотан вес препаратыш пыштыман. Тидын деч вара тудым лушкыдо марганцовко вӱдыштӧ икмыняр минут кучыман да, мушде, 25 градус наре шокшо верыш кошкаш пыштыман.
Иктаж 20 кече гыч кажне шоганым тергыман, вож ден шӱмым чаткан кораҥдыман, начар да кокытеланымашым лукшо экземплярым кудалтыман. Тидым трипсын муныжо кодмо деч ыштыман, уке гын телым лекше вредитель шоганын чумыр сокшым шупшеш.
Гладиолусын шоганжым «кован» йӧнжӧ дене аралаш лиеш. Тидланже тудым ӱмбала чиктыме шемалге тӱсан капрон чулкаш але сеткыш оптыман да пычкемыш верыште: пӧртйымалне, нӧрепыште, гаражыште але холодильникын ӱлыл полкыштыжо – аралыман. Тӱҥжӧ – кукшо да юалге лийже.
Маргарита ИВАНОВА
М.Иванован фотожо/ «Марий Эл» увер агентстве
