Почтышто бухгалтерлан, комсомол райкомышто статистлан, энергоучасткыште контролёрлан… Кӧлан гына ыштен огыл тудо бухгалтер образованийым налмыж деч вара. Тыге шкенжым кычалын… да муын. Предприниматель пашаште.
– Но тылеч ончыч мый ик частник дене кум ият пеле жап кевытчылан ыштенам. Кочкыш сатум ужаленам. Вот тиде паша мылам келшен. Санденак, 1998 ийыште икымше кевытым почмеке, шым ий продукт дене торгаенам. Ту жапыште районышто тудо ик эн сайын ыштыше кевыт лийын – «Смак» маналтын. Кызытат шарнат. Но мый тудым шкетын огыл, а коктын кученна – Раиф Раисович Габдрахманов ешыж дене да мый ешем дене. Но вара шонымашна вашталте: тудо, пӧръеҥ семын, авто шапаш ужашлан кумылаҥе, мый, ӱдырамаш семын, – вургемлан. Тыгак торлышна. Кок еш дене чоҥымо кевытын шке ужашыжым тудо мылам ужалыш. Тыге мый тушто «Стимул» лӱман кевытым почым. Шкетын огыл, Райля Саяровна Гилязутдинова шӱжарем дене пырля ты пашалан пижна, – каласыш предприниматель Рисаля Саяровна.
Шӱжарже тунам медшӱжарлан ыштен. Ик кече пашаште лийын гын, кум кече канен. Яра жапыште акажлан полшен. Льгото почеш пенсийыш ондак лектын да йӧршынлан тушко куснен. Тыге пашашт куштылгынрак каен – иктыже сатулан кудалын гын, весыже торгаен. А кевытышт Пазар площадьыште ӱлнырак лийын. Вара кӱшнырак весын кевыт ярсымеке, тудым налыныт да кокымшым почыныт. Тунам кок вережат ик пашаеҥ гыч налде кертын огытыл. Уке гын шукташ йӧсӧ лийын.
Но вигак йодыш лектын: кузе кокымшо кевытшым лӱмдаш? Пашашт икымше лӱм дене сайын каен гын, кокымшыжланат тыгайымак пуэныт, но иктыжым «Стимул-1», а весыжым «Стимул-2» маныныт. Иктыштыже ончычсо семынак тӱҥ шотышто чиемым ужаленыт гын, весыштыже – тюль ден вакшыш шартышым. Кызытат тыгак.
– А кудо сатужо утларак сайын кая, утларак лектышан? – рашемдыме шуо.
– Чылажат сезон дене кылдалтын. Тюльым теве кугечылан налыт, вара – Сабантуйлан, эше – У ийлан. Тетла – тып. Ты жапыште вакшыш шартышым, фурнитурым, шӱртым утларак ужалена. Тыге ассортиментым кумдаҥдыме кӱшеш лектышыш шуына. Тиде веле огыл, тюльым але портьерым налше-влак тӱржым тыштак шкенан пашаеҥлан ургыкташ коден кертыт. Кутырен келшыме почеш шкеак намиен пуэна. Тыгеат савырена. Тиде «Стимул-2» манме кӱшыл кевытыште. А «Стимул-1» манме ӱлыл кевытыште пӧръеҥ ден ӱдырамаш, йымал ден ӱмбал вургем чыла сезонлан келшен толыт. Тыгак чиялтыме ден мушмо средстве ужалалтыт. Туштат налше эреак лийже манын тыршена, – вашештыш Р.С.Ахметзянова.
Кӱшыл кевытшылан шкеже мутым куча гын, ӱлылжылан – шӱжарже. Сатужымат шкеак шупшыктат. Чӱчкыдынак иктыже ик велыш кудалеш гын, весыже – вес велыш. Вет сатушт тӱрлӧ, икгай огыл. Предприниматель шке полышкалышыжлан ты шотышто ӱшана. Кажныже шке кевытшылан келшышым, калык утларак налмым кондаш тырша. Нуно Йошкар-Ола гыч автобус дене але икмыняр предприниматель, частный машинам тарлен, тӱрлӧ вере, тӱҥ шотышто Москваш, кудалыт. А Рисаля Саяровна шуэнак огыл марийже, Аркадий Александрович Гордеев, дене коктын шке машинашт дене вакшыш шартыш ден шӱргышовычлан Ивановыш корным такыртат.
– Производитель деч опт дене кондаш, ик могырым, шулдынрак шуэш, а вес могырым, лач тушто ыштымым, а рынкыште ондален ужалымым огыл налат. Тудын качествыжак сай, а тидым мый тӱҥлан шотлем. Тидлан кӧрак налше-влак мылам ӱшанат, да нунын шинчашкышт ончаш намыс огыл. А молыжым мыят Москвасе опт рынке гыч шупшыктем – тюльым да портьерым Турций гыч, а вес сатум Китай гыч кондымым але шкенан элысымак, – рашемдыш озавате.
Рисаля Саяровна шке пашажым йӧрата гынат, ӱдыржо-влаклан вес корным, куштылгыракым, ойырен налаш темлен. Кугуракше, Рилина, юрист лийын гын, изиракше, Рузана, – врач-дерматолог. Но шканже тарванылаш, кушко-гынат шуаш тыршыме утларак келша. А кӧ пала, шке манмыжла, ала иктажшылан ты корнымак шуяш перна.
Юрий ИСАКОВ
