(Тӱҥалтышыже 5-ше №-ан газетыште.)
Николай Николаевичын ватыже ӧпкелалтше койышан огыл, ош коленкор гай проста да шокшо кумылан ӱдырамаш. Ындыжым, конешне, шоҥгылыкешыже изиш кӱлеш-оккӱлжыланат уто шомакым пелешткален кертеш. А чыным ойлаш гын, кычалтылашыжат коклан амал лектеш – вет пӧръеҥ шкежат тунамсе, лу ий ончычсо, гайжак огыл. Тазалыкшат эркын-эркын начарештеш…
…Э-э-э тунам ачаж дене пырля колым кучаш чӱчкыдын коштыныт. Да, улыжат тунам латкуд ияш веле лийын, а вийвал кугу пӧръеҥлан вуйым пуэн огыл.
– Да… ачам дене коктын уло родо-тукымым сийлаш ситыше колым ты сернерыштак кученна, – эртышым шарналтен шыргыжалын, йӱкынак пелештыш Николай Николаевич. – Куатат лийын вет… Нойымым тунам кӧ шотыш налын гын? Йӱдым уремыште ӱдыр дене кидым кучен коштмыжымат шырыгжалынак шарналтыш. Шке ял рвезе-шамыч дене пырля Васян шоктымо гармоньжо почеш частушко-влакым туге-е шергылтареныт! А йӱд вашеш мужырын-мужырын шелалтын, улак верым муын, еҥ ужмо деч шылын, ӱдыр ӱмам тамлен, качымарийын шерже темын огыл! Тудлан эн шерге еҥ, Анукшо, чоным налын моштышо моткоч поро ӱдыр лийын. Чыла койыш-шоктышыжат рвезылан келшен. Поснак, моторын ошкыл колтымыжо. Ялыште ик ӱдырат тыге коштын огыл, пуйто шкенжым пӧлек шотеш наҥгаен. Вияш, кугу капан, мотор оҥан, канде шинчан. Анукшат тудым йӧратен шынден гын, тудо шкежат айда-йӧра уда качымарий лийын огыл. Могай пашам ок ыште – эре мурым мурен.
Кунам качымарий ӱдырым мӧҥгыжӧ конден – тура сернерыште луктын, шкеж дене йыгыре шынден, кужу жап ер серыш ончен шинченыт. Нунылан тыге чучын: уло тӱняште лачак коктын веле, тетла нунылан нигӧ ок кӱл. Икте-весышт деке пызнен шинчыныт… Тунам чылажат куандарен, молан манаш гын, самырык лийыныт. Коклаштышт нигӧлан йӧртен кертдыме йӧратымаш тул йӱлен.
Йӧратыме Анукшо тудлан кум эргым пӧлеклыш. Ача ден аваштлан кум уныкам. Кочат тунам моткоч куанышын койын.
– Поро вожым колтымо! – кугешнен ойлен тунам Колюшын ачаже, – Савельев тукым нимучашдыме лиеш! – шешке ӱмбак ласкан ончен. А вет лийын мо верч мокталтен колташ шешкым! Анукшо гай пашачым эше кӱлынак кычалаш верештын. Пӧрт кӧргӧ сомылкам чыла почешак ыштен шуктен. Колюшын аваже кенета колен колтымекыже гына уло озанлыкын самырык шешкыжын кидыште улмым чылан шекланен шуктышт. Суртышто утыжым нимо ыш вашталт, чыла вере ару, яндар. Сурт кӧргыштӧ ончыч могай чаткалык лийын, тыгаяк кодын.
А вара ачаштым йомдарышт. Эре йолжо кылмымылан вуйым шийын. Кеҥежым, чот шокшо кечыштат, портышкемым чиен коштын гынат, садак йолжо ырен корштен…
Р.ЧЕПАКОВА.
(Мучашыже лиеш.)
