СТАТЬИ ТАЧЕ ЯЛЫШТЕ

Шӧрлык тич – у деч у книга

Шеҥше ялысе книгагудо села покшелне, ужар вондерла да пушеҥгыла коклаште волгалт шинчыше Тӱвыра пӧртын кокымшо пачашыштыже верланен. Тыште йоҥгыдо, волгыдо, тыште шокшо, вер ситыше. Ваштарешак – аптеке, эмым налаш толшо-влак, библиотекышкат ончалын, книгам я газетым шергалын кертыт. Книгагудым Людмила Яковлева вуйлата. Ончыч коктын ыштеныт, Галина Петухова кум ий ончыч пенсийыш лектын.

– Людмила Владимировна, фондыштыда мыняр книга уло? У книга ешаралтеш мо? Книга-влакым пӧлеклат але эше иктаж-могай вес йӧным кычалыда?

– Фондышто 10 тӱжем книга уло, тиде шуко. Иземдаш кӱлеш. Посна архив фондна уке, сандене шуко тошто книга моло книга дене пырля полкылаште шога. 1970-шо ийласе книга-влак непрофильныйлан шотлалтыт, южыштын ончыл я шеҥгелсе лаштыклашт кушкедалтыныт – тыгайжым списатлена. 

У книга-влак Морко рӱдӧ библиотеке системе (ЦБС) гоч ешаралтыт. Тылеч посна Москва гыч поро кумылым ончыктышо «Вереница» да «Созидание» фонд-влак чапле деч чапле изданийым, йоча-влаклан пазлым, ӱстембал модышым колтедылыт, – каласкала книгагудо вуйлатыше.

Людмила Яковлева (Петрова) Морко районак Чавайнурын ӱдыржӧ. Шеҥшыш марлан толын. 1981 ийыште И.С.Палантай лӱмеш культпросветучилищым «библиотекарь» специальность дене тунем пытарен. Тений шошым Санкт-Петербургысо культур институтышто кок арня дистанционно шинчымашыжым ешарен. Морко район гыч 19 библиотеке пашаеҥ,  тиде йӧн дене пайдаланен, Российысе тӱрлӧ вузлаште квалификацийым нӧлтен.

– Лудшо-влакат книгам кондат, – мутшым шуя умбакыже Людмила Владимировна. – Татьяна Степанова, Зоя Ильина, Москва гыч Николаевмыт оҥай книга, журнал-влакым шуко пӧлекленыт. Ялт у книга-влакым ЦБС-ыш комплектованийыш колтена, тушто фондыш пуртат да уэш мыланна пӧртылтат. Тоштыракшым вик полкылашке вераҥдена.

Куанен, пачаш-пачаш йыр савырнен ончыштам. «Марий кундем! О шочмо вер!», «Наука открывает тайны», «Александр Невский – ангел-хранитель Руси», «Волшебное царство природы», «Чудесный мир сказок», «Ах, эти умные книжки!» тематике дене кылдалтше книга выставке-влакым чумырымо. Ӱстембалне «Марий Эл», «Кугарня», «Ямде лий», «Морко мланде» газет-влак койыт, «Ончыко» журналым редакций пашаеҥ-влак тылзе еда кондат.  Вуйлатыше лудшо-влак кокла гыч Людмила Ильинам, Галина Петуховам, Татьяна Сергеевам, Анастасия Семеновам ойырен каласыш. Пӧръеҥ-шамыч кокла гыч Юрий Семенов, Владимир Филиппов, Климентий Аптуллин чӱчкыдын коштыт. Йоча-влак утларакшым фантастикым, познавательный сериян литературым йодыт. Библитотеке пелен «Свет веры» православный клуб пашам ышта. Тышке кокла ийготан ӱдырамаш-влак коштышт. Клубым тӱвыра пӧртын художественный вуйлатышыже Николай Фёдорович Фёдоров вӱда. Кажне вашлиймашышке верысе черкын иерейже отец Евгений толеш.

Ончетат, книгагудым модельный библиотекышкат савыраш лиеш. Тыгай темлымашат лийын, документымат ямдыленыт улмаш, но кокымшо пачашыште верланымылан кӧра кӱзыктышӧ механизмым келыштарыман, а тидланже пеш шуко окса кӱлеш, сандене шонымаш шукталтде кодын.

Кодшо ийын Людмила Яковлеван ямдылыме «Поэтическая провинция: 75 шагов Победы» проектше республиканский конкурсышто ойыртемалтын, 15 тӱжем теҥге дене палемдалтын. Тышеч 5 тӱжем теҥгем книгам, 10 тӱжем теҥгем проекторым налаш кучылтыныт. 2020 ийым иктешлыме почеш Шеҥше ялысе библиотеке «Эн сай книгагудо» лӱмым да кубокым сеҥен налын. Тыгай конкурс районышто икымше гана эртаралтын, сандене тудо утларак шергакан чучеш.

Шеҥше – мыйын шочмо ялем. Йоча улмем годым Кӱшыл Шеҥше вуйышто шогышо тошто черке оралтыште верланыше библиотекыш кошташ мый моткоч йӧратенам. Туштак книгам курымешлан йӧратен шынденам. Изи лийынам гынат, библиотекарь Николай Федорович Федоровым моткоч сайын шарнем. Ох, калык книгам чот лудын тунам! Эре шонем да икмыняр гана луктынат каласенам: ялысе библиотекылан Федоровын лӱмжым пуаш йодмаш дене районысо депутат-влак погынымашыш лекташ, тудын лӱмжӧ дене кылден тӱрлӧ проектым возаш гын, книгагудын чапше эшеат кумданрак шарла.

Л.СЕМЕНОВА

 

 

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий