СПОРТ УВЕР ЙОГЫН

«Сеҥалтше уке, чылан сеҥыше улыда!»

Инвалид-влакын III всероссийский кеҥеж спартакиадышт шеҥгелан кодо. Республикнан рӱдолаштыже тудо 12 гыч 20 июль марте эртен. Спорт мероприятийым торжественно петырымаш 19 июльышто «Марий Эл» ий полатыште лийын. Тудо уэш волгыдо кугу пайремыш савырныш. Ий полат мӱкш омартала гӱжлен:  спартакиадыш Российын 65 регионжо гыч толшо -влак веле огыл, Йошкар-Олаште илыше да тышке унала толшо-шамыч шукынак погыненыт. Спартакиадыште медальым налшаш верч тазалык шотышто тӱрлӧ экшыкан кок тӱжем утла спортсмен таҥасен. А тидыже, мутат уке, Всероссийский кеҥеж спартакиадын историйыштыже икымше гана тынар участникым чумырымыж дене ойыртемалтын.  Нунылан чынжымак тӱрлӧ нелылыкым ончыде, ончыко каяшышт кӱлын. Лач спартакиадын девизшат тыгак маналтын: «Тӱрлӧ нелылыкым ончыде, ончыко каяш тырше!»

Финал таҥасымаште сокыр, соҥгыра, уш-акыл шотышто экшыкан, церебральный паралич черан да ошкылмо-тарванылме шотышто йӧсланыше-влак бочча, куштылго атлетике, ӱстембал теннис, иймаш, голбол, дзюдо, футбол дисциплинылаште чолгалыкым ончыктеныт.

Ик таталан ий полат шыпланыме гай лие: чыланат кугу экраныште таҥасымаш-влакын эртымыштым ужын кертна. Тӱрлӧ спорт объектыште ыштыме фотокартычке-влак гоч ӱдыр-рвезе-влакын уло ӱнарыштым пыштен, кыртмен тыршымыштым шижна. Участник-влак шкеныштым ужын, йӱкланеныт, совым кыреныт.

Эн вучымо тат – сеҥыше-влакым палемдымаш, саламлымаш. Куштылго атлетикыште ошкылмо-тарванылме шотышто йӧсланыше-влак коклаште эн виян кум командылан Свердловск, Челябинск да Моско областьласе шотлалтыныт, а   уш-акыл шотышто экшыкан-влак коклаште — Краснояр, Краснодар кундемлан да Свердловск областьын. Сокыр-влакын спортыштышт Алтай кундемын, Чуваш да Башкортостан республиклан, а соҥгыра-влакын спортыштышт Свердловск областьын, Алтай кундемын да Моско олан командышт эн тале лийыныт.

Иймаште ошкылмо-тарванылме шотышто йӧсланыше-влак коклаште Моско ола, Омск ден Архангельск областьла, уш-акыл шотышто экшыкан-влак коклаште Киров область, Башкортостан республик да Краснодар кундем гыч команде-влак сеҥышыш лектыныт. Соҥгыра-влакын спортыштышт Тула, областьын, Моско олан да Смоленск областьын, а сокыр-влакын спортыштышт Моско, Санкт-Петербург олалан да Краснояр кундемын командышт сеҥыше радамыш лектыныт.  

Инвалид-влакын III всероссийский кеҥеж спартакиадыштышт Моско олан спортсменже-влак эн тале улмыштым ончыктеныт. Кокымшо верыш Свердловск областьын командыже лектын, ший медальым сеҥен налын, а бронзо дене Челябинск область палемдалтын. Команде вуйлатыше-влаклан дипломым, кубокым кучыктымышт годым трибунышто шинчыше спортсмен-влак, чарныде, совым кыреныт, «Ме кертынна!», «Ме тидым ыштенна!», «Ме виян улына!» — манын кычкыреныт.

Сеҥыше-влак коклаште Марий Элын сборный командыжымат ужмо шуэш ыле, но… Латкудымшо верыш логылыныт. Мемнан-влак латкуд медальым: вич шӧртньым, ныл шийым да шым бронзым — сеҥен налыныт.  Шоналташ гын, 65 регион кокла гыч тидыжат изи огыл результат!

Спартакиадым петырымылан пӧлеклалтше пайремыште саламлыме да поро шомакым Марий Эл вуйлатыше Александр Евстифеев, Юл кундем федерал округышто Россий Президентын полномочный представительжын алмаштышыже Олег Машковцев, Российысе паралимпийский комитетын вице-президентше Лев Селезнёв, Российын спорт министерствын физический культурым да тӱшка спортым вияҥдыме шотышто депертаментшын директоржо Владимир Малиц ойленыт.

Марий Элыште гӱжлышӧ волгыдо, шуко калыкым ушышо кугу спорт пайрем мучашке лишеме. Те мондаш лийдыме событийын авторжо улыда. Эртыше кечылаште элыштына илыше-шамыч таҥасымаш-влакын эртымыштым трибун гыч тургыжланен эскереныт, — спартакиадым петырымылан пӧлеклалтше пайремыш погынышо-влак ончылно ойлыш Марий Эл вуйлатыше Александр Евстифеев. – Спорт таҥасымаш койыш-шоктышым пеҥгыдемда, команде дене пашам ышташ туныкта да сай результат верч кучедалаш тарата. Спартакиадыш поро кумылан, тӱрлӧ нелылыкым шотыш налде, ончыко, шке цельыш шуаш тыршыше еҥ-влакым ик вереш ушен. Ответственность, чытыш, сай результат верч тыршымыда, наставникда, йолташда да лишыл еҥда, болельщик-влакын полшымышт дене те илышыштыда икымше сеҥымашке шуын кертында.

А.Евстифеев Россий президент В.Путинын ойлымыжым ушештарен: «паралимпиец-влак чын верч лӱддымын кучедалмышт, ӱшанлын ончыко кайымышт дене молылан пример улыт…».

Марий Эл вуйлатыше ушештарен, мемнан эл ончылно Россий Президент Владимир Путинын шындыме задачыже пӱсын шога — 2024 ий марте элыштына илыше кажне кокымшо еҥ спорт дене кылым кучышаш.

Регион вуйлатыше спартакиадым эртарымаште полшышо-влаклан таум ойлен, вет тӱшка пашаште кажныжын тыршен ыштымыжлан кӧра таҥасымашым кугу кӱкшытыштӧ эртарен колтымо.

Мемнан коклаште сеҥалтше уке, чылан сеҥыше улыда. А тендан сеҥымашда – чыла калыкын кугешнымашыже, — палемден Александр Евстифеев. – Ӱшанем, спартакиаде тендам эшеат у кӱкшытыш шуаш таратен, вийдам ешарен да тазалыкдам пеҥгыдемдаш полшен. Ончыкыжымат тыланда сай результатым, у сеҥымашым, у рекордым тыланем да спорт дене кылым кучымыда тек тендан кумылдам эреак нӧлта.

Юл кундем федерал округышто Россий Президентын полномочный представительжын алмаштышыже Олег Машковцеват спартакиадым кугу пайремлан шотлен да тудым кугу кӱкшытыштӧ эртарымылан спартакиадын организаторжо, Марий Эл вуйлатышылан да республикын правительствыжлан тауштен да Юл кундем федерал округышто Россий Президентын полномочный представительже Игорь Комаровын саламлыме серышыжым лудын пуэн.

Спартакиаде Юл кундемын, пӱтынь Российын спорт илышыштыже ик эн волгыдо да кугу событийлан шотлалтеш. Спорт айдемын пеҥгыде койыш-шоктышан улмыжым почын ончыкта. Те, спартакиадын участникше-влак, илышым ужын моштымыда, ончыко каяш тыршымыда, цельым шуаш таратымыда дене Российысе самырык тукымлан пример улыда…  — возымо серышыште.

Российысе паралимпийский комитетын вице-президентше Лев Селезнёват спартакиадым кугу кӱкшытыштӧ эртарен колтымылан республик вуйлатышылан таум ойлен да ешарен:

Тендан деч вара спартакиадым эртарышылан йӧсӧ лиеш, вет тендан кӱкшытыш шуаш неле. Но нунат Йошкар-Оласе семын эртыже манын, чот тыршаш тӱҥалыт манын ӱшанем.

Российын спорт министерствын физический культурым да тӱшка спортым вияҥдыме шотышто депертаментшын директоржо Владимир Малиц куштылго атлетикыште таҥасыше-влаклан тыгерак ойлен:

Те кызыт кугу спортыш изирак ошкылым веле ыштенда. Те мемнан да тыгак паралимпийский спортын ӱшанже улыда.

Спартакиадын участникше-влакын лӱмышт дене Марий Элын сборный командыжым вуйлатыше Кирилл Печенин ден спортсменке Светлана Назарова мутым каласеныт.

— Индеш кечым мондаш лийдыме событийыш савырымыланда чылалан кугу тау. Тиде жапыште спортсмен-влак таҥасымаште веле огыл чолгалыкым, писылыкым ончыктеныт, а икте-весе дене йолташ лийыныт. Спартакиаде марий калыкын поян тӱвыра илышыж дене палыме лияш да Йошкар-Олан мотор верлажым ончен савырнаш йӧным ыштен. Пырля лийме кажне кечым порын шарнаш тӱҥалына, — палемден К.Печенин.   

Тиддеч вара Инвалид-влакын всероссийский кеҥеж спартакиадыштын флагшым Татарстанын спорт министржын алмаштышыже Айрат Ахмеровлан кучыктеныт.  2023 ийыште Инвалид-влакын IV всероссийский кеҥеж спартакиадышт Озаҥ олаште эрташ тӱҥалеш.

Спартакиадым петырыме лӱмеш пайрем куштымаш композиций дене мучашлалтын. Кугу таҥасымаш нерген поро шарнымаш кужу жаплан ушеш, тыгак фотокартычкылаште, видеошто, соцсеть ден газет лаштыклаште, телеканалын выпусклаштыже кодеш. «Вес гана вашлиймешке!» — икте-весе дене тыге чеверласеныт участник-влак.

 Спорт объектлаште, илыме, кочмо верлаште, экскурсий дене Йошкар-Ола мучко эртыме годым да моло вереат волонтёр-влак эреак спортсмен-шамыч пелен лийыныт. Республикнан рӱдолаштыже эртыше Инвалид-влакын III всероссийский кеҥеж спартакиадыштышт чылажге 360 волонтёр пашам ыштен.

А журналист-влакын тыршымышт дене кугу спорт таҥасымаш нерген Российын 65 регионыштыжо илыше-влак пален налын кертыныт.

Театр, куштышо ансамбль, районласе усталык коллектив-влакын, вокал студийын, Спорт федерацийын артистше-шамыч спартакиадым эшеат оҥайым, веселам да ушеш кодшым ыштеныт.

Арам огыл калыкыште ойлат: «Лач тӱшкаште  — вий!»

Тыгай кугу мероприятийыште икымше гана волонтёр лийынам. Мый спартакиадын участникше-влакым тӱшкагудыш илаш пуртымо йодышлан вуйын шогенам. Паша куштылгыжак огыл, но тыгодымак еҥлан пайдам кондымо, поро пашам ыштыме дене оҥайын чучын, — А кунам тылат таум ойлат, чонлан эшеат сайын чучеш, кумыл кӱза. А спартакиадын участникше-влак илышым вес шинча дене ончаш, неле-йӧсым чыташ кумылаҥденыт, — каласен Елизавета Бревнова.

 

— Ме 1500, 800, 200 метрым куржталмаште да кужытыш тӧрштымаште, ядром кышкымаште таҥасенна, — ойлат Башкортостан команде гыч марий ӱдыр-влак  Мария ден Диана Валиахметовамыт. — Спартакиаде жапыште Татарстан Республик, Челябинск область гыч толшо участник-влак дене палыме лийынна. Марий Элысе икмыняр ӱдыр-рвезе-влак денат йолташ лийын шуктышна. Тыште лийме, мутат уке, кужу жаплан шарнаш кодеш. Йошкар-Ола – мотор ола, йырваш ару, чатка оралте, чапле спорт объект-влак улыт. Тыште мемнан родына-влакат шукын илат, сандене Йошкар-Олаште чылажат пеш келшен.        

Ий полат гыч лекмеке, команде-влак верын-верын чумырген шогалыныт да «Тау! Тау! Тау» кычкыреныт. Чынжымак кажныже шке семынже куанжым ончыктен. — Мемнан командыште – 74 спортсмен. Таҥасымашлан ме ӱмаштак ямдылалташ тӱҥалынна. Спартакиадыште ме спортын чыла видыштыже, дисциплиныштыже таҥасенна. Сандене сеҥымашке шуаш манын, кажныжлан тыршаш логалын, — куанжым пайла Моско олан сборный командыжым вуйлатыше Татьяна Душечкина. – Спартакиаде чынжымак моткоч кугу кӱкшытыштӧ эртен. Тыште лийме кужу жаплан шарнаш кодеш. Организатор-влаклан, республикым вуйлатышылан да Йошкар-Олаште илыше, тӱрлӧ аланыште пашам ыштыше-влаклан кугу таум ойлена.

 

Алевтина Байкова

 

 

 

Д.Речкинын фотожо

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий