УВЕР ЙОГЫН

Калык календарьым лышташлен

31 октябрь (изарня), Кушшо тылзе – Пикшызе шӱдыр палыште. Тиде – начар лектышан шӱдыр пале, (саска кече).

Теплицыш батун, шалот, ешан шоганым ӱден, шынден кодаш келшыше кече. Пычкемыш верыш омылча (цикорный) салатым ӱден кодаш лиеш. Кушкыллан зияным ыштыше тӱрлӧ чер ден шукш-копшаҥгым аярташ теплицыште аяр дене мландым обработатлыман, рокышто  илыше паразитым пытараш йӧнан жап. Йыраҥым пушкыдемдаш, пакчаш кокияш чеснокым шындаш вараш кодман огыл. Ковыштам, изиш вара лукташ кодымо моло вожсаскам аралаш пыштыман.

Кушкылын мланде ӱмбалсе ужашыже таче поснак лушкыдо да йымыжа. Тудым тӱкаш, кусарен шындаш огеш темлат. Клематисым шындаш, шоган да вож дене шукемын шарылше моло кушкылым пычкемыш юалге верыш аралаш пышташ йӧнан кече. Кушкылым шуэмдаш, вож тӱҥыш вӱдым шаваш огеш темлат.

Виноградым, емыж да пакчасаскам пуышо вондым, пушеҥгым садыш шындаш лиеш. Кошкышо укшым кораҥдаш уто огыл. Янлык нултымо деч пушеҥгыш телылан аралтышым ышташ тӱҥалаш лиеш.

Ончен куштымо саска ден пакчасаскам кошташ, кылмыкташ пышташ, консервироватлаш, мариноватлаш, ковыштам шинчалташ йӧршӧ кече.

Калыкыште ты кече шнуй Лукан кечыже семын палыме. Идалык мучко таза лияш, черланаш огыл манын, лачшымак таче ешге шоганым кочкыныт.

Ты кече дене кылдалтше моло пале-шамыч:

  • Таче марте лум эше возын огыл гын, теле вашке ок тол.
  • Кавасе шӱдыр-влак вудакан йӱлат, румбыкын койыт – лишыл кечылаште йӱр лиеш.
  • Имне пӱргал-пӱргал колта – игече левешта, нержым шупшкедылын коргыкта – лавыртыш, ночко толеш.
  • Сурткайык-шамыч пуным овартен шинчат, тугеже йӱрым вучыман.
  • Пыл йӱдвел гыч кечывалвелыш иеш – ояр игечым конда.
  • Тылзе вудакан да румбыкын коеш, вашке йӱр але йӱр йӧршан ночко лум толеш.
  • Ушкал вуйжым мардеж ваштареш куча – икмыняр кече йӱран игече шогаш тӱҥалеш.
  • Суртвольык, поснак ушкал тӱрвым, пӱйым пурын йомыжа – теле йӱштӧ лиеш.
  • Пырыс кӱварым удыркала гын, игече локтылалтеш, мардеж талышна.
  • Чодыраште рывыж урмыжмо шокта – игече кужу жаплан локтылалтеш.
  • Таче марте вишне лышташ йоген пытен огыл гын, лум эше кужун ок воч.

Р.ЧЕПАКОВА

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий