МАРИЙ ЙӰЛА

Йӱлана тек илана: Шорыкйолыш ораван орваште шинчыше коҥга «толын»…

Марий-влакын У ий толмыж нерген Шорыкйол пайрем шижтара. Кугезына-влакын ойлымышт почеш, тудо У ийын икымше кугарнянже лиеш. А тиде кечыже коштын толеш. Кунамже тудо декабрьыштак пура, а кунамже — вара веле. Тений Шорыкйол арня 5 январьыште пурен. Тудо тошто идалыкым иктешлыме пайремлан шотлалтеш: шор-иктешлымашым, а йол идалыкым ончыкта. Арня вес кугарнянже мучашлалтеш. А тиде арня жапыште марий-влак мом ыштеныт, шукерте огыл Йошкар-Оласе тӱҥ У ий кож воктене эртыше Шорыкйол пайремыште ужаш йӧн лийын. Тудым республикысе Марий тӱвыра рӱдерын пашаеҥже-влак вич шагат кастене эртареныт. 

 Йӱла почеш пайремыш Васли Кува ден Кугыза (южо вере мӧчор-влак маныт) да нунын йолташышт толыныт ыле. Нуно погынышо калыклан вигак весела кумылым пуртышт. Шке веле огыл мурышт- куштышт, тӱрлӧ мыскарам ыштышт, погынышо-влакымат мурыктышт, куштыктышт, чотак веселитлыктышт. Марий йӱла дене кылдалтше тӱрлӧ весела конкурсым эртарышт. Мутлан, ик эн оҥайже кӱнчыла дене шӱртым шӱдырымаш лийын. Калык ончык лектын, шӱртым шӱдыраш тӧчен ончышо-влак уке огытыл ыле. Шорыкйол арняште ончыч марий-влак чотак мужедыныт. Сандене Васли Кува ден Кугыза дене пырля кумылан-влак тенийсе ий могай лийшаш нерген тыгак ятыр мужедыч…

 Пайремыш толшо-влакым Йошкар-Оласе ик предприниматель поснак куандарыш. Тудо У ий кож воктеке лӱмын орава ӱмбалан орваш келыштарыме кермыч коҥгам шупшын конден ыле. Эшежым коҥга помышыштыжо тӱл йӱлен. А тул ӱмбаланже мелнам, перемечым кӱэштын да толшо-влакланат тидым ышташ йӧным пуэн. Мелна руашыжымат, моло полуфабрикатшымат  ямдылен конден. Ӧрыктарен гын, ӧрыктаренак!!!

Марий калыкын Васли Кува ден Кугызан толмыштым ончыкылык илыш могай лийшаш нерген шижтарыше-влак семын ужыныт, сандене нуно сай, поро тыланымаш деч посна чеверласен кертын огытыл:

«Идым кӧргӧ каванан  лийза.
Тошкем кӧргӧ мӱкшан лийза.
Кылат кӧргӧ поган лийза.
Шондык кӧрго поган лийза…»

Куанен палемден кодымо шуэш: тений гыч ынде, марий калыкнан ик эн тошто Шорыкыйол пайрем йӱлаж дене йот кундем гыч толшо але школлаште тунемше икшыве-влакымат палдараш манын, М.Шкетан лӱмеш марий национальный драме театрын коллективше интерактивный посна турист программымат ямдылен. Тудым эше илышыш шындараш тӱҥалыныт веле, но йодмаш шуко лийшаш. Сандене мемнан ойыртемалтше марий пайремна аралалт кодшашак.

С.Носова.
М.Скобелевын фотожо.

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий