Теҥгече, 10 февральыште, Йошкар-Олаште шочын-кушшо, ончыч 3-шо №-ан школышто тунемше, вара совхоз-техникумышто механикын специальностьшым налше В.Петровлан 45 ий темын.
– 15 ноябрьыште мужыраҥмыланна 27 ий лиеш, но Валера шочмо кечыжым мӧҥгыштӧ тений икымше гана палемден – тымарте эре службышто лийын, – манеш Ольга пелашыже.
А пашаже теве кушто. 1994 ий 1 мартыште Валерийым Россий Федераций Вооруженный Вийын радамышкыже налыныт. Марий рвезе Йӱдвел флотыш логалын да йӱштӧ кундемын ойыртемжым, теҥызын шкешотан моторлыкшым, флотын пеҥгыде дисциплиныжым ӱмырешлан йӧратен шынден – срочный гыч контракт почеш службыш куснен да вӱд йымалнысе атомный лодкышто мичманлан служитлаш тӱҥалын.
Икмыняр жап гыч Волжский районысо Памар селаште илыше келшыме ӱдыржым марлан налын. Самырык ешлан Мурманск областьысе Гаджиево олаште служебный пачерым пуэныт. Тыге, марий ӱдыр Йӱдвел флотын военно-морской госпитальыштыже медиклан пашам ышташ тӱҥалын, а Валерий службышкыжо пӧртылын.
– Пырля илыме 26 ий жапыште Валера мыйын шочмо кечемланжат мӧҥгыштӧ ик-кок гана веле лийын. Эргынамат, изиж годым, йӱдым да мален кийышым гына ужын, – еш илышыжым радамла Ольга Ильинична. – Но тудын шокшо шӱмжӧ, пелаш да ача семын йӧратымыже, азапланымыже тора гычат чот шижалтын. Теҥыз гыч толмекше, «Те мыйын пристанем, маякем улыда. Йӧратыме пелашемын ден эргымын вучымыштым пален, мӧҥгышкӧ пӧртылаш чонлан каньыле» манеш ыле. Кызыт тидым утларакше мыланемак веле ойла.
Эргыштым тӱҥ шотышто Ольга Ильинична воспитатлен гынат, Валерий Николаевич шочшыж дене моткоч кугешна: Михаил Москва оласе И.М. Губкин лӱмеш Российский кугыжаныш нефть да газ университетым йошкар диплом дене тунем пытарен, кызыт Хант-Мансий округысо «Газпром трансгаз Югорск» ООО-што инженерлан ышта. Ешан, шочшан.
Йӱдвел флотышто служитлыме жапыште Валерий Николаевич шагал огыл знак, медаль, чапкагаз да сувенир дене палемдалтын, нунын кокла гыч поснак Военно-морской флотын «За дальний поход» жетонжым, Мурманск областьын губернаторжын «За службу в Заполярье» знакшым, РФ Обороно министерствын II степенян «За воинскую доблесть» медальжым, РФ президент В.Путин деч наградной кидшагатым ончыкташ лиеш. Ныл ий ончыч оҥышкыжо эше «Россий Федераций Вооруженный вийын ветеранже» медальым пижыктеныт.
Тений Йӱдвел флотын кугурак мичманже Валерий Петров отставкыш кая да шочмо Марий Элыш пӧртылаш шона. Тиде жап мыняр лишемеш, чонжо тунаре вургыжеш, вет рвезе годымак йӧратен шындыме пашам – военный службым – коден каяш неле. РФ Обороно министерствын военнослужащий-влакым граждан специальностьлан туныктымо программыж почеш Валерий Николаевич ӱмаште Казаньысе кӱшыл танковый командный училищыште персоналым виктарыме шотышто менеджерлан тунем лектын – граждан илышлан ончылгоч ямдылалтын.
– Молгунамсе семын тиде ийынат Валерам шочмо кечыжлан мӧҥгыштӧ вученам да икымше гана вучен шуктенам! Тудо рушарнян кастене ик арнялан тольо. Шочмын эр йӱдымак йӧратыме пиццыжым, тӱрлӧ кӧрган тыгыде когыльым кӱэштым, помыжалтмешкыже, кынелмешкыже, пайрем ӱстелым погышым. Кечыгут пырля ыльна – куанымем дене чонем лектын возеш шонышым! Кастене йӱдлан пашаш кайышым, а таче эрдене мӧҥгӧ тольым да пелашем дене Терский районысо Кузомень села кундемысе Ош теҥызыш колым кучаш кудална. Ме – ешыже, уло родо-тукымжо – Валерам моткоч йӧратена, пагалена, аклена да пеҥгыде тазалыкым, весела койыш-шоктышыжым умбакыжат арален кодаш тыланена, – видеокыл полшымо дене шинчавӱд йӧре каласкала Ольга Ильинична. – А Марий Элыш пӧртылына гын, мыят, пелашемат шочмо кундемланна пайдале лияш шонена.
М.ИВАНОВА