– Мемнан эн ончыч Роберт эргына специальный военный операцийышке шке кумылын каен. «Ачай, каем, контракт почеш миен толам», – мане. Тудо штурмовик лийын, чӱчкыдынак передовойыш коштын. Лӱддымылыкым, чолгалыкым ончыктымыжлан «За отвагу» медаль дене палемдалтын.
2023 ий. Мӧҥгышкӧ толмешкыже, 10 кече гына кодын… 5 мартыште ик боец олмеш штурмыш каен. Вуйышкыжо осколко логалын, – ойла Морко район Кӱчыкэҥер ял гыч Рудольф Максимов. – Шкеак кычалынна. Арня мучко кажне кечын Донецкыш йыҥгыртенам. Ик кечын ӱдырамаш (ойжо почеш бухгалтер) полшаш сӧрыш. Тыгак Озаҥ ола гыч эргым дене пырля лийше ик боец деке лекме. Тӱҥалтыште тудо нимом ыш ойло, а вара, мутшо почеш, эргына пытартыш гана миен толам манын.
Апрельыште муынна. Роберт ойым колыштшо, пашам йӧратыше, спорт дене пеҥгыде кылым кучышо ыле… Армийышкат миен толын. Такшым чыла эргынат шке порысыштым шуктеныт, ракетный войскаште служитленыт. Чаманаш гына кодеш, Елена Вениаминовна (икымше) пелашем дене когыньнан Роберт ден Андрей (тудат жапше годым контракт почеш служитлен) эргына-влак уке лийыныт. Йыгыр изак-шоляк Дима ден Денис эргына-шамыч Ульяновскышто служитленыт. Туштак контрактым подписатлен, специальный военный операцийыш каеныт. Чылашт верч пеш чот тургыжланаш логалеш. Лийын тыгаят: Дмитрий ден Денис дечат ик жап нимогай увер уке ыле. Тӱрлӧ ой коштын: южышт иктыже вуйым пыштен, весыже пленыш логалын маныныт. Военкоматыш, Обороно Министерствыш лектынна… Юмылан тау, илыше пӧртылыныт. Кызыт Йӱдвелыште МЧС-ыште пашам ыштат.
Икте-весе верч – тулышкат
Йыгыр пелаш Дмитрий ден Денис Максимовмытым апрель кыдалне «Икымше канал» дене «Время своих» программыште ончыктеныт.
Нуно специальный военный операцийыште ик заданийым шуктымо историй нерген каласкаленыт. Десантник-влак Гостомель оласе аэродромым налмаште кредалыныт. Спецопераций тӱҥалме ийын май тылзыште 31-ше ВДВ бригадылан Попасная ола воктен стратегический рубежым налаш кӱлын.
– Мыланна тушманын рацийже логалын. Тудын гоч тушманын 1800 еҥан улмыжым пален налынна, а ме улыжат 50 еҥ лийынна, – ойла Дмитрий. – Нуно мемнан мынярын улмым пален огытыл, сандене мом ышташ – изиш лӱдыныт… Мемнан дек разведчик-шамычым колтеныт. Иктыжлан, тышке тол манын ӱжшыла, кидым рӱзалтышым. Садет, чынжымак, ваштареш толын, но, иктаж 150 метр наре кодмеке, нунын снайперышт ужын да шижтарен. Тудо снайперым Денис кораҥден шуктен. Тӱткын эскеренна: нушкын каяшышт куштылгырак лийже манын, ӱмбачышт мо неле улшым кораҥденыт. Ужам, иктыже мыланна «пӧлекым» ышташ шонен, гранатым шылтен кодаш тыршен, но шкештак тушан пудештыныт.
Моло боец-влак дене пырля марий снайпер-влак арня позицийым кученыт.
– Вӱд да кочкыш деч посна куд кече шинченна. Лӱйкален пытарыме УАЗикнам терген лекна. Тушто кум ате вӱдым муна. Чылаланна ситен огыл. Радиатор гыч монь йӱынна… Командирна окружений гыч йӱдым лекташ темлен, – ешара Денис. – Яра пасу гоч шым еҥ лектын шуктенна. Ты жапыште тушман мален, сандене пиалан тат лийын манаш келшен толеш, – ойла умбакыже Денис. – Дмитрий тушан кодын. БМД-шке пеш писын боеприпасым, мо кӱлешым налын, мӧҥгеш тарваненна. Сусыргышо-шамыч лийыныт. Водительна пуйто шижын, моткоч писын тарванен кудале.
– Иктаж латвич метрым эртымеке, мемнан ӱмбаке лӱйкалаш тӱҥальыч, – ойла ындыжым Дмитрий. – Мый гусенице велне кеченам, Денис кидем пеҥгыдын кучен. Кугу скорость дене кудалме годым тура савыртышыште БМД гыч камвозынам. Тыге кок еҥ лектын возынна…
«Шкенаным огына кудалте»
– Чыла велым чот лӱйкаленыт. Теве тыгодым аванан «Пеш неле лиеш гын, «Юмо, арале!» ойлыза» манме сугыньжо моткоч кӱлеш лийын. Чыланат, военнослужащий-влак, «Юмо, арале!» манын кычкыренна. Тыге илыше кодынна. Авана чӱчкыдынак черкыш коштын, ик гана кок эргым тушто манын сӧрвалымыж годым пуйто йӱк шоктен: «Ит тургыжлане, когыньыштымат илышым пӧртылтем», – ойла Дима.
– Чаманен каласаш кӱлеш, комбат Шишков вуйжым пыштен. Кредалме годым шке нерген от шоно. Лийын тыгаят: ик боевой йолташым («200») 1,5 километр наре пасу гоч нумалын луктынам. Адреналин улмо годым нелым монь от шиж. Шкенан-влакым огына кудалте, – эртышым шарналта Дмитрий.
Патырлыкым ончыктымыштлан изак-шолякым Мужество орден дене наградитленыт.
«Защитники Отечества» кугыжаныш фондын Марий Элысе филиалыштыже военнослужащий-влаклан социал полыш нерген умылтареныт, а аваштлан санаторийыште канаш йӧным ыштеныт.
«Танцор» ден «Гюрза»
– Денис ден Дмитрий коктынат ойым колыштшо, пеҥгыде койыш-шоктышан лийыныт, изинекак пашам йӧратен кушкыныт. Школышто тунеммышт годым кеч-могай мероприятийыш чолган ушненыт, спорт дене пеҥгыде кылым кученыт: футболла модыныт, куржталыныт, сайын лӱйкаленыт… Мураш-кушташат уста лийыныт. Сандене Дмитрийын позывнойжат – «Танцор», а Денисын – «Гюрза». Коктынат снайпер-влак коклаште эртаралтше таҥасымаште участвоватленыт.
Спецоперацийыште улмышт годым авашт Галина Михайловна дене когылянна чотак тургыжланаш логалын, – каласкала ачашт Рудольф Максимов.
Рудольф Николаевич шкеже салтак илышым Казахстаныште эртен, ракетчик лийын. Кок ий арам йомын огыл. Ялысе пӧръеҥ койыш-шоктышым пеҥгыдемден, шуко ум пален налын, ответственный лияш тунемын.
Рудольф Николаевичын ачажат, Николай Максимович, армийыште вич ий служитлен. А кочаже Александр Васильевич Люстрицкий – Кугу Отечественный сарын участникше. Лӱддымын кредалмыжлан ятыр награде дене палемдалтын.
Рудольф Николаевич, Галина Михайловна, Шочмо элын ӱшанле эргыже-влакым ончен куштымыланда кугу тау. Тендан ончылно вуйнам савена.
