Республикысе тӱвыра да сымыктыш учрежденийлаште шинчымашым налше ӱдыр-рвезе-влак элнан тӱрлӧ олаштыже тунемыт, пашам ыштат да сеҥымашышт дене куандарат. Тидым кодшо гана Я.Эшпай лӱмеш Марий кугыжаныш филармонийыште Моско гыч «Яр» мурышо театрын «В единстве сила» концертышкыже мийымеке, сайынак шижым. Артист-влак коклаште Йошкар-Олаште шочын-кушшо, Бауман лицей пеленысе «Лира» йоча сымыктыш школын ончычсо тунемшыже Индира Артемьевам ужаш моткоч куанле ыле.
Шым еҥан коллектив кок шагат наре шуйнышо концертыште руш, казах да тыгак авторский муро-влакым сылне да виян йӱкышт дене йоҥгалтарен, южыжым куштымаш да семӱзгарым шокталтыме дене моштен келыштарен. Ӱдыр-влакын «Сола вуйыштет» мурым курыкмарла моткоч мастарын муралтымышт, мутат уке, вучыдымо пӧлек дечат шерге лийын.
Ончаш толшо-влак кажне мурым шокшо кидсовыш дене вашлийыныт, «браво!», «бис!» шомакла дене тауштеныт.
«Яр» мурышо театрым Виктор Артемьев вуйлата. Ты коллективлан тений – вич ий. Индира ден Виктор Артемьевмыт Йошкар-Олаште эше шукерте огыл «Лира» сымыктыш школышто эртаралтше ик конкурсын жюриже лийыныт. Театр вуйлатыше концерт жапыште Индиран туныктышыжо-влакым – Ангелина Сионьевна ден Сергей Владимирович Речкинмытым – сценыш ӱжде ыш чыте.
– Чылт кугу пайремлак чучеш. Артист-влак коклаште образцовый лӱмым нумалше мурышо да куштышо «Узоры» ансамбльын ончычсо участницыже Индирам ужаш – кугу куан. Тудо изинекак чолга, артист койышан улмыж дене ойыртемалтын. Чапле йӱкшӧ дене сцене гыч муралтен колтымекыже чылам помыжалтарен! Жап эртымеке, шке тунемшым сценыште ужаш – кок пачаш пиал. Ончыкшымат усталык пашада вияҥже, сеҥымашда шуко лийже, – тауштен каласыш Россий культурын сулло пашаеҥже А.Речкина да тунемшыжлан пеледыш аршашым кучыктыш.
«Ярын» Йошкар-Олаш толмо корныжо моткоч оҥай. Тидын шотышто концерт деч вара Марий кугыжаныш филармоний вуйлатыше Андрей Пуртов тыгерак каласкалыш:
– Икана «Яр» мурышо театрым телевизор дене ужынам да филармонийын концерт пӧлкаштыже пашам ыштыше-влаклан каласенам. Нунышт интернетыште мумо телефон номер дене йыҥгыртеныт, а вес мучаште китайла мутланеныт. Варажым шкеат йыҥгыртенам, вашмут – тугаяк. Индийыште лийыныт улмаш. Вара электрон почтышкышт серышым возен колтышым. Ик жап гыч Индира дене телефон дене мутланыме годым Йошкар-Олан куштырак верланымыж нерген умылтаренам. А тудо воштылалын манын: «Ида йӧслане, мый Йошкар-Ола гычак улам!».
Моско гыч толшо коллектив «Йошкар-Олаште – шошо» фестивальыште чолган тыршымыжлан да пашаште кӱкшӧ мастарлыкым ончыктымыжлан Марий Элын Тӱвыра, савыктыш да калык-влакын пашашт шотышто министерствын чап кагазше дене палемдалте.
Концерт деч вара Виктор Артемьев дене мутланаш мыламат йӧн лиймылан пеш йывыртенам. Тудын палемдымыж почеш, Индира дене Москошто Гнесинмыт лӱмеш Российысе музык академийыште тунеммышт годым палыме лийыныт. Идалык утла келшымеке, марлан налын, да тунамак шке коллективыштым чумыреныт.
Вич ий жапыште «Яр» концерт программыж дене шуко вере мастарлыкым ончыктен, «шокшо» точкылаште: Сирийыште кум гана, Донбасыште, тыгак Грецийыште, Узбекистаныште, Таджикистаныште, Казахстане, Южный Осетийыште, Индийыште да Российын турлӧ олалаштыже лийын.
– Репертуарышкына ончыкыжым калык муро-влак дене кылдалтше постановкылам пурташ шонена, садланак коллективнам театр манынна, – рашемдыш Виктор. – Тиддеч ончыч Надежда Кадышеван вуйлатыме «Золотое кольцо», Надежда Бабкинан «Русская песня», «Славяне» ансамбльлаште мастарлыкым погенам.
Мутланымашкына Индират кумылын ушнен. «Чонлан лишыл да шерге оласе сценыште мураш кузерак?» йодышемлан тыгерак мане:
– Шочмо кундемыш шке коллектив дене толаш – кок пачаш пиал. Сценыште мурымо годым икмыняр гана шинчавӱдемат шолып ӱштылаш перныш. Мутат уке, тиде куан шинчавӱд, вет ушыш йоча пагыт толын пура. Кум ияшак «Гармония» музыкальный школыш кошташ тӱҥалынам, а вара «Лира» сымыктыш школышто мастарлыкым погенам. Залыште ешем, родо-тукымем, туныктышем да йолташем-влакым ужмек, кумылем нӧлталтын, но тыгодымак чонем каласен моштыдымо шижмаш авалтен. Шочмо кундем – эреак шӱмыштӧ, садлан вес ганат толаш тӱҥалына.
Алевтина БАЙКОВА
Авторын фотожо