МАРИЙ ТӰНЯ

«Тудын кӱкшытыш шуаш мыланем жап кӱлын»

Кызыт Свердловск область Полевской оласе Историй тоштерыште марий ӱдыр Татьяна Жаркован усталыкше дене палдарыше ончер эрта.

Тушто тудын кид дене ыштыме урал марий-влакын вургемыштын ойыраш лийдыме элементшым – ӱштым – утларакше ужаш лиеш. Тыгак ончерыш тӱрлӧ кидшолым, закладкым, курчак вургемым, тасма гыч моло сылнештарышым чумырымо.

Татьяна шкеже Урал кундем Красноуфимск районысо Кугу Тавра ялыште шочын-кушкын. «Мыланем урал марий-влакын вургемышт пешак шерге. Тудо моткоч поян  сылнештаралтеш. Ӱштыштак мом шога! Ожнысек тудым пу пашкар-влак полшымо дене куэныт. Ӱштым шер, кок мучашыжым йолва дене тӱрлӧ семын сылнештареныт. Татьянан аваже, коваже, кугезе коважат ӱштым куэныт улмаш. Ӱштӧ акрет годсек марий вургемыште озажын аралтышыже семын аклалтын. Тудын деч посна марий ӱдырамаш-влак коштын огытыл. Тукым йӱлам самырык ӱдырат куд ий ончыч шуяш кумылаҥын. Анавий кугезе коважын ыштыме ӱштыжӧ-влакым шондык гыч  пургед луктын. Кодшо курымын шымлымше ийласе ыштыш-кучышым онченак, шкежат келшен толшо тӱсан шӱртым ойыркален налын, куаш тунемын. Эркын мастарлыкшат шуаралтын.

Ӱдыръенын ойлымыж почеш, шке ыштыме тыгай ӱштыжым марий калык вургем дене веле огыл, кызытсе денат чияш келшен толеш. Чиемат ойыртемалтше сыным налеш. Эшежым кидмастар кугезе марий-влакын йӱлашт почеш веле огыл нуным ышта, стилизоватлымымат. Пу пашкар олмешат пластик гыч ыштымымат пашаштыже кучылташ тӱҥалын. «Тыге куштылгыракат», – манеш тудо.

Татьяна шке мастарлыкшым шуарыме дене пырля, молымат туныкташ тореш огыл. Верысе марий фольклор коллективын участникше-влак концерт вургемым пойдараш манын, лӱмын тудын деке тунемаш коштыт. Ӧрдыж гычат  мастар-классым эртараш йодын толшо-шамыч улыт.

Тыгак Татьяна тӱрлӧ конкурс ден фестивальыш ушнаш тырша. Кодшо идалык мучаште Йошкар-Олаште эртыше «Марий вургем пайрем унала ӱжеш» онлайн йӧн дене эртыше конкурсыш ушнен ыле. Лӱмын марий курчак-влакым ыштен колтен. А шукерте огыл Россий кӱкшытыштӧ эртыше «Русь мастеровая»  конкурсышто III степенян дипломын лауреатше лӱмым сеҥен налын.

«Мый моткоч кугешнем кугезе ковам дене. Тудо чыла ыштен моштен – куэн, пидын, шӱдырен, урген, тӱрлен. Тудын ыштыме ӱштыжӧ-влак мыланем кидпашан эталонжо улыт. Тудын кӱкшытыш шуаш мыланем жап кӱлын. Кызыт ынде тидлан тунем шумылан моткоч куанем», – каласыш Татьяна.

А кызыт кидмастар март кыдалне Свердловск область кӱкшытыштӧ эртышашлык кидмастарлык паша фестивальлан ямдылалтеш.

Светлана Носова

Снимкылаште: Т.Жаркова да тудын пашаже-влак.

Фотом Т.Жаркован альбомжо гыч налме

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий