30 август гыч 1 сентябрь марте рӱдолаштына «И краткая» Йошкар-Оласе икымше кинофестиваль эртаралте.
Канным ушештарыш
Тудын программыже моткочак поян ыле. Поснак – кокымшо ден кумшо кечыже.
Нуным кӱчыкын радамлен лекташ гын, икымше кечын кастене 18 шагатлан Э.Сапаев лӱмеш Марий кугыжаныш опер да балет академический театрыште кинофестивальым торжественно почыч. А полатыш пурымо деч ончыч Российысе да Марий Элысе палыме актер, режиссер, моло кугу уна-влак «красная дорожка» манме дене эртышт! Тидыже ялтак Канныште, вес кугу олалаште лийше кинофестивальым ушештарыш. Арам огыл тидым вараже актер-влак кокла гычат южышт палемдышт. А эртышт теве кӧмыт: режиссер Андрей Эшпай, актрисе ден актер-влак Евдокия Германова, Ирина Темичева, Роман Попов. Шкенан-влак коклаште республикысе театрна-влакын директорышт ден художественный вуйлатышышт, чапланыше актер ден актрисе, режиссер, кинофестивальын ик эн тӱҥ организаторжо, продюсер Денис Шаблий да тудын командыже, фестивальын партнёржо-шамыч. Фестивальыш толшо кажне еҥым шӱрашан мелна дене сийлышт.
Кинофестивальым почмашке Марий Эл вуйлатыше Юрий Зайцев толын ыле. Тудо тиде мероприятийым эртарыме дене саламлыш.
«И краткая» икымше кинофестивальым эртарыме дене эсогыл сандалык гыч Роскосмосын космонавт-испытательже Сергей Прокопьев саламым колтыш. Тудо палемдыш: «Тек каваште веле огыл, мландыштат у шӱдыр-влак чӱкталтыт!»
25 фильм
Кинофестивальыште пӱтынь эл гыч 11 регион гыч кӱчык метражан эн сай 25 фильмым жюрилан аклаш темленыт: 10 модыш, 7 документальный да 8 анимационный пашам. А чылаже 360 йодмаш пурен улмаш. Нуным 31 августышто Йошкар-Оласе «Октябрь» кинотеатрыште кумылан еҥ-влаклан 10 шагат эр гыч 22 шагат кас марте яра ончыктеныт. Мый кум документальный фильмым ончаш мийышым. Да тышеч кокытшо тӱҥ приз дене палемдалтыч. Мыят семынем лач нунымак эн сайлан шотленам ыле. Нине паша-влак тунар виян да чонеш логалше лийыныт – тетла молыжым ончен шым керт. Вуемланак йӧсын чучын. А жюри еҥ-влак кузе чытеныт?! Вет кажныжым ончаш да аклаш кӱлын! Арам огыл сеҥыше-влаклан дипломым да пӧлекым кучыктымо годым жюри председатель Андрей Эшпай сцене гыч тыге ойлыш: «Кум тӱрлӧ тӱшкаштат чынже денак виян, кугу куатан фильм-влак улыт, сандене сеҥышым ойырен налаш неле лийын».
Фильм-влак деч вара нуным сниматлыше-шамыч дене еҥ-влак мутланен, нунылан йодышым пуэн кертыныт. Кажныжым ончаш калык зал тич погынен.
Вашлиймаш, мастарлык класс
Кумшо кечын, 1 сентябрьыште, Андрей Эшпай, Евдокия Германова, Роман Попов дене усталык вашлиймаш ден мастарлык класс-влак эртаралтыныт.
Ирина Темичева дене кумылан-влак 31 августыштак вашлийын мутланеныт. Тудо Йошкар-Ола гыч, сандене, очыни, тидым паленак, ты кечын «Башня» тӱвыра-ончер рӱдерыш еҥ-влак шукын погыненыт. Мо оҥайже, тылеч 3-4 кече ончыч гына ик телеканал дене мый тудын модмо фильмым ончышым. Тунам семынем шонен шинчышым: «Могай мотор актрисе. А могай шыма койыш-шоктышан. А кузе тудо сайын модеш!» Тунам землячкына улмыж нерген паленат омыл. А кунам илышыж ден усталык корныжым интернетыште шергал лектым да ты фактым пален нальым, моткочак куанышым! Да тидын нерген вашлиймаш мучаште шканжат кумыл нӧлтын каласышым. Ирина Темичева илышыштыжат тыматле да моткочак проста айдеме улмаш. «Шӱдыр черже» йӧршынат уке. Санденак вашлиймаште кужун мутланыме, кажныже тудын дене фотографироватлалтме гынат, иктынат Ирина деч ойырлымыжо шуын огыл.
Иктешлымаш
Кумшо кечын жюри еҥ, ӱжмӧ уна, фильм-влакым сниматлыше-шамыч дене региональный кинематографийым вияҥдыме шотышто «йыргешке ӱстел» эртаралте. Тушто режиссер-влак шукынжо тиде индустрийым утларак вияҥдаш кӱлмым палемдышт.
Тудын пытымекше, Э.Сапаев лӱмеш Марий кугыжаныш опер да балет академический театрыште «И краткая» кинофестивальым торжественно мучашлышт. Туштак сеҥышыш лекше-влакым саламлышт.
«Анимация» категорийыште 1-ше верым «Сердце океана» (режиссер-влак Наталья Харина, Алёна Рубинштейн, Москва) сеҥен налын.
«Документальное кино» категорийыште 1-ше верыш иканаште кок фильм: «Живые» (режиссер Дмитрий Семибратов, Краснодарский край) ден «Выход» (режиссер-влак Максим Арбугаев, Евгения Арбугаева, Якутий) – лектын.
«Игровое кино» категорийыште эн сайлан «Торбаса, или Как мы рубили мясо» (режиссер Никита Давыдов, Якутий) фильмым шотленыт.
Тыгак икмыняр авторын пашажым посна номинаций дене палемдышт. Мутлан, «Аба и son» фильмлан режиссер Батор Доржиевлан (Бурятий) республикын Тӱвыра, савыктыш да калык-влакын пашашт шотышто министерстве деч призым министр да жюри еҥ Константин Иванов кучыктыш.
«Ончышо-влакын симпатийышт» номинацийыште «30 секунд» фильм (режиссер Иван Соснин, Свердловск область) сеҥышыш лектын. Тудымак кинофестивальым мучашлыме годым погынышо-влаклан эн пытартышлан ончыктышт.
Фестиваль моткочак писын эртен кайымыла чучо. А тыгай шижмаш кунам шочеш? Кунам чылажат чонлан келша, кумылым нӧлта да кугу кӱкшытыштӧ эрта. Тыште тиде чылажат лийын.
Мероприятийым торжественно почмо годым кинофестиваль тек ончыкыжымат эртаралташ тӱҥалеш да республикнан визитный картычкыже лиеш манын палемдышт. Такшым кинофестивальым эртараш темлыше, тидын верч ик эн чот тыршыше тӱҥ организатор Денис Шаблий тудым кажне ийын эртараш тӱҥалына манын ойлыш. Тугеже тек тыгак лиеш.
Любовь Камалетдинова
Фотом кинофестивальын соцкыл лаштыкше гыч налме
