Сайлымашым мер калык велым эскерыше региональный штабым вуйлатыше, «Марийская правда» газетын тӱҥ редакторжо Евгений Кузнецов Марий кугыжаныш университетын «Точка кипения» площадкыштыже «йыргешке ӱстелым» эртарен.
Тушко погынышо эксперт-влак «Независимый общественный мониторинг» (НОМ) ассоциацийын ямдылыме «Жапын йодмашыжлан вашмут: 2024 ийыште Россий Федераций Президентым сайлымашлан ямдылалтмаш» докладым колыштыныт. Келге шымлымашым ыштыме. Сайлымашым увертарыме деч ончыч В.М.Васильев лӱмеш МарНИИЯЛИ-н специалистше-влак социологий йодыштмашым эртареныт, тидын нерген институтын шанче пашаеҥже Ольга Орлова каласкален. Республикысе чыла ола да икмыняр районышто илыше 1990 еҥ деч йодыштыныт. Тыге 40 наре процентшын шушаш сайлымаш нерген шинчымашыже уло, 36 процент шагал пала, а молышт йӧршынат вашештен кертын огытыл.
«Сайлымашке кает мо?» йодышлан пелыже «Да» манын пеҥгыдын каласен. А 14 процент (тӱҥ шотышто олаште илыше-шамыч) йӱклаш огына тӱҥал манын вашештеныт.
Но Ольга Викторовна рашемден: таче кечысе сӱрет эре тыгай огеш код, вет сайлымаш лишемме семын калык дек увер утларак миен шуэш.
Регионысо общественный палатын еҥже, Марий образований институтын ректоржо Лариса Овчинникова, мемнан республикысе сайлымаш системе шке пашажым эреак кугу кӱкшытыштӧ шуктен, мер калык велым эскерымашлан ойырен налме еҥ-влакым туныктат, тугеже шушаш сайлымашымат сайын эртарен колтымо ӱшан уло, манын ойлен.
Республикыштына моло ийласе сайлымаш годым шургымаш, митинг да калык коклаште порядкым пудыртылмаш лийын огытыл, ешарен Общественный палатынак еҥже, ПГТУ ректорат пеленысе советник Юрий Андрианов.
Верысе политолог-влак НОМ-ын докладшым келшышылан шотленыт. Штаб вуйлатыше Евгений Кузнецов вич тӱҥ татым палемден: тиде – Россий президентым сайлымашым эртарен колташ чыла йӧным ыштыме; сайлымашын участникше-влаклан правовой йодмашлам раш пеҥгыдемдыме; сайлымаш комиссий-влак организаций да технически велым ямде улыт; сайлымашын кажне йыжыҥыштыже законодательствым эсерыме шотышто тергымаш системе пашам сайын ышта; сайлымаш кум кече шуйна, участкыш толде электронно йӱклымаш аралалтеш, избиратель-влаклан палыме моло ийласе технологий кучылталташ тӱҥалеш.
Л.СЕМЕНОВА
В.Севастьяновын фотожо