Пикшын умдыжо, кӧгӧн, той шерге…
Оршанке район Кугунур селаште Николай Иванович Аганин да тудын тоштерже дене палыме лийынна. Тудо тыге каласыш:
– Мый Изи Какшан эҥер пелен, Томшар ял воктене, Усолье илемыште шочынам. 1950 ийыште ачам ден авам Кугунурыш илаш кусненыт. Вич ий связистлан ыштенам, вара колхозышто тӱрлӧ агрегат дене операторын пашажым шуктенам. Тоштерысе икымше арвержым ачамым, Иван Кузьмичым, шарнен аралаш пыштенам, тудыжо апшат лийын. Тыге вараже ялысе куымо стан, ате-шамыч, плотник ӱзгар да молат погынышт. Эн тоштыжо – винтан кӧгӧн ден пикшын пӱсӧ умдыжо, той шерге. Умдыжым корем шеҥгелсе Поповко лӱман пасушто металлоискатель дене муынам. Кугунур пеш тошто села, тудо ожно кучылтмо арверлан поян. Тудыжым кугыеҥ, йоча-влак кондат. Селашкына ожно ятыр кундем гыч руш, марий-шамыч илаш кусненыт. Мутлан, Виче кундемысе Отар, Никулят ялла гыч 1883 ий гыч руш калык толын. Кугунур села школ марте руш ял улмаш, вара вес селан ужашыжым Кугу Лопсола ял маныныт. Ынде Ӱлыл Лопсолаже веле кодын. Ялна пеленысе Има эҥерын вӱдшӧ Изи Какшаныш йоген пура. Пӱртӱс лоҥгаште каналташ йӧратена. Ачам апшат лийын гын, авам сӧсна фермыште тыршен. Ялысе пашам изинек пален кушмо. Ешыштына кум йоча, куд уныка улыт. Пелашем Нина Николаевна шочынжо Угарман кундемысе Коробейники ял гыч. Тоштерлан ятыр арверым уныкам Сергей Овчинников тудо вел гыч конда. Тыге эркын дене тоштер чумыралтын.
М.СКОБЕЛЕВ
Авторын фотожо
