Куштымаш дене ме капкылым веле огыл кандарена, шӱм-чоннамат лыпландларена. Арам огыл искусствын тиде видше дене шукышт илышыштым кылдат да тудым кажне кечын ышташ кӱлмӧ пашаштлан шотлат.
Медведево район Краснооктябрьский посёлкышто шочын-кушшо, а кызыт ешыж дене Йошкар-Олаште илыше Светлана ДАВЫДОВАЛАНАТ куштымаш чон йодмо сомылышкыжо савырнен. Тудо – «Марий Эл» кугыжаныш ансамбльын солистше.
Тиде пашам ойырен налаш кӧ кумылаҥден? Искусствын тиде видшылан мыняр жапым ойыра? Нине да моло нерген шкеж дене вашлийын мутланышна.
– Светлана, могайрак йоча кушкынат? Кушташ изиэт годым йӧратенат мо?
– Чолга икшыве лийынам, садлан йочасадыштат, школыштат тӱрлӧ мероприятийыште мастарлыкым ончыкташ логалын. Шарнем, ныл ияшем годым авам верысе тӱвыра пӧртыш кушташ тунемаш наҥгаен. Очыни, жапше годым шкенжын шонымыжым илышыш пуртен кертын огыл да чаманен. Йоча сымыктыш школыш коштмем годым «Марий Эл» ансамбльын концертшым моткоч куанен онченам. Икмыняр ий гыч мыят ты коллективын участницыже лиям манын шоналтенат омыл! Туге гынат, верысе школ деч вара Палантай лӱмеш тӱвыра да сымыктыш колледжыш хореографлан тунемаш пуренам. Тудым чыла «визытанлан» тунемын лекмеке, Чебоксарысе вузыш тунемаш пуренам ыле.
–Молан лачшымак Чувашийысе вузым ойырен налынат?
– Авам марий, а ачам чуваш лийын. Тудым пагален да тукымжын тӱвыражым, йӱлажым лишкырак пален налмем шуын, но ачамын ош тӱня дене чеверласымекыже, Йошкар-Олашкак пӧртылаш логале. Варажым МарГУ-н калык культур да тӱвыра-влак кокласе кыл институтыштыжо шинчымашым налынам. Но Чувашийыште лийынам гынат, марий куштымашым монден омыл, тӱрлӧ мероприятийыште мастарлыкым ончыктенам.
– «Марий Эл» ансамбльыш кузе логалынат?
– Колледжыште Славик Михайлович Асмаевын вуйлатыме «Рвезылык», а МарГУ-што «Цармис» ансамбльлашке коштынам, вузышто тудо занятийымат эртарен. Мастарлыкем вуйлатышын шинчашкыже пернен да кугыжаныш куштышо ансамбльыш ӱжын. Икымше курс гычак ты коллективыш ушненам. 2017 ийыште Сыктывкарыште эртаралтше «Финно-угорий студенчествын миссше» конкурсышто тӱҥ призым сеҥен налынам. Ты сеҥымаш ончыкшымат шкем ӱшанлын кучаш, шонымашке шуаш тыршаш тарата.
– Икымше гана могай куштымаш дене кумда сценыш лектынат?
– Михаил Петрович Мурашкон шындыме «Шӱвыр» тошто марий куштымашыш пуртеныт. Икмыняр кече гыч коллектив дене Испанийыш гастроль дене кайышна. Мутат уке, икымше гана тора корныш миен толмо поро шарнымашым коден.
– Лу наре ий ансамбльыште куштет. Иктаж гана паша верым вашталтымет шуын огыл?
– Уке, ойырен налме пашам моткоч келша, садлан ты шотышто нимом вашталтымем огеш шу. А эше ешартыш иктаж пашам ышташ кумылем уло. Мый ӱдыремын коштмо йочасадыштыже икшыве-влакым кушташ туныктем. Йоча-влак дене пашам ышташ, нунылан мастарлыкем пуаш, чон шокшем пӧлеклаш моткоч келша.
Ансамбльыште пашам ыштымым мый пашалан ом шотло, куштымаш – тиде хобби. Сандене Маргосфилармонийыш кажне гана шулдыраҥын толам да, репетицийыште уло ӱнарым пыштен тыршем. Ноем гынат – куанем, тиде мылам келша. Репетицийыште уло вийым пыштен тыршымеке, сценыште куштылгырак лиеш.
– Света, ансамбльын репертуарыштыже тӱнямбалсе тӱрлӧ калыкын куштымашыже уло. Кудыжо тылат лишылрак, кудыжым тунемаш нелын чучын?
– Марий еҥлан марий куштымаш-влак садак эн лишыл улыт. Тывырдыкшак мом шога! Ух, тавалтен колтетат – торашке шергылтеш. «Сӱан деч вара – мӧҥгышкӧ», «Пошкырт вел куштымаш», «Тулар ден тулаче», «Юзо шиялтыш» куштымашлам йӧратем. Нунын годым шинча дене «модын», эмоцийым ончыктен, икманаш, чылт театр артист семын койын моштыман.
А нелылык шотышто тидым палемдем: тӱҥалтыште пӧрдаш неле ыле, кужу жап тыршымеке, шонымашке шуын кертым! Мутат уке, тыгодым уста вуйлатыше, педагог Славик Михайлович Асмаевын надырже пеш кугу.
– Сценыште тыйым чӱчкыдынак солист семын ужына. Куштылго огыл сомылым шукташ могайрак койыш-шоктышан лийман да тидлан ямдылалташат шуко жапым ойырыман, очыни?
– Чытышан лийман. Чынжымак солироватлаш чылалан огыт ӱшане, тидлан чот тыршен пашам ыштыман да жапым шукак ойырыман. Пашаште репетиций деч посна эше мӧҥгыштӧ кугу воштончыш ончылно репетироватлем, а вара пелашем, ӱдырем ончылно куштен ончыктем. Ӱдырем марий куштымаш сем-влакым пеш сайын пала, кушташат пеш кертеш. Йочасадыште чыла пайремыште кушта. Кушкын шумекыже мый дечемат мастар лиеш манын ӱшанем.
– А йочат годым содыки кӧ лияш шоненат?
… Вашмутланымашым тичмашнек 8 сентябрьыште лекше номерыште лудаш темлена!
Алевтина БАЙКОВА мутланен
Фотом еш альбомжо гыч налме.
