Кумалтышын чинче тушыжо:
1909-1913 ийлаште шымлызе Т.Евсеевын возен кодымо кумалтыш мутшо гыч:
«Поро Кугу Юмем, кожла тавыш перкетым йодына. Юмын пуымо кече шуынат, ме, рвезе калык, нурыш, кожлаш лектына. Озажым мурт ыштенат, пийжым нер ӱпшаным ыштенат. Кожлаш миен, кум пу гыч ик пуэш овен коденат, вӱд тӱрыш волен, вӱд комат, вӱд умдырет, чал рывыжет, тул рывыжет, нур сузет, нур кӱдырет, нур музет, вӱд йосет, тудым марий калык рыскал дене, калык рыскалеш кожла тавышетым пуэт гын манын йодына, Поро Кугу Юмем! Серлаге!»
«Кумалтыш мут» книга гыч налме. Йошкар-Олсе,2018 ий.
Черке йӱла почеш:
8 май – Апостол Фома ден Апостол да евангелист Маркын кечышт.
9 май – Сарыште колышо салтак-влакым уштымаш.
Великопермский святитель Стефанын кечыже.
12 май – Кизик олаште орланыше 9 мученикын кечыже.
13 май – Апостол Иаков Заведейын да святитель Игнатий Брянчаниновын кечышт.
14 май – Юмын Аван Мироносицкий иконыжын кечыже.
Калык пале:
Куэпайрем сай шочеш гын, киндат лиеш.
Шемкорак шорык кӱтӱ коклаште коштеш – йӱрлан.
Шыҥа йӱрлан лышташ йымаке шылеш.
Кастене тӱтыра кӱш кӱза гын, эрлашыжым чевер кече лиеш.
Ояр лийшашлан шӱшпык йӱдвошт мура.
Ломбо пеледыш орлаҥгым пога – пареҥгым шындаш жап.
А.Китиковын «Марийские народные приметы» книгаж гыч налме.
Япон калыкын ушан ойжо-влак:
Кече нигӧм огеш ойыркале: чын ошкылым ыштышымат, йоҥылыш лийшымат. Кече чылаштым иктӧр ырыкта. А тиде илышыште кӧ шкенжым муэш, тудо шкежат кече гай.
Вакшыште кийыше гына нигунам огеш шӱртнӧ.
Йӧратымаш тул йӱла гын, оспа чер деч вара кодшо йӧрат чурийвылышыште улшо изи лаке семынак мотор.
Мо кертметым тӱрыс ыште, вара пӱрымашланат ӱшанен кертат.
Кӧ аракам йӱэш, тудын могай аярым кондымыж нерген ок пале, а кӧ ок йӱ – тудын пайдаже нерген огеш пале.
Суртышто чылан шыргыжыт гын, тушко пиал толеш.
Утыждене эре чын гына ыштыше еҥым аҥыраланат шотлен кертыт.
С.Носова ямдылен
Авторын фотожо.
