25 январьыште Йошкар-Олаште рӱдоласе самырык сӱретче-влакын «Шкенан-влак» ончерышт почылтын. Тудо «Моторлык» фестиваль кышкарыште эрта. Тушто радынам, скульптурым да тӱрлӧ инсталляцийым калыклан аклаш луктыныт. А 10 февральыште 18 шагатлан тыштак «Медиаискусство» ончер почылтеш.
«Шкенан-влак» ончерым республикын спорт ден туризм министржын алмаштышыже Светлана Новоселова почын. Тудо фестиваль Марий Эл вуйлатыше Юрий Зайцевын темлымыж почеш «Марий теле» проект кышкарыште эрта манын палемден.
Ончерыште Марк Берманын, Юлия Ермакован, Никита Петренкон, Никита Рештан, Елена Сибагатуллинан, Евгений Свистуновын, Кирил Шейдинын да молынат пашаштым ончыктымо.
Кажне сӱретче дене мутым вашталташ оҥай ыле. Нунын философ семын шонкалымышт илышым вес шӧрын гыч ончалаш таратеныт.
Никита Решта шем инсталляцийже нерген каласкалыш: «Тиде скульптур нейропсихологий занятий деч вара шочын. Туныктышо могай образ таче ушыш толын, тудым ыштыман манын каласен. Мый скульптурын формыжо шотышто ӱдырамашын капшым налынам. Тудо чылалан лишыл. Кӱртньӧ каркасым Эйфелев башньысе семынрак ыштенам. Тушто кузе треугольник-влакым ушымо, мыят инсталляцийым тыгак погенам. Стройкышто йылгыжше шем пластикым ужынам да, тудым налын, кӱртньӧ фигурыш пижыктенам. Ты пашам шкаланемат пеш келша. Тыге коеш, пуйто фигур южышто кеча, а чынжым гын тудо ик йолгопаште шога».
Елена Сибагатуллина интерьерысе картиным сӱретла. Шагал тӱсым кучылтеш, ошым да шемым, минимализм ден абстракцийым йӧрата. Тидым «Йӧратымаш ден жап» пашаштыжат шижаш лиеш.
– Сӱретлаштем кажне еҥ шкаланже ала-мом муэш, шке семынже акла. Южо айдеме (эмпат койышан) радынам гыч кугу энергетике толеш манеш. Мый медитаций да моло практике дене заниматлем. Тыгак йодмо почеш сӱретлем, – мане Е. Сибагатуллина.
Юлия Ермакова почеламут-влакым воза, вара сылнымут строкаже-влакым сӱретлашкыже пурта.
– Пашаштем кызытсе илышнам ончыктем. Тачысе пагытыште чылан гаяк интернетыш кусненыт, тудыжо мемнам вашталта, шонымына почеш огына иле, ямдым налаш тунемына. Вет тиде чын илыш огыл, айдеме дене ваш-ваш мутланыман, вашлийман. Айдеме робот гай лийын, ушышто телефон гына, тудо ушнам пудырата. Чын илыш гыч айдеме йомеш, шкет улмыжым шижеш, – шонымашыж дене пайлалте ӱдыр.
Марк Берманынат пашаже ойыртемалтше. Тудо шке кӧргӧ шижмашыж нерген тыге каласкала: «Искусство моторлык да эстетике дене кылдалтын. Радына айдемын шонымашыжым вашталтенат кертеш. Мылам режиссёр Дэвид Линчын «Твин Пикс» фильмже келша. Тушто шып, тылеч посна чылажат мемнан жап дене кылдалтын огыл, йомакысе гай. Мыят сӱретлаштем тыгай йомакысе кундемым ончыктем. Тек выставкыш мийышын чонжо мыйын пашам шымлен кана, ик татлан чыла нелылыкым монда, илышым вес шинча дене он чалеш».
М.СКОБЕЛЕВ
Л.ШАБДАРОВА
М.Скобелевын фотожо/«Марий Эл» увер агентстве
Снимкылаште: 6482 Н.Рештан «Оторва тень. Скорость тьмы» инсталляцийже М.Берман «Идиллий» 6516 Ончерыште.6518 Е.Сибагатуллина