Морко район Кӱчыкэҥер ял гыч калык просвещенийын отличникше Ю.Курсовлан – 90 ий
Шке таҥашыже-влак кокла гыч тудо ик ийлан ончычрак тунемаш каен – школжо суртышт ваштарешак гын, тореш лийын огытыл, налыныт. Вара, илен-толын, тиде тӱҥалтыш школыштак, тудын петырналтмешкыже, директорлан ыштен. Таклан огыл туныктымо пашан ветеранжын 90 ияш лӱмгечыжымат ты тошто зданийыштак, кызыт тыште М.Казаков лӱмеш сылнымут-краевед тоштер верланен, палемдаш погыненыт.
Манаш веле, 90 ий – курым деке лишыл. Тыгай ийготанже туныктымо пашан ветеранже-влак коклаште пеш шагал. Санденат дыр калык просвещенийын отличникшым, Юрий Петровичым, чапле лӱмгечыж дене саламлаш Морко район администраций вуйлатышын социальный йодыш дене алмаштышыже Алексей Васильев лӱмын толын. Алексей Геннадиевич тудын суапле пашажым моткоч порын аклен ойлыш, пеледыш аршаш ден пӧлекым кучыктыш.
Пагалыме туныктышынам тыгак пошкудо Кожлаер тӱҥ школын пашаче ешыж лӱм дене тудын ончычсо директоржо Вениамин Климентьевич Степанов телефон дене йыҥгыртен саламлыш. Коркатово лицейын да пошкудо Эҥерсола тӱҥ школын пашаче ешыштат лӱмгечызын ӱшанле йолташыже улыт. Икымшыжын завучшо Валентина Николаевна Васильева ден кокымшыжын директоржо Надежда Васильевна Анисимова шке тунемшышт дене пырля нимучашдыме йӧратымаш да пагалымаш кумылыштым конденыт. Вет нуным да нине тунемме заведенийлам, чылаштым, пеҥгыде кыл ушен шога.
Жапше годым Юрий Петрович Кӱчыкэҥер тӱҥалтыш школ деч вара Кожлаер кыдалаш (тунам тыгай лийын) школышто тунемын. А Марий пединститутышто шинчымашым пойдарымеке, Сотнур райгазет ден роношто ыштыме деч вара Коркатово кандашияш школышто (кызыт кыдалаш лицей) руш йылме ден литературым туныкташ тӱҥалын, директор марте кушкын. Но ты жапыште мӧҥгыштыжӧ у пӧртым чоҥен. Адакше шочшыжо-влак кушкыныт, нунылан жапым ойыраш кӱлын, сандене Кӱчыкэҥер тӱҥалтыш школыш директорлан куснен да тушто тӱҥалтыш класслам туныктен. Латкум ий шочмо ялысе школышто пашам ыштен, вара тудым 1981 ийыште йоча шагаллан кӧра петыреныт. Умбакыже сулен налме канышыш лекмеш пошкудо Вончӱмбал кандашияш школышто, а тудын олмеш Эҥерсола тӱҥ школ почылтмеке, тушто тӱҥалтыш класслам туныктен. 39 ий тудо туныктымо пашаште тыршен, РСФСР калык просвещенийын отличникше лӱмым сулен.
Теве молан нине тунемме заведений-влакын туныктышышт ден тунемшышт пашан ветеранжым шочмо ялышкыже, тудын пашам ыштыме школышкыжо – кызытсе тоштерыш, толын саламлыде кертын огытыл. Юрий Петрович сулен налме канышыш лекмыж деч варат самырык тукымым илышлан туныктымо пашам чарнен огыл. М.Казаков лӱмеш тоштерыште нине заведений-влакын тунемшышт дене вашлиймашлашке тудым кызытат ӱжыт. Ӱжыт тудым ты школышто тӱҥалтыш шинчымашым налше ончычсо тунемшыже-влак ийла кокла гыч класс дене вашлиймашлашкышт. Ӱжыт ты ялыште шочын-кушшо калык поэтна Миклай Казаковын шочмо кече ден лӱмгече пайремлашкыже. Ӱжыт, тугеже пагалат, порын шарналтен каласкалымыжым, ушан ойжым колнешт.
Шуко тунемшыжын чонеш поро кышам, чынрак ойлаш гын, нӧрӧ кушкылым ылыжтен коден. Эше Коркатово школышто ыштымыж годым тусо садым тӱзаташ полшен, вара Кӱчыкэҥер школышто уэмден шынден, ты пашаш йоча-влакым ушен. Шочмо да пошкудо яллаште ятыр еҥын сад-пакчаштыже саскан пушеҥгым пӱчкедыме да шуйымо пашам шуктен. Мӧҥгысӧ пакчаштыжат тӱрлӧ деч тӱрлӧ саскам куштен да эшеат кушта. Шкежат изинек пашалан тунемын, мемнамат изинек пашалан, илышлан туныктен. Шинчымашым веле огыл пуэн, кид да чон паша мастарлыклан, усталыклан, тидын шотыштак сылнымутлан, ылыжтен. Таклан огыл тудым тунемшыже-влак ик эн пагалыме еҥ семын аклат.
Йӧратыме туныктышынам лӱмгечыж дене саламлена, тудлан кужу ӱмырым тыланена да таза лияш Юмо полшыжо манына.
Юрий Исаков.
