СОЦИАЛ ИЛЫШ ТАЗАЛЫК

Икшыве – айдеме тукымын ончыкылыкшо

Тӱрлӧ чер ваштареш кучедалаш да таза илыш-йӱлам кучаш кумылаҥдыме мероприятий-влак кышкарыште 3-9 июнь Йочан тазалыкшым аралыме арня семын палемдалтеш.

Кеҥеж – школышто тунемше йоча-влакын эн йӧратыме пагытышт – толынат шуо. Идалыкын тиде пагытыштыже икшыве-шамыч мӧҥгыштӧ ма уремыште чӱчкыдынжӧ шкетын, ача-ава, эсогыл коча-кова деч посна, кодыт. Тыгодым кугыеҥ-шамычлан лӱдыкшыдымылыкын эн проста правилже-влакым шотыш налаш кӱлеш. Лачшымак мом?

  1. Икшывын кече радамжым ыштыза, тыгодым тудын кумылжымат шотыш налза. Йочадан кушто, кӧ дене пырля улмыжым эре палыза, шочшыдат тендан кушто улмыдам эре шинчыже.
  2. Уремыште ма вес вере палыдыме еҥ дене кутырымо радамым угыч да угыч ушештараш ида ӧркане, йочан интернет кумдыкыш лекташ йӧнжӧ уло гын – тусо лӱдыкшыдымылык правилым. Икшывын чӱчкыдынрак пурымо сайт-влакым ончал лекса.
  3. Шочшыланда экстренный полыш службо-влакын телефоныштым туныктыза, нуным кагазышкат возыза.
  4. Кеҥежым шуко ешыште окнам почыт. Тиде изи йоча-шамычлан кугу лӱдыкшым ышта.
  5. Илыме верысе окналашке чарак-влакым (ограничитель) шындыза.
  6. Почмо окнан пӧлемыште изи йочам шкетшым ида кодо.
  7. Икшыве окна ончыко кӱзен ынже керт манын, окна воктечын пӱкен але тумбо гай мебельым кораҥдыза.
  8. Электросамокатым виктарыме правил-влакым ушештарыза:
  • * тротуарыште да йолгорнышто – йолешке оза;
  • * олаште шагатыште 25 километр деч писын кудалаш огеш лий, илыме да велосипед кумдыклаште, кудывечылаште – 20 километр деч писын;
  • * шым ияш марте ийготан йоча-влак электросамокат дене кугыеҥ-шамычын ужатен коштыктымышт почеш гына кудалыштын кертыт;
  • * аралыше экипировко дене пайдаланыза.
  1. Кеҥежым шоло инфекций дене черланен кертме лӱдыкшат кугемеш. Тиде ситыдымаш деч кузе аралалташ?
  • Кидым шовын дене сайын мушса.
  • Мӧрым, емыж-саскам да пакчасаскам мушде ида коч.
  • Шылым, колым, салатым ик гана кочкаш ситышым гына ямдылаш тыршыза.
  • Кочкыш сатум налме деч ончыч аралыме жапшым тергыза, упаковкын тӱжвал тӱсшым аклыза – тудо оваргыше але пералтше лийшаш огыл. Шокшо игечыште кондитер сатум, поснак крем кӧрганым, шекланенрак да шкем шижынрак кочса.
  1. Йочалан вӱд воктене да вӱдыштӧ шкем кузе кучаш кӱлмым умылтарыза:
  • икшывым кугыеҥ деч посна ийготыш шудымо моло йоча дене пырля йӱштылаш ида колто: азапыш логалме годым икте-весылан полшымо але иктажым полшаш ӱжмӧ олмеш шылын куржын кертыт;
  • южым тулен овартыме модыш, круг, матрац, тыгак пенопласт оҥа полшымо дене йӱштылаш лӱдыкшӧ – эсогыл изи мардежын пуалмыж годым вӱдйогын сер деч торашке наҥгаен кертеш, а вӱд ӱмбалне кучышо арвер тыманмеш йӧрдымыш савырнен сеҥа;
  • лӱмын келыштарыме верыште гына йӱштылаш кӱлеш. Сер деч торашке ийын каяш, буйко вес велке вончаш лӱдыкшӧ;
  • икшывылан кугыеҥ деч посна пуш дене кошташ чаралтеш;
  • йочам ияш да азапыш логалшылан икымше полышым пуаш туныктыза.

М.ИВАНОВА ямдылен

Авторын фотожо

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий