Тышке тоя, костыль, коляске дене пурат да кок-кум арня гыч шке ошкыл лектыт. Мутна – Волжск оласе рӱдӧ больницын Медицине реабилитаций эмлымвержын пашаже да тудын пашаеҥже-шамыч нерген.
Кум арня – йомакыште
Медицине реабилитаций больнице Волжский районысо Кичиер посёлкышто верланен. Тушко эмлалташ але каналташ кайыше еҥ тазалыкшым корныштак пеҥгыдемдаш тӱҥалеш – Озаҥ тракт гыч йолын пурымо годым пӱнчӧ пушан пайдале южым шӱлен от тем.
Республикнан чыла гаяк районжо да олаж гыч толшо рӱдӧ периферический нерве системе да эҥертыме-тарванылме аппарат дене кылдалтше тӱрлӧ чер дене орланыше пациент-влакым стационарыште поро кумылын вашлийыт. Кагазым виктарымек, санаторный але неврологический отделений-влакын палатылашкышт ужатенак наҥгаят, да врачын икымше приёмжо деч вара эмлаш тӱҥалыт веле.
Чодыра коклаште да Кичиер серыште верланыше больницыш эмлалташ але каналташ толшо шуко еҥ кок-кум арнялан, а южгунамже тылзе утлалан йомакысе гай илышыш логалеш, вет тысе сылне пӱртӱс идалыкын чыла жапыштыжат чоным вӱчка, а медицине организацийын персоналже шке пациентше-шамычым азала манме гаяк онча.
Тоялымым чарненыт
Больницыште терапевт ден невролог-влак пациент-шамычлан тӱрлӧ процедурым палемдат, да нуно массажым ыштыкташ, пайдале лавыра да вӱд, физиотерапевтический оборудований-влак полшымо дене эмлалташ, кызытсе жаплан келшыше тренажёрлаште реабилитацийым эрташ, физкультур дене таҥлалташ, шудо чайым йӱаш, эсогыл изарня еда эртарыме дискотекышке кушташ кумылын коштыт.
– Тений мыланна реабилитацийым эртараш 29 у оборудованийым ойыраш сӧреныт. Тымарте утларак ужашыжым конденыт. Нуным лӱмын ямдылыме зал ден кабинетлашке вераҥденна да пациент-влакым эркын дене тренироватлаш тӱҥалынна. Кызытсе жаплан келшыше оборудованийын поснак вӱргорно туткарым чытен лекше-шамычлан йол ӱмбак шогалаш полшымыжо сайын коеш, – манеш больницын вуйлатышыже В.Погорельцев (снимкыште).
Валерий Ильич – квалифицироватлыме реабитолог, нефролог, кардиолог, терапевт, медицине науко кандидат. Эмлыме пашалан 40 утла ийым пуэн да тудым кызытат чоным пыштен шукта. Врачым эн чотшо пациентын йол ӱмбаке шогалмыже куандара. Ик верыште ок тошкышт, эмлыме у йӧн-шамычлан тунемынак шога. Больницыште карбокситерапий да плазмолифтинг гай инноваций процедур-влакым эртара, озонотерапийымат тудын темлымыж почешак пуртымо.
– Мыланем нине процедур-влак пеш сайын полшат. Больницышке костыль дене пыкше тольым, кызыт, окшаклен гынат, тудын деч посна коштын кертам. Шола кидем нӧлталын ом сеҥе ыле, кызыт тидым нимогай чарак деч посна ыштем, – черетан процедурыш толшо ик ӱдырамаш куанен мане.
– Мыйым тышке Волжск оласе рӱдӧ больницын вӱргорно отделенийыштыже эмлалтме деч вара реабилитацийыш колтеныт. Тылзе утларак ончыч инсульт перен. Чот йӧсыланышым. Кынелын, коштын кертдыме лиям шонышым. Медикна-влак содыки виян улыт, пациент-шамычым йол ӱмбаке шогалтышаш верч чот тыршат. Тышке толмо кумшо кечынак тоя деч посна кошташ темлышт. Ончычшо йӧрлын кертме деч лӱдым, кызыт эсогыл тошкалтышыште шкем ӱшанлын кучем. Пеш сайын эмлат: могыремат туржыт, тренажёрыштат шагат наре тренироватлат, лавыра да вӱд денат полшат. Пеш тау. Кум тылзе гыч эше ик реабилитацийым эрташ кӱлеш маныт. Толам эше, – мутланымашке ушныш иктаж 70 ияш ӱдырамаш.
Нимогай паша деч огыт лӱд
Медицине реабилитаций больницыште кугу опытан да моткоч пашаче коллектив тырша. Мутлан, палатный медсестра-влак Ольга Николаева ден Светлана Чепкасова, физиокабинетын медсестраже Елена Кузьмина, эмлыме физкультур кабинетын медсестраже Наталия Шахтарина, тӱҥ медсестра Лариса Журкина (снимкыште) тышке медучилищым тунем пытарыме деч вара толыныт да эрелан лакемыныт. Нунат, тӱрлӧ кабинетыште пашам ыштыше медик-шамычат профильный специальностьлан лӱмынак тунемыныт, аккредитацийым налыныт да лым лийде тыршат, а тӱҥжӧ – кажне пациентым пагалат. Шуктымо пашашт неле, аклаш лийдыме шерге.
– Чылан гаяк профессионал улына, сандене иктын черланымыже але отпускыш кайымыж годым олмешыже весым кокытеланыде шогалтен кертына. Пациент-влак больницышкына тӱҥ шотышто тымарте эмлалтмыштым пеҥгыдемдаш, реабилитацийым эрташ толыт, сандене ме врачын палемдыме кажне процедуржым тӱрыснек шукташ тыршена, – коллективын икоян улмыжым эше ик гана пеҥгыдемдыш тӱҥ медсестра Л.Журкина. – Тыгак шке тӱҥ пашана деч посна молымат кумылын шуктена. Мутлан, шошым пляжым йыклык эрыктена да тушто арулыкым кеҥеж гоч эскерена. Тений июльышто неврологический отделенийым олмыктен шуктышт, да кӧ каныш кечын лектын, кӧ сменыж жапыште ярсен, помещенийым маляр-влак деч кодшо лавыра деч эрыктышна, ойырымо у мебельымат: кровать, тумбычко, кушетке, шкаф-влакым – веран-верыш шындылна. Мый ом керт манын, иктат вуйым ышна шупш, чыланат кертмына семын тыршышна. Вес семынже огешат лий, вет тиде – мемнан паша верна. А тудым шке огыл гын, весе толын огеш тӱзате.
Ситыдымаш деч поснажак огыл
Эмлымверыште тӱҥ шотышто Упшер да Красногорский кундемлаште илыше-влак пашам ыштат, моло вечынат иктын-коктын коштыт.
– Россий правительстве здравоохраненийын первичный звеноштыжо, районысо рӱдӧ, районысо да участковый больницылаште, тыгак вашкеполышым пуымо станций ден отделенийлаште пашам ыштыше медик-влаклан специальный социальный выплатым палемден. Ял кундемыште да чодыраште пашам ыштымынам ужын, шукынжо ме тиде выплатым налына манын шонат, но йоҥылыш лийыт. Ме Волжск оласе рӱдӧ больницын специализироватлыме подразделенийже улына да кӱшнӧ палемдыме радамыш огына пуро, сандене врач-влакат, моло медикат тиде мере дене пайдаланен огына керт, – медперсоналын пашадарже шотышто азапланен мане Валерий Ильич. – Мыйым ик йодыш тургыжландара: мутлан, Красногорский районысо больницыште врачлан але медсестралан ыштыше пошкудыштын пашадар пелен эше 50 але 30 тӱжем теҥгем налмыжым ужын, мемнан медикна-влак мом шижыт?.. Шукышт тыгай выплатым тӱлыман пашашке куснаш кумылан улыт, шонем. Тыге лиеш гын, кызытсе гай чапле коллектив шалана да тудым угыч чумыраш ӱшан пыта.
В.Погорельцев шке жапыштыже элнан тӱрлӧ больницыштыже да санаторийыштыже ыштен, вуйлатыме пашамат шагал огыл шуктен, сандене эмлымверым кызытсе жаплан келшышын уэмден олмыктымо, озанлыкым пойдарен вияҥдыме, штат расписанийым кумдаҥдыме, вӱдын качествыжым, кочмыверысе менюм саемдыме, интернетын куатшым кугемдыме да шуко моло нерген чон йӱлен ойлыш. Конешне, икмыняр тӧрсыржым кораҥдаш сӧреныт, да южо паша эркын дене шукталтеш, сандене шонымашын шукталтмыжым ӱшанен вучаш веле кодеш.
Пациент-влак огыт шагалем
Медицине реабилитаций больницыште идалык еда кокла шот дене 2500 утла кугыеҥ ден йоча эмлалтеш да каналта. Тений кугыеҥ-шамычлан неврологический отделенийым олмыкташ петырыме гынат, пел ийыште 1030 утла еҥ тазалыкшым пеҥгыдемден кертын. Икманаш, пациент-влак огыт шагалем, а нуным эмлаш йӧн эшеат кугемын.
Маргарита ИВАНОВА
Авторын фотожо