Тамара Ивановна Пакеева Шернур район Шӱкшер ялыште ила да Памашсола ялыште тӱвыра да каныме рӱдерыште вуйлатышылан пашам ышта. Тудын дене ме тений кеҥежым Пеледыш пайремыште палыме лийынна ыле. А шукерте огыл, 14 октябрьыште, Йошкар-Олаште «Угинде» пайрем эртен. Тушко Тамара Ивановна кыне киндым кӱэшт конден. Тиде шукыштлан вучыдымо лийын, вет кызыт тыгайым шагалын пыштат.
Тидым шотыш налын, ала иктаж-кӧн кӱэшт ончаш кумылжо лектеш шонен, рецептшым темлена. Тудын дене озавате шкежак палдарыш:
– Кыне киндым пышташ эн ончычак шушо руашым, оварчыкым (закваска), ыштыман.
Тидлан 1 совла уржа ложашым кок совла леве вӱд дене лугена, вара ик кече шинчыктена. Тиде жапыште тудо огешат тарване, могайым лугена, тугаяк веле лиеш.
Кокымшо кечын кок совла леве вӱдым да 4 совла уржа ложашым пыштена. Лугена да эше ик кече шинчыктена.
Кумшо кечылан руаш шушырак пушым луктеш да тушто «шинча-шамыч» кояш тӱҥалыт. Вара эше ик гана уэш чылажымат тынарак пыштена да адакат ик суткалан шокшо верыш шындена.
Нылымше кечылан тудо пеш сайын кӱзен шуэш. Ынде руашын пелыжым холодильникыш шындена, а пелыж дене кыне киндым кӱэштына.
Молан оварчык кодеш? Кажне кечын тудым ешарыман да шуко лиеш, адакшым оварга, сандене ута.
Но тиде кодшо оварчыкым ончыкыжым пурам ышташ кучылташ лиеш. Тыге тудо моткочак тамле таман лиеш. Мелнам кӱэшташ, ош киндым пыштыме годым ешараш лиеш. Пошкудыланат пуаш лиеш. Мый кокланже тыгак ыштем.
Тиде оварчыкым холодильникыште арня наре гына аралаш лиеш. Тылеч кужун шинчыктыме деч вара кучылташ огеш темлалт, молан манаш гын, оварчык кашка.
Тыгак кыне руаш дене ончыч кӱжгиндым, южо вере тудым оварчык маныт, ыштеныт.
Тиде руаш гычак йоча-шамычлан изи лачка киндым але вес семынже шергинде маныт, ыштеныт. Тидлан руашыш кыне нӧшмым да ик кугу совла наре сакыр але мӱй вӱдым ешареныт, сайын лугеныт да кӱэштыныт.
А ме кыне киндылан руашым ямдылена. Тудым мый тыге ыштем.
Ныл совла оварчыкым ик стакан леве вӱдышкӧ пыштем, тышкак кок кугу совла мӱйым, 6 кугу совла кыне ложашым, кок изи совла шинчалым, 250 гр ош ложашым, изишак кушкыл ӱйым, совла мучашеш кукшо рум ешарем. Тидым сайын лугем, нӧштылам да 2-3 шагат шинчыктем. Киндым тӱрлӧ семын кӱэштын онченам. Но рум от ешаре гын, руаш пеш кужу жап нӧлталтеш да киндат шушо таман лиеш. А шушым чыланак кочкын огыт керт, молан манаш гын пагарлан йӧсын чучеш.
Руаш нӧлталтмеке, пел стакан кыне нӧшмым (тыгак кечшудо, кунжут, кавун нӧшмымат лиеш) пыштем да уэш сайын лугем. Тышкак 250-300 г ош ложашым ешарем да нӧштылам. Руаш ты гана пеҥгыде лийшаш. Тудын нӧлталтмекше, ложаш дене оҥем да оваргаш кодем. Оваргымекше, 250 градусыш чӱктымӧ духовкыш шындем. 15 минут гыч градусшым иземдем, уке гын кинде сайын огеш нӧлталт. Тылеч вара эше 45-50 минут кӱктем. Тиде духовко кӧн могай улмо дене кылдалтеш. Кинде ямде!
Каласкален пытарымекше, Тамара Ивановна ешарыш:
– Памашсолаште школым петыреныт. Тиде оралтыште ынде тӱвыра да каныме рӱдер верланен. Сандене йоча-шамыч Шернурыш коштыт. Кызыт школлаште шыже каникул тӱҥалын. Мемнан ял гыч тунемше ӱдыр-рвезе-шамычын канышыштым пайдалын эртараш полшаш шонен, нунылан 30 октябрьыште «Кугезынан киндыже» лӱман мероприятийым эртарышым. Тудланат лӱмынак кыне киндым кӱэшт намиенам ыле да тудын кузе ямдылыме нерген каласкалышым.
Любовь Камалетдинова
Фотом еш альбом гыч налме
