ЛӰМГЕЧЕ

Чылажат пуйто теҥгече лийын…

Йӧршеш самырык тиде ӱдырамашын «Марий Эл» газет редакцийнан коллективышкыже ушнымыжлан ӱмаште 23 ият темын. А вет чылажат ялт шукерте огыл веле лиймыла чучеш.

Кеч тидын марте тудо, Ираида Хафизова (Крючкова), Н.К.Крупская лӱмеш Марий кугыжаныш педагогический институтым тунемын пытарен да шочмо Морко районысо Ярамарий школыштыжо кок ий пашамат ыштен шуктен. А вара илышыже тыге савырнен – Йошкар-Олашке илаш куснен да 1997 ий годсек эре ик вере – «Марий Эл» газет редакцийыште — тырша.

Тӱҥалтыште Ираида приёмныйышто секретарьлан ыштыш. Кугу шинчымашан, грамотный улмыжым ужын, корректорлан кусарышт. Кызыт гын туге чучеш, пуйто тудо ты пашамак ышташ шочын: марий йылме дене чыла правилым тунар сайын пала – тиде я тудо предложенийыште могай знакым шындышаш шотышто йодыш лектеш гын, тыманмеш каласа, кӱлеш гын, доказатла! Тидланак Ираида Олеговнам чыланат пагалена!

Южо шона, очыни, корректор паша куштылго, запятой ден точкым гына тӧрлен каяш. А чынжым гын тудым кушто да могай правил почеш шындышашым, ой, кузе палыман! Ираида газет статья-влакым веле огыл, книгам лукмаштат ынде ятыр ий корректор семын тырша. Манмыла, лудшо деке чын да правил почеш возымо текст миен шужо манын, лачак тудын гай специалист тыршат. А тыгайже, чаманен каласыман, пытартыш жапыште марий орфографийым сайын палышым муаш, эсогыл ямдылаш куштылго огыл. Койдымо пашам ышташ кумылан уке гаяк. А Ираида Олеговна «Тиде мыйын чон пашам, йӧратыме сомылем» манеш. «Марий Эл» газетыште ышташ, кажне кечын лудшо деке яндарын чын возымо текстым намиен шукташ – теве могай шонымаш дене ила тудо.

Грамотный улмыжым ик ий ончыч эртыше «Марла чын возена» диктантат пеҥгыдемден. Тушто улыжат ик (?) йоҥылышым колтен. Да тудыжат кырча-марча лийын – буквам умылен огытыл да йоҥылыш семын ужыныт.

Пашажым тыршен ыштымыжым кугыжанышат кӱкшын аклен: 2013 ийыште Марий Эл правительствын Чап грамотшо дене палемдалтын. Да тиде ийынак Россий Федерацийын массовый коммуникаций да связь министерствын Почетан грамотшым кучыктеныт

24 июньышто Ираида Хафизовалан 50 ий темын. Пел курым. Манаш веле! Тудым ончен, такшым тынар ийым йӧршынат от пу. Ирина тугаяк самырыкын гай чурийвылышан, тыртыш шӱрган, кеч-кӧ денат эреак шыргыжал гына мутланыше ӱдырамаш. Илышыште тӱрлыжат лиеда. Иктынат ӱмыржӧ ӱй да мӱй гай гына огеш эрте. Ириналанат ала-момат чытен лекташыже, ятыр неле-йӧсым ужашыже логалын. Но тудо, чыла сеҥен, ончыко тугак пеҥгыдын ошкылеш.

Шагалже годым волышо кумыланым ужат. Кӧргыштыжӧ ала-мо ышталтеш, чонжылан каласен керташ лийдымын неле гынат, иктыланат огеш ончыкто. Чыла шке семынжак чытен лекташ тырша. Чотак йӧсыж годым веле чонжым почеш. Мыняр гана ме икте-весынам лыпландаренна?! Кӱлеш годым мый тудлан моштымем семын келшен толшо мутым муаш тыршенам, мылам неле годым тудо ой-каҥашыж дене полшен. Южгунамже иктаж-мо лийме нерген ом каласе гынат, ала-кузе чонжо денак чыла шижеш. Тидланже кажне гана ӧрам! Моткоч кугу тау тудлан тыгай ӱшанле йолташ улмыжлан!

Ираидан ачажат моткочак шотан, калык пагалыме айдеме лийын. (Кийыме мландыже пушкыдо лийже.) Аваже ӱмыржӧ мучко манме гаяк тиде Ярамарий школыштак йоча-шамычым туныктен, чыланат ушанак лийышт манын тыршен. Кугурак ӱдыржӧ тудынак корныжым тошкен да аважын шинчымашым погымо вузымак пытарен, тудын семынак ик жап туныктышыланат ыштен. А Ирина ача-ава суртым огеш кудалте — кертме семын полшаш коштеш. Кеҥеж пагытыште чодыра да олык емыжым, поҥгым погашат жапым муэш.

Арам огыл Иринам лишыл еҥже-шамыч веле огыл, сай ава лийше, кова улмыжлан шешкыже, тулар-тулачыже чот пагалат. Туге-туге: Ирина кум уныкан кова! Нуным тунар йӧрата! Шканже тунар огеш наледе, кунар уныкаже-шамычым эре тӱрлӧ кӱлеш арвер, модыш, вургем, йолчием, книга дене куандараш тырша. Кечывал жапыште чӱчкыдынак иктаж кевытыш миен толеш да нунылан мом налмыжым ончыкта. А тиде жапыште шкенжын чурийже, паледа, кузе волгалтеш?! Теве кузе уныкаже-шамыч верч чонжо йӱла!

Ираида Олеговна, эртыше йыргешке лӱмгечет дене пӱтынь коллективна дене, лишыл еҥет, йолташет-влак лӱм дене уло кумылын саламлена! Эре тыгаяк чолга, ушан, весела, тале, чулым лийын код! Тек илыш корнет волгыдо лиеш! Тек Юмо тыйым кеч-куштат эре арала! Пиалан лий, Ирина!

Любовь Камалетдинова

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий