КУЛЬТУР ДА ИСКУССТВО ФОЛЬКЛОР

У группо

Кÿкшö курык вуйышко кÿзен ончыза ыле:

музыкальный фольклорыш кузе у шӱлышым пурташ?

Илыш ик верыште ок шого. Кажне кечын ала-мо у дене палдара. Йодышат, шонымашат ятыр лектеш. Теве музыкальный фольклорыш кузе у шӱлышым пурташ? Тидын нерген Озаҥ оласе ик самырык коллектив пала. Лач тудын нерген – тиде материална.

Шукерте огыл, 20 ноябрьыште, Озаҥ оласе ZAKARIA фолк-группо BEZ (марлаже – «Ме») альбомын ик ужашыжым луктын. Тушко 8 сингл пурен. Нунын кокла гыч иктыже марий сынан. Тудо «Курык вуйыш» маналтеш.

ZAKARIA фолк-группым 2017 ийыште чумырымо. Тудын вуйлатышыже – Озаҥ кугыжаныш консерваторийын выпускницыже, сымыктыш шанче кандидат Лилия Зиганшина.

Шке творческий корныжым коллектив турист-влаклан национальный программе-влакым ямдылыме гыч тӱҥалын. Уна-шамычым самырык ӱдыр-рвезе-влак Татарстан кундемыште илыше тӱрлӧ калыкын тошто муро-куштымашыж дене палдареныт.

2018 ийыште фолк-группо «Амадины» региональный конкурсын «У семын келыштарыме калык муро» номинацийыште икымше верым налын. Лӱмынак тиде мероприятийлан «Кария-Закария» тошто татар мурылан обработкым ыштеныт. Сеҥымашлан ӱдыр-влак куаненыт да калык мурым уэмден ямдылыме пашалан пижыныт.

Фолк-группым арам огыл «ZAKARIA» манын лӱмденыт. Юл-Урал кундемыште илыше тӱрлӧ калык (татар, одо, мордва) коклаште «Кария-Закария» муро чӱчкыдынак вашлиялтеш, сандене коллективлан йоҥгыдо лӱмым пуымо. Лач тудо калыкым чумырышо семын лектеш. Тыге ныл ий тиде муро коллективын визитный картычкыжлан шотлалтеш.

Ансамбльыште –  тӱрлӧ национальностян вич еҥ: кок татар, башкир, кряшен (крешын татар) да мордва. А тиддеч ончыч шым тӱрлӧ калыкын шочшыжо лийын. Марий-влак кокла гыч – Анна Речкина (Таныгина).

ZAKARIA фолк-группын репертуарыштыже Юлсер кундемыште илыше калык-влакын тошто мурышт да нунын обработкышт улыт. Чыла мурым этнографический экспедицийлаште лийме годым войзен налме материал гыч кучылтмо. Ӱдыр-влак шым йылме дене мурат. Чыланат Озаҥ олаште Н.Г.Жиганов лӱмеш кугыжаныш консерваторийын этномузыкологий кафедрыштыже шинчымашым погеныт.

2019 ийыште ӱдыр-шамыч «Таба» этно-проект акселераторышто (Озаҥ ола) грантым сеҥен налыныт. Тудын дене келшышын, нуно тӱрлӧ йылме дене йоҥгалтарыме муро альбомым лукташ шонат.

 

 

Коллективын вуйлатышыжлан икмыняр йодышлан вашешташ йодна.

Могай стиль дене муреда?

– Authentic and digital music.

Чыла вере оригинал почеш семым кучылтында мо?

– Уке, чыла вере огыл. Ме экспериментым ышташ йӧратена: тошто сем келша гын, кодена да уэмдена, южгунам шкеат возена.

Шым йылме дене мураш куштылгыжак огыл. Но калыкыште мурын  сайын йоҥгалтарымыда нергенат ойлат. Нуным ямдылымаште кӧ  полшен?

– Мут-влакым чын ойлен колташ марий йолташна, консерваторийын выпускникше-влак да тыгак экспедиций войзымаш-влак полшат, эсогыл ме Калык келшымаш пӧрт дене пеҥгыде кылым кучена. Мутлан, марий мут-влакым чын ойлаш Вера Герасимова чот полшен. Тудын дене пырля консерваторийыште тунемынна. Шкеже – Йошкар-Ола гыч. Тунемме жапыштыже Башкортостан кундем Шаран районысо марий-влакын музыкальный фольклорым шымлен да муро сборникым чумырен. Лач тудын погымо материалже гыч ме «Кÿкшö курык вуйыш кÿзаш кÿлеш» мурын мутшым кучылтынна.

 Муро альбомдам шуко вере колышташ лиеш, соцсетьыштат вераҥдыме. Комментарий-влак коклаште южо мут умылаш лийдыме улыт манын возымо. Молан тыге?

– Ме лӱмынак эн тошто, эн оҥай муро материалым кучылтына, шукынжо нуным ик ганат колын огытыл. Оҥайже мутыштыжат – ме диалектым арален коденна. Тыгай комментарийым моло калык кокла гычат мыланна возеныт.

 Марий-влак кокла гыч тендан проектым ышташ эше кӧ полшен?

– Посна таум Александр Славинлан каласынем. Тудо «Лай мардеж» ансамбльым вуйлата. Шӱвыр дене шоктымыжым ме одо мурышто кучылтынна.

 

Чынак, марий шӱлышан у мурын кумдан йоҥгымо – моткоч кугу куан. Южын «тиде нимынярат марла ок шокто!» манмыштлан вашештыме шуэш: тиде экспериментальный проект, кӧлан келша, а кӧлан уке. Кеч-мо гынат у сынан муро марий самырык-влак коклаште чӱчкыдын йоҥгалтше лийын. Тудо у проектым шонен лукташ да марий эстраде мурым у кӱкшытыш кӱзыкташ тарата.

ZAKARIA фолк-группым икымше лектышыже дене саламлена! Тиде коллектив  – калык кокласе келшымашын ик эн волгыдо примерже.

Надежда Лукиянова,

Йошкар-Ола

Фотом фолк-группын архивше гыч налме

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий