Параньга районлан - 90 ий

Пашаеҥ лекмеке, угыч почына

Параньга район мучко кудалыштшыла, ялласе кевыт вывескылаште Марий Турек райпом ончыктымым ужатат, ӧрын колтет. Но нимолан ӧраш, вет тысе райпон петырналтмыж деч вара чыла кевытым тушко ушымо. Нунын тачысе пашашт нерген Марий Турек райпо советын председательже Э.З.ХАЙРУЛЛИН дене кутырена.

– Эмиль Зульфатович, Параньга райпо деч мыняр кевыт аралалт кодын?

– Тачысе кечылан 8 кевытше пашам ышта, молыжо, 10 нарыже, арендыште улыт. Кодшыжымат почын кертына ыле, но пашаеҥым муаш ок лий. Эсогыл частник-влакын  кевыт омсаштышт пашаеҥ кӱлмӧ нерген увертарымашым ужат. Ял гыч шагалын огыл посёлко ден олалашке куснат.  Теве эсогыл Руш Лажмарийыште, кӱкшӧ пӧрт-влак шогымо да частный секторышто, шукерте огыл 1-ше номеран кевытым петырышна. Тушто ышташ пашаеҥ уке. А 2-шо номеранже, корно воктенысыже, кодын. Но петырымекат, ме ужалаш огына вашке. Йодшо лиеш гын, жаплан арендыш гына пуэна. Вет пашаеҥ лекмеке, угыч почына. А яра шинчыкташ пайдале огыл – тарваташ лийдыме погылан садыгак налогым тӱлыман. Но тугеат лиеда: южо изи ялыште кевытшат ышташ тӧча, но парымыш гына пурта. Тунам ме тыгайым ий гыч ийыш весын кӱшеш кучен нигузеат огына керт. Но тыгайже пеш шуэн лиеда. Пытартыш ийлаште кевытче ситыдыме мемнам тургыжландара.

– Параньга районышто веле тыгай сӱрет але Марий Турекыштат?..

– Мемнан дене веле огыл, моло районыштат. Мый коллеге-влак дене кылым кучен шогем гын, палем: нунын денат кевытчым муаш йӧсӧ. Ынде эсогыл паша вер рӱдерыш заявкым пуаш тӱҥалынна. Тачысе кечылан мыланна, кок районлан, вич кевытче пешак кӱлеш: Марий Турекыште да Китне ялыште, Параньгаште, Пӧртанурышто да Кугу Пумарийыште. Пытартышыштыжат кок кевытна уло, но иктыжлан пашаеҥ ок сите, да тудым, села покшелнысыжым, петыраш логале. А корно тӱрысыжӧ туштат пашам ышта: ик велымже – “Авокадо» кевыт, вес велымже – «Улыбка» пурлмывер. А вет Кугу Пумарийысе, Памашъялысе да Руш Лажмарийысе кевытлам Параньга райпо деч 2011 ийыштак налме, молыжым – 2014 ийыште, тудын петырналтмыж деч вара.

– Ялласе кевытла кокла гыч кудышт сайын, парыш дене ыштат?

– Тӱҥ шотышто нинымак – Кугу Пумарийысым, Руш Лажмарийысым, Памашъялысым, Пӧртанурысым да эше Параньгасе 3-шо номеран кевытым – ончыкташ лиеш. Икымшыштыже корно тӱрысӧ кевыт 2016 ий гыч шкем шке обслуживатлыме йӧн дене пашам ышта. Адакше «Авокадо» лӱмжо гычак умылаш лиеш: франшизылан эҥертымат тудлан ешартыш йӧным пуа.

– Кызыт тиде у йӧн нерген шуко ойлат, но рашемдаш уто огыл, шонем.

– Франшиза – тиде кугу предприятийын брендшылан эҥертыме негызеш сатум тудын гоч утларак шулдын налаш йӧн почылтеш. Ме палена, сату ак эре кушкын толеш. Тудым кеч эртыше ийысе кӱкшытыштӧ арален кодаш манын, могай-гынат йӧным кычалде ок лий. Уке гын калыкын доходшо пешыжак ок куш. А кугу фирме, предприятийла дене вияш кылым ыштен да сатум опт дене налын, акшым палынак шулдештарен кертеш. Тудлан эҥертыше-влакынат сатум шулдынрак налаш йӧнышт лектеш. Тиде кевытымат ты радамыш пуртымо. Сандене тудо моло сетевик семынак акцийыш ушнен, акым волтен сеҥа. А тидыже налшым савыраш полша.

– Ала районын лӱмгечыж вашеш иктаж-мом  ешарымыда шуэш?

– Параньга районым 90 ийым темымыж дене саламлем. Тек тудо пеледалт толеш. Пашам йӧратыше районын лӱмжо ончыч кумдан йоҥген. Тушто ялозанлык сайын ыштен. Ончыкыжат вияҥ толжо, ял калыклан паша вер почылтшо. Тудо ӧрдыжкӧ каяш ынже шоно, шочмо кундемыштыжак тыршен ышташ кумылжо лекше. «Кушто шочынам, туштак кӱлеш лийынам» манме калыкмут тунам чынжымак сай лектышыш шуаш полша.

Юрий ИСАКОВ

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий