18-20 июльышто Москваште Российысе калык-влакын конгрессышт лийын. Тудо Российысе калык-влак ассамблейын 20 ияш лӱмгечыжлан пӧлеклалтын да «Калык-влакын келшымашышт – Российын чак улмыжо» девиз дене эртен. Тушко Российысе тӱрлӧ регион, тыгак 30 утла эл гыч 800 наре уна миен. Кугу форум РФ Президент пеленысе национальный кыл шотышто советын, Кугыжаныш Думын национальность-влакын пашашт шотышто комитетшын, Национальность-влакын пашашт шотышто федеральный агентствын, РФ Мер палатын да Москва Правительствын полшымышт дене лийын.
Конгресс «Мыйын Россием – калык-влакын чак шогымышт. Национальный кыл сферыште ресурс рӱдер-влакын пашаштым виктарымаш» общероссийский научно-практический конференций дене почылтын. Тиде кечынак «Ме – россиян-влак» молодежный форум эртен. Российысе калык-влак ассамблейын вияҥме стратегийже нерген семинарын модераторжо Ассамблей советын председательже, РФ Кугыжаныш Думын депутатше С.Смирнова лийын. Кум кече жапыште элнан вӱдышӧ экспертше-влак коло утла мероприятийым («йыргешке ӱстелым», мастер-классым да молымат) эртареныт.
Россий Федерацийын кугыжаныш национальный политике стратегийжым илышыш пуртымаште граждан обществын институтшо-влакын верышт нерген «йыргешке ӱстел» йыр мутланыме годым теве мом палемденыт. 1993 ийыште Российысе калык-влак кокла гыч 10 процентше шкенжым патриотлан шотлен гын, тачысе кечын нуно палынак (94 процент) шукемыныт. Но кызытсе пагытыште патриотизм Шочмо элым йӧратымаш дене веле огыл кылдалтшаш, а тудо икте-весе кокласе кылым вияҥдымашке, иктаж-могай да пайдам ыштымашке виктаралтшаш. Ассамблей 20 ий жапыште кугыжаныш кучемым, чыла конфессий ден национальный организаций-влакым чумырен, нунылан ик площадкыште каҥашаш йӧным ыштыше объединений лийын шуын. Кугыжанышат национальный политикыш «пӧртылын». Ассамблеят ты пашаш кумылын ушнен.
Ассамблей пелен национальный кыл шотышто ресурс рӱдерын (директоржо — Е.Михалёва) пашаж нергенат шуко ойленыт. Регионласе рӱдер-влакын пашашт дене кумданрак кокымшо кечын семинарыште палыме лийме. Ик эн сай практик семын Удмурт ден Татарстан республикласе Калык-влак келшымаш пӧртыштым палемденыт. Икымшыж дене Удмуртийын национальный политике министрже Л.Буранова, кокымшыж дене Татарстанысе калык-влак келшымаш пӧртын директоржо И.Шарипов каласкаленыт.
А теве Национальный политике сферыште эн сай практикым рашемдыме всероссийский конкурсышто сеҥыше-влак радамыш (126 гыч 11 проектым ойыреныт) Российысе марий-влакын федеральный национально-культурный автономийын «Калыксий-2018» проектше логалын. ФНКА-н исполком вуйлатышыже Н.Пушкиналан дипломым кучыктеныт.
Кугыжаныш национальный политике стратегийым илышыш пуртымаште СМИ ден граждан обществе коклаште вашкыл нерген семинарыште ассамблей председательын алмаштышыже, Межэтнический журналистике гильдийын председательже М.Лянге кумдан каласкален. Тудо тыгак регионласе СМИ-влаклан тачысе саманыште оксам ыштен налшаш йӧн дене палдарен.
Участник-влак лӱмеш Россий Президент В.Путинын саламымашыже йоҥген. Тыгак Ассамблейын Почетан председательже Рамазан Абдулатиповат саламлен. Марий Эл гыч мийыше делегацийыште Ассамблейын Марий региональный советшым вуйлатыше Д.Григорьев, ПГТУ-н доцентше, «РФ национальный политике» да этноконфессиональный кыл управлений» магистр программын кураторжо О.Сутырина, республикысе Марий культур рӱдерын директоржо Н.Пушкина, РФ АФУН-ын Марий региональный пӧлкажым вуйлатыше С.Пехметова миеныт. Конгрессыште тыгак Пермь кундем да Санкт-Петербург гыч марий-влак (Р.Попова, Н.Спиридонова, Г.Белашова) лийыныт.
Конгресс жапыште тыгак Евразийысе калык-влак ассамблейын Генеральный советшын заседанийже эртен.
С.Пехметова.
Снимкыште: Марий Эл ден Пермь кундем гыч делегаций-влак —
Ресур рӱдер директор Е.Михалёва дене пырля.
Авторын фотожо.
