Марий Эл вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо Александр Евстифеев 23 майыште Курыкмарий районыш миен коштын. Тудо Нырйӓл ялыштат лийын да республикын икымше президентше Владислав Максимович Зотиным 75 ияш лӱмгечыж дене саламлен.
Александр Александрович тудлан тазалыкым да тыгаяк чолга илыш позициян лийын кодаш тыланен.
У вуйлатышылан Владислав Зотин Марий АССР-ын Марий Элыш кузе савырнымыж, кодшо курымын 90-шо ийлаштыже регионын неле пагытым чытен лекмыж нерген каласкален. Кофем подылал шинчышыла, вуйлатыше-влак кызыт республикыштына улшо кризис, тушеч кузе лекташ лийме нерген мутланеныт. Александр Евстифеевын ойлымыж почеш, тыгай вашлиймаш-влак ончыкыжымат эртаралташ тӱҥалыт. «Владислав Максимовичын поян опытшо ден кумда шинчымашыже Марий Элыште илыше-влакын илышыштым саемдышашлан кучылталт кертыт да кучылталтшаш улыт», — палемден тудо.
Владислав Зотин 1942 ий 22 майыште Марий АССР-ыште, Килемарыште, шочын. Паша корныжым ончыкылык президент 1959 ийыште Марий АССР-ысе Йоласал районысо Горький лӱмеш колхозышто прицепщик семын тӱҥалын. Институтым тунем пытарыме деч вара Параньга районысо ялозанлык управленийын тӱҥ инженержылан ыштен.
1991 ий гыч 1997 ий январь марте президент – Марий АССР правительстве вуйлатыше (1993 ий 12 январь гыч – Марий Эл Республикын) лийын. 1996 ий гыч Федераций Совет член, Безопасность да обороно йодыш-влак шотышто комитетын членже лийын.
Регион вуйлатыше паша гыч кайымекше, В.Зотин политике деч кораҥын да кызыт Курыкмарий районысо Нырйӓл ялыште ила.
* * *
Тиде кечынак А.Евстифеев Козьмодемьянскыш мийымыж годым «Потенциал» заводын производственный цехше-влакым ончен савырнен.
SchneiderElectric транснациональный корпорацийыш пурышо тиде предприятий 1700 утла тӱрлӧ изделийым луктеш. Российыште ужалыме кажне кумшо розетке ден выключатель «Потенциалыште» ышталтыт.
Заводышто 1500 еҥ тырша. Нунын кокла гыч 1100 – ӱдырамаш. 2016 ийыште кокла пашадарышт 22000 теҥгем эртен. ӱмаште 2,3 миллиард теҥгеаш сатум ужалымашке колтеныт.
«Потенциал» — тиде Российыште ямдылыме, конкурентный сатулан имиджым ыштыше предприятий, — палемден Александр Евстифеев. – Заводыш вес элла гыч шуко заказ пура – тӱрыс кугыт гыч 10 процент наре ужаш».
Республик вуйлатышын пашажым жаплан шуктышын мутшо почеш, Марий Элыште кучем-влакын тӱҥ задачышт – еҥ-влакын регионыштак сай пашашт лийшаш, профессиональный илышыштым келшышын чоҥаш, чонлан келшыше сферыште шкем муашышт чыла условийым ышташ.
Александр Евстифеевын шонымыж почеш, Марий Элын экономикыжын ончыкылыкшо кӱкшӧ технологиян да у научный шымлымашым шыҥдарыше предприятий-влак дене кылдалтын.
* * *
Курыкмарий районыш мийымыж годымак 23 майыште Александр Евстифеев Козьмодемьянскысе этнографий да художественный тоштерлаште лийын.
В.И.Романов лӱмеш кава йымалсе этнографий тоштер 5 гектар наре мландым айла. Тудын кумдыкыштыжо курыкмарий-влакын сурт коклаште да пашаште кучылтмо, моло тошто арвер ден ӱзгар-влак – чылаже 8000 утла экспонат — уло. Нуным Чебоксарысе водохранилищылан кӧра вӱд йымаке кайышаш марий ялла гыч конденыт.
«Оҥай тоштер – тиде марий национальный культурын тугай образецше, кудын гоч Российыште илыше-влак Марий Эл Республик дене палыме улыт, — палемден Александр Евстифеев. – Тиде марий тӱвыра тоштер гына огыл, тудо марий калыкын ойыртемжым почын пуа. Да тыште шке пашажым моткочак йӧратыше, профессионал коллектив тырша».
Республик вуйлатышын пашажым жаплан шуктышо тоштерлан тӱзланаш да эшеат шукырак калык ончаш коштшо манын тыланен. Тудын мутшо почеш, туризм Марий Элын да Козьмодемьянскын вияҥмаштыштат шке вержым налын кертеш.
Козьмодемьянскысе художественный тоштерын экспозицийже, регион вуйлатышын мутшо почеш, рӱдоласе ятыр тоштер деч нимынярат уда огыл. Сандене тудо турист-влакланат, Марий Элысе вес кундемлаште илыше-влакланат толын ончен каяшышт келшыше.
Л.Камалетдинова.
