Кодшо кечылаште «МариМедиа» увер сайтышке республикнан ик посёлкыштыжо илыше пӧръеҥын пеш ойган серышыжым вераҥдыме ыле. Тудо кажне лудшын шӱм-чонжым тарватен, йоча пӱрымаш, кызытсе медицине нерген тӱрлӧ шонымашым луктын. Серышым возышын мутшо почеш…
Вате ден марий икшывыштлан жапым чаманен огытыл: шинчымашымат ситышын пуаш, илышланат кӱлынак туныкташ тыршеныт. Кандаш ияш ӱдырышт стоматолог лияш шонен, Йошкар-Оласе «Юбилейный» спорткомплексыш спорт гимнастикыш кече еда гаяк коштын, сайын тунемын, барабанщик-влакын отрядыштышт музык дене пеҥгыде кылым кучен, а эн чотшо илышым йӧратен. Но нылымше апрельыште изи ӱдырын ӱмыргорныжо вучыдымын кӱрылтын…
Кушкыжмын, кумшо апрельыште, ачаж ден аваже тудым тренировко гыч вашлийыныт. Машинаште ӱдыр шокшеммылан вуйым шийын. Вигак аптекыш кудалыныт, градусник ден температурым волтышо препаратым налыныт. Термометр 37,5 градусым ончыктен. Мӧҥгыш кудалме годым икшыве шеҥгел сиденьыште мален колтен, сандене ачаже тудым пачерыш нумал кӱзыктен. Ӱдырлан куштылго лийын огыл, мӧҥгешла, утларак да утларак йӧсланаш тӱҥалын: кидше, йолжо, мӱшкыржӧ корштеныт. Йӱдым укшинчаш тӱҥалын. Температур волен огыл, сандене ачаж ден аваже эмым пуэныт да кум шагат йӱдым «вашкеполышым» ӱжыктеныт.
Кок фельдшер ӱдырым тергеныт да черлым эрдене верысе поликлиникыш наҥгаяш темленыт. Йочан орланымыжым кеч изишак луштараш манын, ача иктаж уколым ышташ йодын. «А могай уколым шындаш? Ме кокла шинчымашан фельдшер улына, икшывылан могай препаратым пуаш она пале. «Кеторолна» уло, но тудо икшывылан палемдалтын огыл. «Анальгинна» уке», – вашештеныт медик-шамыч. Ачан чот сӧрвалымыжым шотыш налын, ик фельдшерже кок уколым ыштен: «Супрастиным» да укшинчыктыме деч.
Ача-ава эрым чытен-чытыде вученыт. Икшывым кугу температур орландарен. Кандаш шагатлан пӧръеҥ ӱдыржым машинашке нумал луктын да районысо рӱдӧ эмлымверыш кудалын. Регистратурышто нигӧ лийын огыл. Иктаж 10 минут гыч медсестра толын. Полышым йодмылан тудо тыге вашештен: «Изиш вучалтыза: врач – обходышто. Поликлиникыштат, стационарыштат ик педиатр гына пашам ышта». Индеш шагатат лишемын. Ӱдырлан йӧсӧ да йӧсӧ лийын. Ача икшывыжым приёмный покойыш наҥгаен. Тушто ӱдырын вӱржым общий анализлан налыныт да вучалташ каласеныт. Вийдыме йоча диваныш возын. Анализын результатшым 40 минут гыч конденыт. Изи пациентым педиатр деке колтеныт. Врач ӱдырым моткоч писын ончен да хирург деке колтен. «Аппендицит уке. Ала вирус?» – манын хирург да ӱдырым лор-врач деке колтен. Тудыжо пациентым колыштын, логарым шӱалташ висвисым темлен да адакат хирург деке пӧртылтен. Ынде врачлан вӱрын биохимический анализше кӱлеш лийын. Ача ден ӱдырым угыч лабораторийыш колтеныт. Йоча койын шулен. Шондым анализлан сдатлен кертын огытыл, молан манаш гын медицине тӧнежыште тидлан палемдалтше йоҥгытым оксала налман, а пӧръеҥ пелеголышо гай ӱдыржым коден каен лӱдын. Икшывылан спазмым луштарыше уколым шынденыт. Пытартыш анализым эше ик шагат наре вученыт. Жап эртен. Ӱдырлан капельницым шынденыт, сандене ача анализын результатше дене хирург деке шкетын кӱзен. Тудыжо пӧръеҥым педиатр деке колтен. Йоча врач Республикысе йоча эмлымверыш направленийым пуаш сӧрен. Кабинет еда коштмо, тӱрлӧ справке ден выпискым вучымо орлык кумшо йырыш пурен..
Кечывал эрталтымек, ачалан кужун вучымо напрвленийым пуэныт. Но Республикысе йоча эмлымверыш наҥгаяш транспортым, икшывын тазалыкшым эскераш врачым ойырен огытыл. «Эмлымверыште ик машина веле, тудо врач-шамычым кечываллан шупшыкта», – коридорышто пациент-влак маныныт.
Пӧръеҥ ӱдыржым кидышкыже налын, оҥжо пелен ӧндалын да шке машинашкыже куржын лектын. Тыгодым йочаже шортын колтен: «Ачай, мылам чот йӧсӧ. Ачай, полшо!» Жапым шуйкалыде, ача Йошкар-Олашке кудалын. Эмлымверыш толын шумек, приёмный покойыш куржын пурен, но отделенийын медсестраже вес омса гыч пураш каласен. Пӧръеҥ вес омса деке кудал мияшлан машинашкыже шинчын, ӱдыржым савырнен ончалын, а тудыжо шӱлымымат чарнен! Машина гыч писын лектын, икшывыжым кидышкыже налын да приёмный покойыш угыч куржын пурен, «Полшыза!» манын кычкыраш тӱҥалын. Медик-шамыч икшывым кушеткыш пыштеныт, шӱмыш массажым ыштыме дене пырля шӱлышым искусственный йӧн дене пуаш тӧченыт, но вараш кодыныт…
Ача-авалан йочам йомдараш, нӧргӧ капым ночко мландыш ураш, йӧратыме шочшым ӱмыр мучко шинчавӱд йӧре, шӱм-чон коржын шарнен илаш – кугу ойго. Ӱдыр дене мо лийын? Тиде ситуацийыште медик-шамыч чыла чын ыштеныт мо?
Ийготыш шудымо ӱдырын ӱмыр лугыч лиймыж шотышто Марий Эл Республикын Следствий комитетше РФ Уголовный кодексын 2-шо ужашыжын 109-ше статьяж (Профессиональный обязанностьым кӱлын шуктыдымылан кӧра, шекланыде, колымашке шуктымаш) почеш делам тарватен.
Марий Эл Республикын Тазалыкым аралыме министерствыже 2018 ий 4 апрельыште ӱмыр лугыч лийше ӱдырын ешыжлан, родо-тукымжылан, лишыл еҥже-влаклан чаманымашым каласа.
Кызыт регионын Минздравше икшывылан медицине полышым пуымо фактым чыла йыжыҥыште терга. Суд-медицине экспертизылан 4 арня деч шагал огыл жап кӱлеш.
Марий Эл Республикын Следствий органже-шамычат расследованийым эртарат.
Следствий мероприятийын да экспертизын данныйышт негызеш икшывын илыш гыч кайымыж шотышто титакан-влак закон почеш наказатлалтыт.
Ситуацийым Марий Эл Республикын правительствыже шке контрольышкыжо налын.
Маргарита ИВАНОВА.
