14 мартыште М.Шкетан лӱмеш Марий национальный драме театрыште Ю.Тупикинан «Ба» пьесыж негызеш ямдылыме «БАвай» спектакльын премьерже лиеш. Сценыш лукмаште театрын тӱҥ режиссёржо Роман АЛЕКСЕЕВ тырша.
Молан лачак тиде пьесым ойырен налын, мемнан ончышылан тудо мо дене лишыл? Нине да моло нерген Роман Юрьевич дене мутланышна.
— Тиде пьесым икымше гана кунам ужында да сценыш лукташ мо кумыланден?
— Тӱрлӧ пьесым лудаш, кычалаш, шындаш — режиссёрын пашаже. Юлия Тупикина Красноярскыште шочын-кушкын, а кызыт Уфаште ила. Тудо виян драматург, жаплан келшыше ятыр пьесын авторжо. Шке пашаж дене тӱрлӧ конкурсышто чӱчкыдынак сеҥышыш лектын. Юлиян пьесыж почеш спектакльым Российысе театрлаштат шуко шындат. «Ба» произведенийже идалык ончыч кидышкем логалын. Пьесе келшен, сандене спектакльым шындаш шонен пыштыме. Тудым руш йылме гыч марлашке Зинаида Долгова кусарен. Ба – тиде ковай.
– Мо дене тудо Тыланда келшен?
– Илыш эрта, а шарнымаш эреак илышаш. Кугу Отечественный сарыште сеҥымылан тений – 75 ий. Сарын неле-кочо илышыж нерген тушто лийше але тудо пагытыште кушшо-влак веле ойлен кертыт. Жап эртыме дене чылажат мондалтеш, а кушкын толшо тукым историйым палышаш, коча-кованан подвигышт нерген каласкалышаш улына. Тиде пьесыштат ял илыш, сар да тудын деч варасе пагыт сӱретлалтеш, родо-тукым кокласе кыл ончыкталтеш. Тупикинан произведенийжым ме шкенан кундемлан лишемденна.
– Изишак сюжетшым шарналташ гын…
– Оля индеш ий Москошто ила. Тудо аваж дене сырен, сандене ӱдырым коваже ончен. Оля икмыняр жап ончыч автомашинам налын, кредитым тӱлен шуктен, а вара пачерым ипотеке полшымо дене налын. Ӱдыр рвезым вашлийын, да пырля илаш тӱҥалыныт. Возалтын огытыл. Кенета тудын деке коваже унала толеш. Илалше еҥ уныкажын ончыкылык илышыже, пӱрымашыж верч чот тургыжлана да туныктен ойла, ӱдыр ден аважымат кӧндараш тырша…
– А умбакыже мо лиеш?
– Спектакль комедий сынан гынат, шонкалаш тарата. А умбакыже … Чылажым каласем гын, ончышылан оҥай огеш лий шонем. Спектакльын премьерже 14 да 31 мартыште лиеш.
– Спектакльыште кӧмыт модыт?
– Маргарита Медикова, Светлана Сандакова, Екатерина Александрова да молат.
Выставке
Оршанке районын илышыже да тӱвыраже
26 февральыште Благовещений башньыште «Марий Элын поликультурный картше» проект почеш Оршанке районлан пӧлеклалтше выставке почылтын.
Кажне кундем шке моторлыкшо, ялозанлык пашам виктарен колтымыжо, тӱвыраже да моло дене весе деч ойыртемалтеш. Оршанке район шотыштат тидым ойлаш лиеш. Ты кундем – республикнан эн йӱдвел могырыштыжо. Лач тиде районышто республикнан веле огыл, а Юл кундем федерал округыштына ик эн келге ер, Табашино, верланен. Тиде да моло нерген выставкыш миен толмеке, кажныже пален налын кертеш.
Выставкым почмаште республикын тӱвыра, савыктыш да калык паша шотышто министр Константин Иванов, Оршанке район администраций вуйлатыше Александр Плотников, тоштер комплексым чумырышын уныкаже Сергей Решетов, Кучко села гыч Гармонь тоштер вуйлатыше Александр Бастраков лийыныт.
– Оршанке районышто моткоч шуко культур объект уло: Шкетанын пӧрт-тоштерже, Ремесло пӧрт, Мотовилов лӱмеш Воин чап тоштер, Гармонь тоштер да молат. Нуным ончен лекмеке, Марий кундемнан историйже да поянлыкше нерген чыла пален налаш лиеш, — палемден культур министр. — А кызыт Кугунур селаште «Культур» национальный проект полшымо дене тӱвыра пӧрт олмыкталтеш. 2020 ийыште паша мучашлалтмеке, трансформер-зал почылтшаш.
— Кодшо шийвундо дене ме Марково тӱвыра пӧртымат олмыктена. Калыклан тиде келша, калык вуча, — ойлен А.Плотников.
Выставкыште Оршанке районын илышыже, тӱвыраж дене палдарыше экспонатым чумырымо. Тушто марий тӱран костюм-влакат, мастар еҥ-влакын кидпашашт да молат улыт. Плащ-палаткым, пулемётым ужмеке, мутат уке, Кугу Отечественный сар пагытыш «логалат». Нуным республикыштына ик эн ончыч почылтшо Н.П.Мотовилов лӱмеш Воин чап тоштер гыч кондымо.
Выставкыш толшо-влакын кумылыштым «Ошла сем» ансамбль, Марий Элын сулло артистше Э.Попова, тыгак мурызо-влак М.Завалина, А.Онучин, гармонист А.Бастраков нӧлтеныт.
М.Скобелевын фотожо.
Гастроль
Великобританий мучко коштын савырнат
Э.Сапаев лӱмеш опер да балет академический театрын оркестрже ден вокалистше-влак гастрольышто улыт.
Кок тылзе жапыште нуно Великобританийыште 50 спектакльым ончыктат. Тусо калык «Мадам Баттерфляй» (Дж.Пуччини) ден «Кармен» (Ж.Бизе) опер-влакым ужын кертеш. Гастрольын ик эн тӱҥ постановкыжлан, мутат уке, «Аида» (Дж.Верди) оперым шотлыман.
Тиде театрын гастроль дене Альбион отрош лекмыже йӱлаш пурен, сандене тушко шыжым балет труппыжат кайышаш.
А.БАЙКОВА
