Погын эртаралтме дене пайдаланен, таче ме ончычсо оньыжа-влак дене мутым вашталтена. Марий калыкын кызытсе илышыжым аклен ончалаш гын, мо верч нунын чонышт коршта? Мо верч куанат?
Виктор Николаев:
— Марий калык тӱня мучко пашам кычал коштеш. Тидлан верчын чонем коржеш.
Молан куанем? Тыгай неле жапыштат марий яллаште пӧртым чоҥат, мландым курал ӱдат, самырык-шамыч илаш тӧчат, пашам ыштат, сурт-печым нӧлтат, йочам куштат. Тиде могай-гынат ӱшаным пуа. Тугеже марий калыкын ӱмыржӧ эше шуйнен кертеш.
Василий Пектеев:
— Мо верч чонем коршта? Рушаҥме ойгандара. Марий ялыште, ончет, йоча-шамыч рушла мутланен коштыт. Тиде ача-ава денат кылдалтеш. Шагал огыл школышто марий йылмым кугыжаныш йылме семын веле туныктат, занятий-влак рушла эртат. Марий депутат, вуйлатыше шагал.
Мо куандара? Марий театрна-влак илат. Ме фестиваль почеш фестивальыш миен толедена, у спектакль-влакым ямдылена. Марий самырык артист-шамыч куандарат.
Владимир Козлов:
— Ялысе марий еҥын илышыж верч чонем коршта. Эн неле йодыш-влак – тиде школат, демографият, деградацият, интеллигенцийын ончыко кайымыжат… Мый 2018 ий годсек кажне кеҥежым ялыште илем да тусо илышым кӧргӧ гычак палем.
Мо куандара: марий калык тачат уло да эрлат лиеш. Яллаште пеҥгыде марий еҥ-влак улыт. Неле гынат, тушто илаш шонышо-влак улмо куандара. Шкем калык семын арален кодаш пеҥгыде кумылышт улмо куанаш амалым пуа. Тидын годым ик ойым гына муаш кӱлеш.
Лариса Яковлева:
— Мый самырык-влак верч куанем. Марий чолга ӱдыр-рвезе-шамычым чумырышо слётым эртараш тӱҥалмекына, пеш шуко самырык-шамыч тудын гоч эртеныт. Тылеч вара нуно шкеныштым тӱрлӧ сферыште сайын ончыктеныт. Нине еҥ-влакым палат, нуно кызытат чолга улыт. Тиде — тӱҥалме моткочак кӱлешан пашан лектышыже.
Мо верч чонем коршта? Ял, марий йылме верч. Калыкнан икте-весе деч ойырлен шогымыжо мылам огеш келше. Ме чылаж годымак огыл икте-весылан полшаш ямде улына. Тиде койышна огеш сите, садлан ты шотышто чаманем. Тидлан вес калык-влак деч тунемман.
Анатолий Иванов:
— Ялысе илыш начаррак улмо чоным корштара. Тудым саемдаш кӱлеш. Колхоз-влак шагалем толыт. Кажне районышто кок-кум озанлык веле кодыныт. Тидыже ялысе-влакын илышыштым нелемда.
А сайже – илыме верым шуко чоҥат. Тиде куандара. Калымыш миен толыт гынат, еҥ-влак тиде окса дене сурт-оралтым нӧлташ тыршат.
Любовь КАМАЛЕТДИНОВА