ТАЧЕ ЯЛЫШТЕ УВЕР ЙОГЫН

Олтымо коҥган пӧртыштӧ шокшо

Унчо книгагудым 31 ий вуйлатыше Лидия Ямнееван мутшо почеш, библиотекын оралтыжым 1967 ийыштак чоҥымо. Пу пӧрт. Кузе каласышт, тоштерысе гай коҥга. 2007 ийыште Морко районышто икымше, а республикыште визымше модельный библиотеке лӱмым налын.

Тунам Лидия Геннадиевна ик арнялан Москвашке шинчымашыжым келгемдаш миен коштын, тунамак 200 книгам, тынарак дискым, кок компьютерым, сканерым пуэныт, тиде техникыж дене кызытат йодын толшо-влаклан копийым ыштат, тыге 20-50 теҥге парыш погына. Ӱстелымат, пӱкенымат, книгам оптымо шкаф-влакымат лач тунам налыныт, мутат уке, нунат тоштын койыт. Книгагудыжат шукертак модельныйлан ок шотлалт, Унчо ял библиотеке маналтеш. «У Торъялыш «нового поколения» манме модельный библиотекым ончаш миенна. О-о, тушто оралтыжак могай, вержат могай кумда. Мыланнаже тыгайым кунам ужаш логалеш ала, – Л.Ямнеева чон йӱлен коштмыжым почеш. – Мемнан коҥга гыч пуракат лектеш, коҥгам олтыманат, пу опташ левашымат ыштыман. Кеч коҥгажым электричестве дене пашам ыштышыш савыраш йодын возенна ыле, но тидым ышташ ок лий манме вашмут толын. Весымак чоҥыман».

Но… Ойлат, изи пӧрт ешым чумыра. Книгагудын изи пӧртшӧ калыкым пога. Вуйлатыше эн ӱшанле полышкалышыже-влаклан «Кӱдыроҥгыр» клубыш коштшо ӱдырамаш-влакым шотла.

– Клубыш 17-20 ӱдырамаш коштеш. Тылзылан ик гана погынена ыле, кеҥежлан чарненна да вате-шамыч «Кунам ынде чумыргена, йокрокланен пытен улынас» маныт. Паша тургым тӱҥалын, ӱжман ынде. Клубын занятийышкыже нуно чыланат марий тувырым чиен, чес дене толыт. Тӱвыра пӧртын баянистше Юрий Ивановын ончалаш пурымыж годым муралтенат колтена. Лудмо книга нерген кутыралтена, мутлан, аван рольжо нерген ойлымо годым авалан пӧлеклалтше почеламутым але произведений гыч ужашым лудына. «Ир шоган» романын «Ончыко» журналыште печатлалтмыжым вучен гына шогат, – ойла книгагудо вуйлатыше.

Вучыде, лудде – все семынже лийынжат ок керт. Романын авторжо Яков Егоров Айбакнур ял гыч, 1976-1984 ийлаште Унчо школышто марий йылмым да литературым, тыгак рисованийым туныктен, Лидия Геннадиевнан класс вуйлатышыже лийын. Ӱдырымат тышечынак налын, ӱдырамаш-шамыч мутмастарым пеш сайын палат.

Писатель Александр Петров дене вашлиймаш пеш келшен. «Салика» романжым тудын толмыж деч ончычак ком марте лудыныт, сандене книга презентаций годым ятыр йодыш, темлымаш йоҥгеныт.

– Лидия, книгам лудшылан темлыме деч ончыч шке лудшаш улат. Тый чыла книгам лудат?

– Чыла лудам манын ом моктане, марий книгажым лудашак тыршем. «Мо нерген?» манын йодыт гын, «Ом пале» от ман вет. Южгунам вате-шамычлан «Те лудса да мыланемат каласкаледа» чояланен ойлем.

Фондышто тачысе кечылан 13 тӱжем книга уло. У книга шагал толеш, а еҥ-влакын тошто книгам лудмышт ок шу, фантастикым, детективым йодыт. Ялысе калык, кӧн мӧҥгыштыжӧ уто книгаже уло, кондат. Йошкар-Олаште илыше землякышт Владимир Егоров  детектив сынан 148 книгам пӧлеклен.

Лудшышт – 700 наре. Йоча-влак классге толыт, но адак азап – презентацийым, видеом ончыкташ проекторышт уке. Книгагудо вуйлатыше кунамже шкеже школыш ошкылеш, тусо библиотекарь Любовь Григорьева дене иквереш ятыр мероприятийым эртарат. Верысе ялсовет вуйлатыше, «Порсын кумыл» тӱрлымӧ студийысе ӱдыр-влак дене кылышт пеҥгыде, пашаште нуно ваш-ваш полшен шогат, икте-весе коклаште умылыдымаш да монь уке.

– Тыланет пашат келша?

– Ок келше гынже, 31 ий ом ыште ыле чай. 1985 ийыште Республикысе просветучилищым тунем пытарымек, кок ий Шлань ял клубым вуйлатыме деч вара эре тыште улам. Но илыш ик верыште ок шого, ондак библиотеке пашам ик семын ыштенна гын, кызыт вес семын ыштымым йодыт, чылажат электронно, эре проектым возыман. Шуко палыман, от пале гын, верешетак шинчен кодат, – каласыш чеверласыме деч ончыч

Мучашлан палемдем, пашам сайын ыштымыжлан Лидия Ямнеева тений Марий Элым вуйлатышын таумутшо дене палемдалтын.

Л.СЕМЕНОВА

 

 

 

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий