Шукынжо тыге шонат, очыни: водоканал предприятий калыклан вӱдым ситарыме да эрыктыме пашам гына шукта.
«Шернур водоканалыш» мийымешкем мыйынат шонымашем тыгаяк ыле. Тушто гына пален налынам: тыгай предприятий-влак кызытсе жапыште моло сомылымат ыштат улмаш. Тидын нерген «Шернур водоканал» МУП-ын директоржын пашажым шуктышо Станислав Мошкин радамлын каласкалыш. Але марте тудо тиде предприятийыштак тӱҥ инженерлан ыштен, но идалык утла ончыч директорын сомылжым жаплан шукташ темленыт.
– Мемнан предприятийын тӱҥ пашаже – районысо калыклан да организаций-влаклан йӱаш келшыше вӱдым ситарымаш, тыгак быт ден производствышто кучылтмо вӱдым колтымаш да эрыктымаш. Но предприятий кундемыштына шукыжак огыл. Тӱҥ кучылтшыжо – тиде Шернур сыр завод да калык, – каласкалаш тӱҥале Станислав Николаевич.
Ойлымыж почеш, вӱд пуч сеть-влакым кодшо курымын 80-шо ийлаштыжак шупшмо да нуно чот тоштемыныт. Тидым шотыш налын, ты предприятий кажне ийын йыжыҥын-йыжыҥын ик километр наре вӱд пуч ден канализаций сетьым вашталтен толеш.
– Ятыр молылан семынак «Шернур водоканал» МУП-ланат окса полыш кӱлеш. Тидлан кӧра тыге пунчалме: шуко пачеран пӧрт-влакым обслуживатлаш лицензийым налаш. Ты шонымашым 2018 ийыште илышыш пуртымо. Кызыт мемнан управленийыште тыгай 34 пӧрт уло. А такше ты пашам эше вес виктарыше компаний шукта. Тиде – ЖКУ, – палдарыш Станислав Николаевич.
Ойлымыж почеш, лицензийым налмекышт, «Шернур водоканал» предприятийыш ий гыч ийыш шукырак да шукырак пӧрт-влак куснаш тӱҥалыныт.
Тиде амал дене МУП-ышто 2018 ийыштак ачалыше да чоҥышо бригадым чумыреныт. Тушто бригадир, водитель, эрыктыше, кок штукатур ден кок слесарь улыт. Нунак аварий лийме годым верлашке лектыт да экшыкым кораҥдат.
– Чоҥымо, ачалыме пашам шукташ йодмаш-влак шукырак пураш тӱҥалыныт. Мутлан, леведышым вашталташ, школ, йочасад, моло зданий кӧргыштӧ олмыкта, тыгак оралте ден пӧлемлаште электровоштырым тӱрыс вашталташ йодыт. Тидын дене пырляк йодмо почешат да шкенан объектлаштат ырыктыме сетьым тергена да эрыктена. Утларакше бюджет организацийлаште да шуко пачеран пӧртлаште тидым ышташ йодыт. Посна еҥ-шамыч дечат йодмаш-влак пурат, но шагалрак. Нуно тӱҥ шотышто пӧртышкышт вӱдым пурташ да тидлан вӱд да канализаций пучым шупшаш йодмаш дене толыт, – рашемдыш С.Мошкин.
Палдарымыж почеш, пашаштым саемден колташ кугыжаныш велымат полыш пуалтеш. Мутлан, кодшо ий мучаште кугыжаныш программе дене келшышын, республикысе чыла водоканаллан семынак нунын предприятийыштланат кум у техникым: 6 метр келгыт марте кӱнчышӧ экскаваторым, «УАЗ» ден осенезатор машина-влакым – ойыреныт.
Предприятий ямдым гына вучен огеш шинче, шкежат техникыжым уэмден толеш. Мутлан, шукерте огыл Т-25 тракторым – спецтехникым – налыныт. Тудо лумым щетко дене эрыкта, ӱштеш. Тыгак канализаций сеть-влакым мушкаш да эрыкташ шергакан спецтехникым налыныт. Тудын дене ынде тӱрлӧ лопкытан пучым эрыктен кертыт. Арам огыл тудо вигак кугу йодмаш дене пайдаланаш тӱҥалын.
– Ты шотышто ме монополист улына манынат кертына, молан манаш гын южо пошкудо районласе водоканал предприятий-влакын тыгай оборудованийышт уке. А мемнан уло да ешартыш услугым пуаш йӧн лектын, – рашемдыш Станислав Николаевич.
Ончыкылык нерген ойлаш гын, лишыл жапыште Шернур поселкышто очистной сооруженийым чоҥышаш улыт. Кызыт тидлан проект-смете документацийым ямдылат. Шушаш ийыште чоҥаш тӱҥалнешт. Тидлан «Яндар Юл» кугыжаныш программыш пураш шонат. Тидыже эн ончычак вӱдым ятырлан яндарым ышташ полша. Тыгак южо уремыште вӱд пуч сетьым вашталташ тӱҥалаш палемдат. Тидлан вӱд пуч денак кылдалтше «60+» программыш пураш шонат.
Икманаш, предприятий, полышым вучен, верыштыже огеш тошкышт, а жап дене тӧр каяш да организаций ден посна еҥ-шамычлан кӱлешан тӱрлӧ услугым пуаш тырша. Да коеш: пашаже удан огыл ворана.
Любовь КАМАЛЕТДИНОВА
Авторын фотожо