30 сентябрьыште Россий журналист-влак ушемын еҥже, серызе-автор Зоя КУДРЯШОВА 65 ийым темла. Лӱмгечыже вашеш «Утышко ида лук лишыл лийшым» книгаже лектын. Сборникыш почеламут, краеведений, Юлсер кундемын уста еҥже-влак нерген шокшо кумыл дене возымо материал-влак пурталтыныт. Ончылмутым Россий писатель ушемын йыжыҥъеҥже, прозаик Маргарита Ушакова возен, автор дене тендам тудак палдара.
Пагалыме Зоя Николаевна, лӱмгече пайремет дене шокшын саламлена. Пеҥгыде тазалыкым, вий-куатым, кужу ӱмырым, усталык пашаштет лектышым тыланена.
Зоя Николаевна КУДРЯШОВА Волжский районысо Памашэҥер ялеш шочын. Николай Павлович ден Мария Ивановна Алексеевмытын куд йочашт лийын. Но чыташ лийдыме кугу ойго нунын суртыш корным муын: икшыве-шамыч ава деч посна кодыныт. Мом ыштет? Илаш кӱлын. Извате ава шке ӱмбакыже чыла сомылым налын, «авай» маныныт тудымат. Зоя тунам лу ийым темен.
Сотнур школышто визымше-кудымшо класслаште икымше почеламутшым, школысо илыш нерген заметкыжым Зоя «Ямде лий» газетыш колтен ончен. Редакций гыч изи ӱдыр писатель Валентин Исенеков деч серышым налын, тудыжо ончыкыжат возаш кумылаҥден, ятыр поро мутым муын моштен. Шке фамилийжым газет лаштыкыште ужмеке, ялысе ӱдыр, эх, мыняр ӧрын, тунарак йывыртен. Редакцийын эртарыме семинарышкат миен толаш пиал шыргыжалын. Тунам тудо Шернур район гыч талын возен моштышо, шкеж гаяк лӱман Зоя Дудина дене палыме лийын. Ятыр ий икте-весыштлан серышым возгаленыт.
Луымшо класс деч вара 1977-1982 ийлаште МарГУ-н историй да филологий факультетысе марий отделенийыште шинчымашым поген. Зоя шинчаш перныше, ушеш кодшо ӱдырыш савырнен. Студент илыш «Рия-Рия» фольклор ансамбльыш ушнымо денат оҥайын эртен. Гастроль дене йот элыш, моло кундемлаш коштын савырнен. Факультетысе «Марий мутчо» лӱман пырдыжгазетым тудланак лукташ ӱшаненыт.
1982 ийыште дипломым кидыш кучен, шочмо вер могырыш, Волжск олаш, толын. Тудо «Волжская правда» райгазетын кусарыше-влак отделын пашаеҥже лийын. Жап шумеке, Шемъер ялын шочшыжо, милиций пашаеҥ Виталий Иванович Кудряшовлан марлан лектын. Нунын кок ӱдырышт шочын. Ондак «Волжская правда» гоч налме кок пӧлеман пачерыште иленыт. Икмыняр жап гыч Зоя, варарак илыме пӧртышт воктене верланыше йоча пӧртыштӧ йӱд воспитательлан ыштен.
1999 ийыште районышто лекташ тӱҥалше «Юл ӱжара» марла газет редакцийыш пашашке ӱжмеке, З.Н.Кудряшова уло кумылын журналист сомыллан пижын. Тиде жаплан почеламут ден зарисовкылаже, очеркше-шамыч «Марий коммуна» (кызыт «Марий Эл»), «Кугарня», «Ямде лий» газетлаште, «Ончыко» журналыште савыкталтыныт. Тӱҥ редактор ялысе школлаште тунемше-влак кокла гыч творческий шӱлышан ӱдыр-рвезе-влакым чумырен, семинарлам эртарен.
2001 ийыште Зоя Кудряшовам Российысе журналист-влакын ушемышкышт пуртеныт. 2006 ийыште «Чернобыльын урокшо» поэтический конкурсышто дипломант лийын, «Кумалтыш» почеламутшо «Чернобыля чёрная быль» сборникыш пурталтын.
2009 ийыште «Шӧршудан кундемыште» лӱман икымше ойпого книгаже лектын. А таче теве у книгаже куандара. «Утышко ида лук лишыл лийшым» маналтеш. Келге философий шӱлышан мут-влак книга лӱмыштак палдырнат.
Чаманаш логалеш, марийже ты куаным пайлен огеш керт, «шонанпылыш» каен колтен. Марина ӱдырышт Оршанке селаште ила. Тудат Марий кугыжаныш университетын историй да филологий факультетшым тунем пытарен. Кок шочшан. Катя ӱдырышт Волжск олаште ешыж дене ила, кок ӱдыржӧ кушкеш.
УТЫШКО ИДА ЛУК…
Утышко ида лук лишыл лийше еҥым,
Тудын деч посна илен кертам шонен.
Южгунамже идак колышт ушым –
Вуйыштат кертеш вет тарванен шолем.
А шолем тугай – торжа да шыде,
Вучышо уке да, садланак ала
Тый моторлыклан сиреньым шынде,
Тудо ок чамане, вожшыге кукла.
Утышко ида лук эн лишыл лийше еҥым,
Шолып шыдешкашлан тек лектеш амал.
Пӱрымашын эн куанле татшым
Пырля ужын-колмым те ида мондал.
Ну и мо, эртен гын саде пагыт,
Илена гын, тачысат эрлаш кодшаш.
Тек весе-шамыч пӧртышкына коштыт,
Шарнымаш шӱм-чонышто садак лийшаш.
Утышко ида лук эн лишыл лийше еҥым,
Тарванаш шолемлан алым ида пу.
Ончылно тыгаяк шерге, сылне татым
Кеч-мыняр кычал, тетла садак от му.
Зоя КУДРЯШОВА
