Марий Эл йӧнан кумдыкым ойыра
«Оласе средам йӧнаным ыштымаш» (ФКГС) федеральный проектын илышыш шыҥдаралтмыж нерген Марий Эл Республикын чоҥымо паша, архитектур да илыме вер ден коммунал озанлык министржын икымше алмаштышыже Людмила ДОМРАЧЕВА каласкала.
– РФ президент Владимир Путинын темлыме проектын тӱҥ задачыжлан россиянин-влакын илышыштым саемдымашым шотлыман, тидын годым нуно шкештат ты пашаште чулым лийшаш улыт. Программышке тугай муниципальный образований-влак ушнат, кушто ик тӱжем але шукырак еҥ илыман населённый пункт-влак улыт.
Финансирований
Тӱзатыме пашалан окса федеральный казна гыч ойыралтеш, тыгодым республикын консолидированный бюджетше кӱшеш софинансирований лийшаш.
Кудывечыласе кумдыкым тӱзатыме годым тыгак бюджет деч ӧрдыжысӧ окса кучылталтеш. Тудо роскотын чумыр акшыжын 3% деч шагал огыл лийшаш. Тиде – тӱзатыме кудывечыште верланыше пӧртлаште илыше-влакын оксашт.
Кумдыкым ойырен налмаш
Проект почеш тӱзатышаш кумдык республикыште илыше-влакын темлымашышт почеш ойыралтеш.
20 тӱжем утла еҥ илыман муниципальный образованийыште объект-влакым za.gorodsreda.ru. федеральный платформышто рейтинг йӱклымаш почеш ойыраш тӱҥалыт.
Тений рейтинг йӱклымашке Йошкар-Ола, Волжск, Козьмодемьянск олалаште, тыгак Медведево посёлкышто илыше-влак ушнат.
Нине муниципальный образованийласе калык деч йодмашым налме жап шукерте огыл мучашлалтын. Чылаже 94 кумдыкым тӱзаташ темлымаш пурен, общественный комиссий нунын кокла гыч 71-ым рейтинг йӱклымашке лукташ пунчалын. Нине верлам, технически велым ончалаш гын, 2025 ийыште тӱзаташ лиеш.
Кызыт нине илем-влакын администрацийышт дизайн-проектым ямдылат, кӱлеш уверым za.gorodsreda.ru платформыш вераҥдат. Кумдыкым ойырен налме шотышто йӱклымаш ты платформышто эрташ тӱҥалеш.
Лектыш
2017 ий гыч Марий Элыште «ФКГС» проект почеш 740 утла кумдыкым тӱзатыме, нунын коклаште – республикысе чыла олалаште да районлаште улшо калык тӱшкан коштмо верла да кудывечыла.
Россий Минстройын эртарыме мониторингше ончыктен: 2022 ийын лектышыже почеш Марий Эл оласе средан качествыже кӱкшӧ индекс дене палемдалтын, тыгаяк качестван коло субъект радамыш логалын. А Йошкар-Ола, Козьмодемьянск да Звенигово чыла шотыштат сай йырвелан олалан шотлалтыт.
Ончыкылык
2024 ийыште Марий Элысе 50 муниципалитетыште 74 кумдыкым (48 тӱшка вер да 26 кудывече) тӱзатат. «ФКГС» федеральный проектыш ушнаш манын, нуным ӱмаште республикыште илыше-влак ойыреныт.
Л.СЕМЕНОВА ямдылен
