Россий кӱкшытан «Профессионал-влак» чемпионатын регионысо этапыштыже сеҥыше ден призёр-влаклан сулен налме наградыштым кучыктымаште Марий Элым вуйлатыше Юрий Зайцев лийын.
Пырля да ик ой дене тыршыман
– Тений тиде конкурслан поснак кугу тӱткыш ойыралтеш, компетенций-влакын чотышт дене пырля чемпионатын производство партнёржо-влакат ешаралтыныт. Кызыт элналан экономикын реальный секторжо да тудлан келшыше профессийым ойырышо ӱдыр-рвезе-влак коклаште вашкыл моткочак кӱлешан. Профессионал мастарлык чемпионатын партнёржо-влак – республикнан ик эн ончыл предприятий ден организацийже-шамыч – нунылан 230 паша верым ямдыленыт. Ӱдыр-рвезе-влак, те таҥасымаште мастарлыкдам ончыктенда – тиде моткоч кӱлеш, вет тендан гай самырык вий, шке шонымашыш шуаш тыршымаш, элналан да республикналан пайдале лияш кумыл гына мемнам ончыко наҥгая да наҥгаяш тӱҥалеш. Кугу сеҥымашым да ойырымо профессийда дене ӱшанлын ончыко ошкылаш тыланем. Чемпионатын наставникше, экспертше, аклышыже-влаклан тау! Мылам, регионым вуйлатышылан, чыланат пырля да ик ой дене пашам ыштымын кӱлешлыкше моткоч кугу, – палемден тудо.
«Оптоэлектронике», «Агробот-влак» да молат
Тенийысе чемпионатыште республикысе профессионал образованийым пуымо организацийла да школла гыч чылаже 307 ӱдыр-рвезе (тышеч 275-ше – студент-шамыч) моштымашым ончыктен. 56 компетенций гыч кудытшо дене тымарте республикыштына таҥасымаш лийын огыл: тиде «Агробот-влак» («Агроробот-влак»), «Оптоэлектронике», «Пашам аралымаш», «Правоохранительный паша (полицейский)», «Легковой автомашинам олмыктымаш да тудын дене пайдаланымаш». Студент ден тунемше-влак заданийым республикысе 15 колледж ден техникумышто почмо площадкылаште шуктеныт. Тиде жапыште регионысо министерстве, паша верым пуышо предприятий да организаций-влакын еҥыштлан, тыгак туныктымо пашаште тыршыше-влаклан пленарный заседаний, «йыргешке ӱстел» да моло мероприятий эртареныт. Погынышо-шамыч тӱҥ шотышто паша рынке да профессионал образований системе, тыгак экономикын реальный секторжо ден СПО-н тӧнежше-влак коклаште вашкылым пеҥгыдемдыме да моло нерген каҥашеныт. Чемпионат жапыште тыгак школышто тунемше-влаклан профориентаций паша ышталтын: йоча-влаклан колледж ден техникумышто экскурсийым эртареныт, таҥасымаш-влакым онлайн-трансляций йӧн дене ончыктеныт.
Тунемеш веле огыл – пашамат ышта!
Йошкар-Оласе В.И.Ленин лӱмеш тӱвыра полатын сценышкыже икте почеш эрге ден ӱдыр-рвезе-влак кӱзат. Кокымшо ден кумшо верлам сеҥен налше-влакын оҥышкышт ший ден бронзо медаль-влакым сакалтеныт гын, икымше верыш лекше-шамычлан – шӧртньым. Шӧртньӧ медальым сеҥен налше-влак кокла гыч иктыже – Йошкар-Оласе строительный техникумын студентше Роман Васильев.
Рвезе чемпионатыште «Кермычым оптымаш» компетенцийыште эн уста лийын. Тудо кызыт кокымшо курсышто заочно тунемеш да тыгодымак 3-шо №-ан ПМК-ште каменщиклан тырша – пӧртым чоҥа. Шочынжо тудо Йошкар-Олаште, а ачаж ден аваже Советский район Шуармучаш гыч улыт.
– Мылам каменщикын пашаже моткочак келша, санденак Йошкар-Оласе строительный техникумыш тунемаш пуренам. Мыйын тӱҥ шонымашем – квалификацием нӧлталаш. Ачам мыйын плотник пашам шуктен, но мый кермыч дене пашам ышташ кумылаҥынам.
Романын мутшо почеш, кермычым оптымаш дене таҥасымаште эн нелыже –кажне миллиметрым уэш-пачаш висаш, тергаш. «Сеҥышыш лектам манын шоненат мо?» йодышемлан рвезе пеҥгыдын вашештыш:
– Шоненам.
«Йоча-влакым изи годсек йӧратем»
Каласыман, кажне ийын чемпионатыште профессионал мастарлыкым пашазе профессий дене тунемше-шамыч гына огыл, тыгак йоча-влаклан образований ден воспитанийым пуымо пашалан ямдылалтше-шамыч тергат. Тиде ончыкылык воспитатель, тӱҥалтыш классым да физкультурым туныктышо-шамыч. Тений «Дошкольный образований» компетенцийыште икымше верым Оршанкысе И.К.Глушков лӱмеш шуко профилян колледжын студенткыже Елизавета Рябинина сеҥен налын.
– Мый Йошкар-Олаште шочын кушкынам. Молан Оршанке педколледжыш тунемаш пуренам? Тиде тунемме вер мемнан республикыште ик эн виян, тушто моткочак талантан да мыланна келге шинчымашым пуэн кертше преподаватель-влак пашам ыштат. Адакшым мый изи годсек йоча-влакым йӧратем, шкежат шуко шочшан еш гыч улам, санденак ончыкыжым йочасадыште пашам ыштынем, – каласыш Елизавета.
Роман Васильев семынак Елизавета «Танасымашыш сеҥашак шонен ушненам» мане. Теве могай улыт мемнан ончыкылык профессионал-влак! Шонен пыштымым шуктышо, шке вийлан ӱшаныше да пашаче. Нуным да моло уста ӱдыр-рвезе-влаклан ты кечын сулен налме наградыштым Марий Эл правительстве председательын алмаштышыже – тӱвыра, савыктыш да калык-влакын пашашт шотышто министр Константин Иванов, образований да науко министр Лариса Ревуцкая, тыгак республикысе моло министерстве ден ведомствын еҥже-влак кучыктеныт да сеҥымашым тыланеныт.
Михаил Скобелевын фотожо
