ЛӰМГЕЧЕ

Перожат пӱсӧ, мутшат тура…

 

Таче, 27 январьыште, «Марий Эл» газет редакцийыште спорт да военно-патриотический воспитаний йодыш дене редакторлан пашам ыштыше Елена Эшкинина вачÿмбакыже 50 ийым пыштыш. Ӱдырамашын ийготшо нерген огыт ойло гынат, пагалыме йолташланна пöлеклалтше поро мутнам каласыде огына керт.  

«…просто мотор ÿдыр!»

Елена Егоровна Эшкинина Волжский районысо Усола Корамас ялыште шочын-кушкын. Тудын нерген «Кавказская пленница, или Новые приключения Шурика» кинофильмысе Саахов йолташын шулдыран ойжо дене каласыме шуэш, поснак – «активистке, спортсменке да просто мотор ÿдыр» шомакше дене, кеч шке жапыштыже «студенткат, комсомолкат» лийын. Редакцийыштына ма Журналист-влакын ушемыштышт але эше вес вере иктаж мероприятий эртаралтеш гын, Елена кажнышкыже кумылын ушна да шкенжым ик эн чолган ончыкта. Спорт мероприятийлан гын, манмыла, вуйжым пуа: «айста, тарваныза, сеҥыше-шамыч радамыш огына логал гынат, кеч чодырасе, курыкысо свежа да яндар южым шÿлен толыда» манын, тÿрлö таҥасымашке але «Российын ечыгорнышкыжо» чумыр коллективым ÿжеш.

Коллегына, очыни, нигунамат огеш шоҥгем – тидлан жапше уке! Пашаш толмыж деч ончыч Йошкар-Оласе да рÿдола воктенысе спорт объектлашке пурен лектеш, шке манмыжла, обходым ышта. Редакцийыште компьютерын клавиатуржым лыч-лоч перкала, возымыжым кагазыш печатлен луктеш, секретариатыш наҥгаен пуа да, йöратыме эчпочмакшым кырт-карт пурлалын, ÿмбал вургемжым чиен, «мый Кортыш миен толам, таче тушто эртаралтше таҥасымашке тале ечызе-шамыч уло республик гыч толыныт» манын, вес объектыш лектын кая. Мом ужмо-колмыжым йÿдым воза, уке гын репортажше газет лаштыкыште вес кечынак огеш лек ыле… Йÿдым веле огыл, каныш кечылаштат – пашаште. «Вес семынже огешат лий, вет тÿҥ таҥасымаш-влак лачшымак шуматкечын да рушарнян эртат. Мыланем чылажымат шке шинчам дене ужаш, шке пылышем дене колаш, спортсмен-шамыч денат шинчаваш мутланаш кÿлеш – тыге веле чыла материалым ласкан ямдылем», – «эре гаяк ала-кушто коштмыжым» умылтара шкеже. Да тыгодым туге ылыж кая – шинчаштыже веле огыл, чоныштыжат шӱдӧ тÿжем шÿдыр чÿкталтеш, пуйто спортсмен-шамыч дене пырля угыч ечыгорныш але эсогыл пьедесталыш шогалеш. Пытартыш муткылдышым йöршынат кугемден возымо огыл – Елена военный-влакын ма спортсмен-шамычын профессиональный корнышт дене лийме семын шкежак эрташ тырша. Тидланже кундемысе военкомат ден спорт объектлашке, элнан военно-морской флотлашкыже, тÿрлö регионышто эртаралтше россий да тÿнямбал кÿкшытан таҥасымашлашке, пошкудо Татарстан кундемыште лÿмын келыштарыме курыклашке да шуко моло верыш лектын коштеш. Кÿкшö да кужу курык вуй гыч ече дене мунчалтен волаш але парашютист-влак дене пырля самолёт дене кавашке нöлталалташ, вӱд ӱмбачын мотоцикл дене мардежым пÿчкын чымаш але опытан сонарзе-шамыч дене пырля янлыкым сонарлаш, курык коклаште куржталаш але ончыкылык салтак-шамыч дене пырля тушман ваштареш каяш, регионын ончылъеҥже-влак дене мутланаш але Россий президентын пресс-конференцийыштыже участвоватлаш – шке манмыжла, кугу адреналин! Сандене Еленан кажне репортажше оҥай. Арам огыл тудым тений Россий ДОСААФ-ын Марий Элысе пöлкаже гражданский ответственность ден лÿддымылыкым чапландарыме годым военно-патриотический ден спорт теме-влакым келгын почын ончыктымыжлан журналист аланыште лауреатын дипломжо дене палемден. Да арам огыл таче Елена Эшкинина республикыштына ик эн уста журналистлан шотлалтеш.

Школ гыч – редакцийыш

1994 ийыште Марий кугыжаныш университетым тунем пытарымыж деч вара самырык специалист Елена Егоровна Йошкар-Оласе 23-шо №-ан школышто пашам ышташ тӱҥалын. Тушто тудо марий йылмым туныктен. «Марий Эл» газет редакцийыш 2004 ий октябрьыште толын. Тÿҥалтыште образований да науко йодыш дене редакторлан ыштен. Ӱдыр-рвезе ден туныктышо-шамычын илышыштым, чон кумылыштым сайын палыше ончычсо педагог «Йоча тÿня» ден «Школ йолгорно» лаштыклам моткоч оҥайын ямдылен. Тыршымыжым Марий Элысе Журналист-влак ушем кÿкшын аклен да 2008 ийыште журналист паша-влакын республиканский конкурсыштышт «Йоча ден юношествылан эн сай публикаций» номинацийыште диплом дене палемден. А республикысе образований системым модернизироватлыме да «Образований» национальный проектым илышыш пуртымо паша нерген чын да профессионально возымыжлан Марий Элын Образований да науко министерствыже Чапкагазым кучыктен.   

Ныл ий гыч спорт да военно-патриотический воспитаний аланым «волгалтараш» тÿҥалын. Тидыже Еленалан утларак келшен, очыни: тудын тыршымыж дене газетыште «Спорт», «Онар тукым», «Таза еш – виян тукым», «Талынрак, кÿшкырак, виянрак!», «Мемнан ÿшанна», «Патырлык» да моло лаштык ден рубрике-влак пеҥгыдын негызлалтыныт. Марий кундем гыч СССР-ын да тÿнян чемпионжо кÿкшытыш шушо Нина Рочева (Селюнина), Валерий Исаев, Зинаида Воронина (Дружинина) нерген очерк-влак серийже чылалан вучыдымо лийын, вет Елена иктыж дене вашлийынак мутланен гын, молыштын ача-авашт, пелашышт, шочшышт дене кылым муын – чыла тидым газет лаштыклаште ончыктен.

2008 ийыште Марий Элыште эртыше Всероссийский кеҥеж ялысе спорт модмаш-влакым газет лаштыклаште кумдан ончыктымыжымат регионын Капкыл культур, спорт да туризм министерствыже кÿкшын аклен, журналистым Чапкагаз дене палемден. 

Елена Эшкинина 2013 ийыште Казаньыште эртыше XXVII тÿнямбал кеҥеж универсиадыштат лийын, тушто мом ужмо-колмыж дене газетын таҥже-шамычымат радамлын палдарен.

2014 ийыште Сочиште эртыше Олимпиадын участникше да волонтёржо-шамыч дене вашкылым ыштен, нунын россий да тÿнямбал кÿкшытыштö могай сеҥымашке шумыштым газет лаштыклаште кугешнен возен.

Коллегынан таза илыш-йÿлам чапландарыме, калыкым физкультур да спорт деке кумылаҥдыме пашаште надырже кугу. Тидыжым «Марий Эл» газетыште веле огыл, «Марий Эл радио» радиоканалыште 2015 ий гыч арняш ик гана вÿдымö «Спортзал» да «Илыш дене тöр» передачыла гочат ужын-колын умылаш лиеш.

 Йöрата, тунемеш, кычалеш  

Айдемым илыш терга, маныт. Тудо Еленамат öрдыжеш коден огыл, но коллегына нигунамат вуйым ок саке. Мöҥгешла, илышлан тауштен, тудын эн моторжым, эн öрыктарышыжым, эн яндаржым ужаш тырша. Пÿртÿсым моткоч йöрата – телымат, шошымат, кеҥежымат, шыжымат… Шочмо Корамас кундемжым чарныде мокта – поро пошкудан Сидырлукым, нугыдо пӱкшерман Роша курыкым, чевер пеледышан олыкым, яндар вÿдан Элнетым, емыжлан поян чодырам, родо-тукым гай лишыл калыкым… Тулыкеш кодшо ача-ава сурт верч чонжо коржеш. Тушко каныш кечылан мойн мийымекше, эн ончычак мончаш олта, сад-пакчам, поснак олмапу-влакым, терга, чодыра гыч тÿрлö емыжым поген конда да вара тудын дене мемнамат кумылын сийла.

Кÿшыл шинчымашан, кугу опытан гынат, эре тунемеш: COLLEGIUM FENNO-UGRICUM институт да Касвел-Венгр университетын урал филологий кафедрыж пеленысе «Хунгарология» кеҥеж университетын курсыштыжо шинчымашым поген, Сыктывкарыште эртыше «Калык-влак коклаште кылым ыштымаште журналист этике да СМИ-н верже» тÿнямбал конференцийыште лийын, ÿмаште Марий кугыжаныш университетын Этнокультур аланыште филологий шинчымаш магистер программыж дене педагогике образованийым налын.

Пытартыш жапыште сарын, спортын ветеранышт нерген поснак шуко воза. Севастопольышто илыше землякна-влак Шем теҥыз флотын кумшо ранган капитанже Владимир Имаев ден кокымшо ранган капитанже Евгений Савинов, тыгак «Крымым утарымылан» медаль дене палемдалтше медсестра Любовь Виноградова нерген репортажшым шуко еҥ шÿм вургыж, чолга марий-шамыч дене кугешнен лудын. Арам огыл тений Елена «Патырлык» рубрике йымалне лекше публикацийже-шамыч дене «Российын патриотшо-влак» конкурсын «Ме россиян-влак улына» номинацийыштыже сеҥышыш лектын.

  2020 ийыште лукмо «Куржам мый, куржам…» книгажат ик шÿлыш дене лудалтеш, а 2018 ийыште Василий Филипповын рецептше-влак негызеш чумырымо «Жить до 120 лет…» изданийжым ÿстембал книга семынат аклаш лиеш. Е.Эшкинина «Марий сандалык» увер-аналитике да «Ончыко» сылнымут да мер-политике журналла денат пеҥгыде кылым куча.

Таза лий, йолташна!

2015 ийыште Елена Егоровна Эшкининам пашам кыртмен ыштымыжлан Марий Эл Республик правительствын да Россий Федераций Кыл да тÿшка коммуникаций министерствын чапкагазышт дене палемдыме. 

Коллегынан ушыжат пÿсö, усталыкшат нимучашыме, кöргö вийжат кугу, сандене журналист пашаштыже эше шуко-шуко оҥай еҥ, факт да событий дене палдара манын ÿшанена.

Елена Егоровна, чапле лÿмгечет дене шокшын саламлена да пеҥгыде тазалыкым, пиалым, у деч у сеҥымашым тыланена. Ончыкыжат тыгаяк «активистке, спортсменке да просто мотор ÿдыр» лий, пагалыме йолташна!

                                                                                  Маргарита ИВАНОВА

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий