Апрель лум кийыме годым тӱҥалеш да ужар шудо лекме годым мучашлалтеш.
Тений мланде лум йымач эр лектын. Изи Какшан эҥерыштат ий койын шула. Верын-верын почылтынат. Эҥерысе ий шулымо нергенат калык пале ятыр. Эҥерыште ий писын кая – идалык сай лиеш, каткалалтше ий падыраш-влак пижын-пижын каят – мӧҥгешла. Эҥерыште ий йогын дене огеш кай, а ӱлыкӧ вола – идалык неле лиеш.
Марий кумалтышын чинче тушыжо:
«Ош Поро Кугу Юмо-Пӱрышӧ, ужашет-влак дене ойласена. Тулводыж, тӱня калыклан волгыдетым да шокшетым пӧлекле, суртым ырыкте, осал деч арале. Суртводыж, еш кокласе илышым шотышто кучо, осал шонышым поро шонымашыш да сай корныш шогалте, сулыкан айдемым йоҥылыш сомыл деч утаре. Пиямбар, сурткӧргӧ погым да вольыкым арале, илышнам уланым ыште, осал шӱлыш ден черым сурт гыч кораҥде».
«Марий сугынь» книга гыч налме, 2005 ий.
Черке йӱла почеш:
3 март гыч 19 апрель марте Кугече деч ончыч кугу пӱтым кучымо пагыт шуйна.
3 апрель – Преподобный Серафим Вырицкийын кечыже.
Юмын Аван Смоленский «Одигитрия» юмоҥажлан молитва гыч:
«О, поро пӱрымашан мемнан Авана. Шке айдемет-влакым тӱрлӧ шыде деч арален кертат вет, да тӱрлӧ порым пу да утаре. Мемнан верч ойгышто да нелыште улшо сулыкан-влак верч шокшын да уло шӱм дене йодын шогышо Тый дечет все уло мо? Эн святой Госпожа, Шке эргычым, мемнан Христос Юмынам, сӧрвале. Тек мемнам пылпомышысо кугыжанышыш пураш йӧршым ышта: Тидлан верч Тыйым, мемнан Утаралтмашын амалжым, эре моктена да курым-курым мучко Ачан, Эргын, Святой шӱлышын Святой эн мотор лӱмжым, Троицыште моктымо да жаплыме Юмым, кӱшкӧ нӧлтена!»
«Марла молитва-влак» книга гыч налме, 2005 ий.
Тиде Юмын Авалан салтак-влакын сӧй пасу гыч илыше пӧртылмышт, тӱрлӧ чер эпидемий деч аралалт кодымо верч, шочмо мландыште тыныс илыш лийже, ешыште, пашаште умылыдымаш ынже лек манын кумалыт.
Ӱмырым илен эртарышын каҥашыже:
Нигунам тидым ит ыште:
Шке шонымашет нерген иктыланат ит ойло. Шарне: умшам петырыше кол руалтышыш огеш логал;
Весын ойгыжым чон вошт ит колто, шке ойго семын ит тургыжлане – шке нергенет монден кертат;
Нигӧ деч оксам арымеш ит йод да шкежат ит пу: шукыж годым келшымаш лач оксалан верч пыта. Парымет погына гын, шкежат окса деч посна кодын кертат;
Нигӧ дене пеш лишке ит лий, тыйым кучылташ тӱҥал кертыт;
Налме пашадар деч утла оксам ит кучылт.
Шкендым уш-акылым поген ситарышылын тунам шотлен кертат, кунам чон ласкалыклан, шкем пагалымашлан, кӧргӧ чон поянлыклан лӱдыкшым ыштен кертше еҥ деч, ситуаций-влакым кораҥ каен кертат.
Калык пале:
Кайык-влак пыжашым кечывалвелан оптат – кеҥеж йӱштырак лиеш.
Турий эр толеш – шошо леве лиеш.
Шертне укшым тодылын, вӱдыш шындет – сурт гыч осалым поктен колташ да пиалым кондаш полша.
Шырчыкым ужат – вашке шошо толеш, колшырем – вашке ий кая, пембым – йӱкшемда.
22 март деч вара эр еда нылле кылме лиймым онченыт.
Апрельыште ночко – тений поҥго сайын шочеш.
Куэвӱд шуко лектеш – ночко кеҥежым вучыман.
Снимкыште: Изи Какшан эҥер койын почылтеш.
Светлана Носова ямдылен
Авторын фотожо
