1 январь –У ий.
4 январь – кугу Юмын савыртыш кечыже.
5-12 январь – Шорыкйол.
Кумалтышын чинче тушыжо
Самырык мужырлан сӱан годым тыланыме мут:
«Юмын пӱрымашыже почеш мужырым муында. Ончыкылык илышлан чыла сайым гына Юмо деч йодына. Шийвундо перкем, мӱкш перкем, сай поро ешым, ваш-ваш умылышо, йӧратен, полшен илыше пелаш лийза, таза, мотор икшывыда лийышт. Кугу Юмо, осал тушман дечын арален шого. Поро еҥым мелын савыре, осалым кораҥден шого. Ӱжара гай печкалтын, кечыла нӧлталтын, шӱдыр гай чӱчкен, ото гай одарланен, курык гай каунен илыза. Юмо деч йодын, Юмыла тауштен илыза. Юмо деч кӱшкӧ шкендам ида уж. Изирак деч вожылза, кугуракым пагален илыза. Юмо дене пырля лийза!»
«Марий калык йӱла» книга гыч налме. 2008 ий.
Черке йӱла почеш:
1 январь – Орланыше Вонифатий ден преподобный Илия Муромецын кечышт. Православный святой-влак радамыште Вонифатий тыгак аракам йӱмаш деч утаралташ полшышылан шотлалтеш.
2 январь – Чын илыше святой Иоанн Кронштадтскийын кечыже.
3 январь – Москвасе святитель Петрын, уло Российын чудым ыштышыжын, кечыже.
4 январь – Чот орланыше Анастасия Узорешительницан кечыже. Рошто вашеш кучымо пӱто пагыт мучашлалтеш.
7 январь – Господь Юмына да Утарышына Иисус Христосын Шочмо кечыже.
Арака йӱмӧ язык деч утлаш полшышо Порым ыштыше святой Вонифатийлан молитва:
«О, кугу святой Вонифатий, поро юмын поро кумылжо! Аракам йӱын орланыше да тый декет полышым йодын толшо-влакым колышт, кузе мландӱмбалне илымет годым тый дечет полышым йодшо-влакым нигунам шӱкалын отыл, тыгак кызытат нине пиалдыме-влакым ( лӱмышт) утаре.
Юмо деч ушым налше ача, икана тыйын виноград пасуэтым шолем кырен каен, тый тунам, Юмылан таум ыштен, аралалт кодшо виноградым погенат, вӱдшым темден лукташ да кӱчызӧ-влакым ӱжаш кӱштенат. Вара, у аракам налын, епископийысе чыла атым поген, чӱчалтыш дене темкаленат, да Юмо, поро еҥын кумалмыжым шуктышо, нигунам уждымо ӧрмашым ыштен: виноград вӱдым темден лукмо верыште арака шукемын, да кӱчызӧ-влак шке атыштым темкаленыт.
О, Юмын святительже! Тыйын кумалмет почеш черкын кӱлешыжлан да йорло ден кӱчызӧ-влакын пайдаштлан арака кузе шукемын, туге тый, поро кумылан, кушто арака ынде осалым ышта, тушто шагалемде, намысыштым йомдарен, арака йӱшӧ-влакым (лӱмышт) иян алгаштарымыж деч утаре, неле черыштым эмле, начарракше-влакым пеҥгыдемде, нунылан тиде алгаштарымаш деч утлашышт пеҥгыдылыкым да вийым пу, айык да таза илыш корныш пӧртылтӧ, поро пашам ышташ да айык илыш дене илаш кумылаҥде.
Юмым йоратыше Вонифатий, нунылан полшо, аракам йӱмӧ шумаш логарыштым йӱлалтараш тӱҥалеш гын, осал кумылыштым пытаре, умшаштым пылпомыш юалге дене юалтаре, Юмын кугыжаныш деч кораҥдыше да чонлан эҥгекым кондышо койыш-шоктыш деч утлаш манын, нунын шинчаштым поч, йолыштым ӱшанымаш деч кӱ ӱмбалан пеҥгыдын шогалте, тек нуно, поро пашаште пеҥгыдемын, ӱмырыштым мучаш марте намыс деч посна тыматлын шуктат да мучашдыме кугыжанышын курымашлык волгыдыштыжо мемнан Иисус Христоснам, тудын ачажым да Эн Святой, Илышым пуышо Шӱлышыжым курым курымеш чапландарат. Аминь.»
«Марла молитва-влак» книга гыч налме.2005 ий.
Шарнаш кодшо ой:
Кечым мокто шичмыж годым, имньым мокто ужалыме годым.
Ужде колде, лекде-коштде, илыш коклам от шинче.
Улат – пешак ит йывырте, укеат – пешак ит ойгыро.
Кузе оза онча, туге уна мура.
А.Е.Китиковын «Калыкмут» книгаж гыч налме.
С.Носова ямдылен
Снимкыште: Печать пӧртысӧ кафе У ийым вашлияш ямде.
Авторын фотожо
