ТАЗАЛЫК

Амалым кораҥдет – чер деч утлет

28 октябрь-3 ноябрь – Инсульт ваштареш кучедалме арня.

Вуйдорыкысо вӱр коштмо пашан кенета да чот пужлымыжым инсульт маныт, палдара Регионысо вӱргорно рӱдерым вуйлатыше Александр БОРОДИН (снимкыште).

Чаманен палемдыман, тӱнямбалне инсультлан кӧра  идалык еда 5,5 миллион еҥ кола, да тиде чот кажне ийын кугемын толеш. Тылеч посна чер палынак «самыркемын»: Российыште инсульт дене ий еда черланыше 450 тӱжем наре еҥ кокла гыч 30 процентше – 40 ий деч изирак ийготан. Тидат тургыжландара: кандаш процент пациент гына йол ӱмбаке шогалын да тичмаш илыш дене илен кертеш, молыжо я инвалидыш савырнат, я колат.

Инсульт лийме годым шӱргӧ шӧрын кая, кид-йол лушка да тӱҥеш, шинча пӱсылык йомеш, вуй чот коршта да пӧрдеш, ойлымо раш ок шокто. Тыгай годым, жапым шуйкалыде, «вашкеполышым» ӱжыкташ, омсам почаш да возаш кӱлеш. Инсульт шке семынже огеш эрте, сандене врачын полышыжлан эҥертыман. Черле еҥ медикым мыняр кужун ок ӱжыктӧ, вуйдорыкысо веществаже тунар шуко пыта.

Черланен кертме лӱдыкшым кораҥдаш гын, инсульт деч утлашат лиеш. Тидланже арняште вич гана 20-30 минут физический упражненийым ыштыман, пайдале кочкышым кочман, ты шотыштак – кечыште 400 г свежа пакчасаска ден емыж-саскам, вӱрысӧ холестериным шагалемдыман, тамакым кудалтыман да шикшыж дечат кораҥын коштман, алкогольым шагалемдыман, вӱрысӧ сакырым нормышто кучаш тыршыман, стресс, сырыме, тургыжланыме годым шкем кучен мошташ тунемман, мален темман, вуйлан «пашам ыштыктыман».

Маргарита ИВАНОВА ямдылен

Марий Эл Тазалык аралтыш министерствын фотожо

Опубликовать в Одноклассники

Добавить комментарий